Абый улууһун “Хотугу кыым” хаһыатын ыалдьыта — СӨ Айылҕа харыстабылын министиэристибэтин Абый улууһунааҕы территориальнай тэрилтэтин салайааччыта Анатолий Николаевич Софронов тирээн турар кыһалҕалары кэпсээтэ.
Бу тэрилтэ боломуоччуйата олус киэҥ, дириҥ, ол курдук, федеральнай функциятынан — бултааһыны хонтуруоллуур, салгын, почва, уу, хамсыыр харамай туруктарын кэтиир, бөх-сыыс, бытовой отходтар хайдах хараллалларын, кэмигэр суох оҥоһуллан иһэрин бэлиэтиир, буруйдуур- ыстарааптыыр дьаһаллары ылар бырааптаах.
Тулалыыр эйгэбит олохтоох дьон доруобуйаларыгар хайдах дьайарын, аныгылыы эттэххэ, тыаны, өрүһү, үрэхтэри, күөллэри мониториннааннар, квартал аайы республиканскай лабораторияҕа анаалыһы ыыталлар. Итиниэхэ биир, киһи дьиксиниэх, түбэлтэтэ тахсыбыт. Сайыҥҥы II кварталлааҕы боруоба түмүгүнэн, Индигиргэ Сутуруоха, Белай Гора үөһэ-аллара сүүрүктэригэр алюминий нуормата тиксиэхтээх нуорматын аһары түспүтэ бэлиэтэммит. Хомойуох иһин, манна туохтан итинник быһыы тахсыбытын биллэрэ иликтэр. Сабаҕалаатахха, көмүсчүттэртэн буолуон сөп.
Аны балаҕан ыйыгар прокуратура дьаһалынан, Белай Гора аннынан Индигир кытылыгар быраҕыллан, сорохторо кумаҕынан көмүллэн сытар суднолар тастарынан, ууну-сири чинчийэн көрүү ыытыллыбыт. Рейдэ бүппүтүн кэннэ, бу территорияттан ылыллыбыт уу хаһаайыстыбаннай наадаҕа сөптөөх дуу, суох дуу, балыгы бултуур табыллар дуо диэн ыйытыылаах уу анаалыһын Республикатааҕы экологическай мониторинг информационнай, аналитическай киинигэр ыыппыттара: боруобаны ылбыт сиргитигэр уу састаабыгар нефть бородууксуйата буолуохтааҕынааҕар 96 төгүл элбэх, — диэн ис хоһоонноох эппиэт кэлбит. Итиннэ Рыбохрана, Росрыболовство, экология тэрилтэлэрин бэрэстэбиитэллэрэ кыттыылаах сирийэн көрүүгэ, биир лихтертан уматык тобоҕун анал сиргэ сүөкээбэккэ, судно бааҕар хаалларбыттара булуллубут, сыта да кэлэр эбит. Ол баахтара дьэбиннирэн тэһэ баран, нефть тобоҕо сиргэ, ууга тарҕаммыт. Аны ким да эппиэттиир диэн суох, БРП-лар да, ЛОРП да бу биһиги борохуоттарбыт-хараабылларбыт буолбатахтар, састааптан тахсыбыттара былыр үйэ буолла диэн айылҕа харыстабылын дьонун чугаһаппатахтар. Онон бу ыгым боппуруоска күүстээх үлэ барара эрэйиллэр.
Анатолий Николаевич этэринэн, суднолар корпустарын быһыта эрбээн металлолом оҥоруохха уонна утилизациялыхха сөп. «Итиниэхэ анал программаларга киирэн үбү-харчыны булуохха диэн правительствонан, Ил Дархан, премьер Абыйга кэлэ сырыттахтарына туруорса сатаабыппыт. Биһиэхэ барсар, туһалыан сөптөөх «Чистая Арктика» диэн бырагыраамма баар. Быраҕыллыбыт, хаһаайына суох суднолар аҥардас Күркүлүҥҥэ 22 устуука сытар. Санаан да көрдөххө, кинилэр хас уонунан сылларга ууга, почваҕа төһөлөөх буортуну оҥорбуттара буолуой, дьаһалталары кытта, бары биир сүбэнэн, күүстээх үлэни саҕалыахпытын наада, — диир кини. — Иккис кыһалҕабыт — дьон таһаарар дьиэтээҕи бөхтөрө. Свалка бөһүөлэккэ киирэрэ чугаһаата. Ол гынан баран, кэлин Белай Гора дьаһалтата хамсаныах курдук, суол оҥоһулунна, Абыйдааҕы олох-дьаһах коммунальнай хаһаайыстыбата бөҕү уматар анал оборудованиены атыыласпыта, аны саас кулун тутарга сирин-уотун быһааран баран туруоруоҕа, хайдаҕын көрүөхпүт буоллаҕа».
Дьэ, итинник. Бүгүн манан бүтэбит, дьиҥэ, айылҕа туруга, экология боппуруостара бүппэт тема, онон Анатолий Николаевичтыын ый аайы араас кыһалҕалаах боппуруостарга матырыйааллары бэчээттииргэ сөбүлэстибит.
Николай Петров, Абый.
Хаартыска: "Хотугу кыым" хаһыат саайтыттан.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
