Политика

Владимир Путин арҕааҥҥы дойдулар айар-тутар дьоҕурдарын сүтэрэн эрэллэрин, атын култуураны билиммэт буола сатыылларын бэлиэтиир.

— Арҕааҥҥы дойдулар айар-тутар дьоҕурдарын сүтэрэн эрэллэрэ дьэҥкэтик көстөр, ол иһин атын цивилизацияны, култуураны билиммэт буола сатыыллар. Иккис өттүнэн, кинилэр сыаннастарын, олохсуйбут үгэстэрин барыларыгар соҥноон, бэйэлэрин ырыынактарын кэҥэтэ, бородууксуйаларын батарар сири көрдүүллэрэ өтө көстөр. Ол эрээри, Арассыыйа арҕааҥҥы дойдулары бэйэтин өстөөҕүн курдук хаһан да көрбөтөҕө, көрүө да суоҕа. Билигин арҕааҥҥы дойдулар  икки аҥыы хайдан олороллор. Төрүт үгэһи, култуураны, норуот көҥүлүн өрө тутар арҕааҥҥы дойду, иккиһинэн, адьырҕа, космополитическай, неоколониальнай. Биллэн турар, биһиги арҕааҥҥы дойду иккис өрүтүн ылыммаппыт, хаһан да ылыныахпыт суоҕа, — диэн этэр кини.

Владимир Путин бэлиэтииринэн, “уота суох сэрии” кэмэ муҥутаан турар кэмигэр, ким да атын норуот култууратын, ускуустубатын, наукатын саба баттыыр, утарар санаата суоҕа.

— “Уота суох сэрии” саамай муҥутаан турар кэмигэр, биһиги систиэмэлэрбит хайа да өттүнэн утарыта харсыһан турар кэмнэригэр, атын норуот култууратын, ускуустубатын, наукатын туора садьыйан кэбиһии суоҕа. Бу эйгэлэргэ араас хааччах киирэ сылдьыбыта да, Сэбиэскэй да, Америка да оччотооҕу былаастара гуманитарнай эйгэҕэ болҕомтолоохтук, сэрэхтээхтик сыһыаннаһары өйдүүллэрэ. Ол кэнэҕэскитин дойдулар илии тутуһалларыгар далаһа буоларын өйдүүллэрэ. Оттон билигин? Кинигэлэри уот аһылыга оҥороллор, Достоевскайы, Чайковскайы ааҕары боболлор.

Арҕааҥҥы дойдулар биири өйдөөбөттөр: култуураны утары барыы бэйэлээх бэйэ көҥүлүн, айар-тутар дьоҕурун быһыыга тэҥнээх, ол туох баар эйгэҕэ барытыгар охсор, экэниэмикэҕэ, бэлиитикэҕэ барытыгар, — диэн эттэ.

Бэрэсидьиэн дакылаатыгар барытын Кириэмилгэ эрэ суҥхара олорбокко, арҕааҥҥы дойдулар бэйэлэрэ эппиэтинэс ылыахтарын наадатын ыйда. — Арассыыйа буолла да барыта “Ити Кириэмил дьаһайыыта”, “Кириэмил илиитэ” дииллэр. Бэйэлэрин санааларын, быһаарыыларын кыайан киһилии этиммэттэр, наар аанньа буолан, кинилэргэ барытыгар Кириэмил буруйдаах буолар. Устуоруйа, кэм-кэрдии барытын орун-оннугар туруоруоҕа, — диир.

Владимир Путин дакылаатыгар Арассыыйа култууратын холобурдаата:

— Арассыыйа тыһыынчанан сыллар тухары араас итэҕэли, култуураны тэҥҥэ тутан кэллэ. Христианство да, ислам да, буддизм да, иудаизм да сыаннастарын барытын. Хас биирдиибит бэйэ-бэйэбитигэр ытыктабыллаахтык сыһыаннаһабыт, сыһыаннаһыахтаахпыт даҕаны. Ити үтүө үгэспит биһигини барыбытын биир ситимниир, — диэн бэлиэтиир кини.

sakha-sire.ru