Мунньахха Ил Түмэн вице-спикера Антонина Григорьева, сис кэмитиэт чилиэннэрэ Михаил Гуляев, Павел Ксенофонтов, Иннокентий Романов, ситэриилээх былаас уорганнарын уонна Борокуратуура үлэһиттэрэ кытыннылар.

Сис кэмитиэт Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр РФ норуоттарын историческай уонна култуурунай суолталаах пааматынньыктарын харыстааһын боломуочуйаларын олоххо киллэрии туһунан сокуонун (“О реализации отдельных полномочий в области сохранения, использования, популяризации и государственной охраны объектов культурного наследия (памятников истории и культуры) народов Российской Федерации в Республике Саха (Якутия)”) 4-с ыстатыйатыгар уларытыыны киллэрэр туһунан сокуон барылын бастакы ааҕыы эрэсиимигэр көрдүлэр.   

Сокуоҥҥа уларытыыны киллэриини норуот дьокутааттара Антонина Григорьева уонна Феодосия Габышева көҕүлээтилэр. Сүрүн иһитиннэриини вице-спикер Антонина Григорьева оҥордо.

2003 сыл алтынньы 6 күнүгэр ылыллыбыт 131-с №-дээх федеральнай сокуоҥҥа историческай уонна култуурунай суолталаах пааматынньыктары харыстааһын боломуочуйаларын муниципальнай оройуоннар, куорат уокуруктара уонна куораттыҥы бөһүөлэктэр толороллор диэн сурулла сылдьар.  

Саха Өрөспүүбүлүкэтин 2015 сыл кулун тутар 26 күнүгэр ылыллыбыт сокуонугар муниципальнай оройуоннар киирбэтэхтэр. Онон өрөспүүбүлүкэтээҕи сокуоҥҥа “муниципальнай оройуоннар” диэн көннөрүү киириэхтээх.

Мунньах кыттыылаахтара салгыы “Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр бибилэтиэкэ дьыалатын туһунан” өрөспүүбүлүкэтээҕи сокуон уларытыыларын ырыттылар. Сокуон уларытыыларын СӨ Бырабыыталыстыбата көҕүлээтэ. Сүрүн иһитиннэриини култуура уонна духуобунас миниистирин бастакы солбуйааччы Владислав Левочкин оҥордо.  

Бу уларытыылар өрөспүүбүлүкэтээҕи сокуон ис хоһоонун 2020 сыл ахсынньы 22 күнүгэр ылыллыбыт “Бибилэтиэкэ дьыалатын туһунан” 463-с №-дээх федеральнай сокуоҥҥа сөп түбэһиннэрэллэр. Ол курдук, федеральнай сокуон “кинигэ пааматынньыга” диэн өйдөбүлү чопчулуур, кинигэ пааматынньыктарын экспертизатын бэрээдэгин олохтуур, кинигэ пааматынньыктарын реестрын дааннайдарын чуолкайдыыр уо.д.а. быһаарыылары киллэрэр.  

“Бүгүҥҥү туругунан, Саха сиригэр 40000 кинигэ пааматынньыга харалла сытар. Балартан 3000 кинигэ 1830 сылга диэри бэчээттэммиттэр. 2021 сыл муус устар ыйыгар диэри 327 пуонда туһунан иһитиннэриилэри хомуйдубут,” – диэн Владислав Левочкин иһитиннэрдэ.

Инньэ гынан өрөспүүбүлүкэтээҕи сокуон 1, 7, 9, 18.2 уонна 21 ыстытайаларыгар тустаах көннөрүүлэри киллэрэргэ диэн быһаарыныы ылылынна.

Норуот дьокутааттара Хакасия Өрөспүүбүүлүкэтин Үрдүкү Сүбэтин бэрэссэдээтэлин РФ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлигэр Михаил Мишустин аатыгар ыыппыт суругун үһүс боппуруоһунан көрдүлэр. Сурукка РФ иһигэр оҕо сынньалаҥын уонна доруобуйатын тупсарыы систиэмэтин сайыннарыы туһунан этиллэр.  

“Хакасия Өрөспүүбүлүкэтин бүддьүөтэ оҕо сайыҥҥы сынньалаҥын уонна доруобуйатын чөлүгэр түһэриини толору тэрийиини кыаммат. Бу кыһалҕа РФ бары субъектарыгар сыһыаннаах. Онон Хакасия Өрөспүүбүлүкэтин Үрдүкү Сүбэтэ РФ Бырабыыталыстыбатын оҕо сайыҥҥы сынньалаҥын тэрийии инфраструктуратын сайыннарыы федеральнай бырагырааматын олохтууру уонна федеральнай бүддьүөттэн кыттыгас үбүлээһин көрүллэрин туруорсар,” – диэн Феодосия Габышева бэлиэтээтэ.

Үөрэх миниистирин бастакы солбуйааччы Ирина Любимова Хакасия парламенын бэрэссэдээтэлин этиитин өйүүрүн биллэрдэ. Норуот дьокутааттара Михаил Гуляев, Иннокентий Романов, Павел Ксенофонтов, Феодосия Габышева коронавирус кэмигэр оҕо сайыҥҥы сынньалаҥын тэрийиигэ, Аартыка оҕолорун айаннарын төлөбүрүгэр, нолуок чэпчэтиилэригэр, лааҕардары тутууга, оҕолор көмүскэлээх буолууларыгар сыһыаннаах боппуруостары ыйыттылар.

Сис кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Феодосия Габышева оҕо сайыҥҥы сынньалаҥын тэрийии туһунан туспа мунньаҕы бэс ыйын саҥатыгар ыытыахпыт диэн бэлиэтээтэ.

Бу мунньахха көрүллүбүт боппуруостар ыам 26-27 күннэригэр Ил Түмэн XXVII уочараттаах пленарнай мунньаҕар хос көрүллүөхтэрэ.