Издательский дом Редакция Подписка
Погода в Якутске: . -14 oC

Сүрүн сонуннар

Бүгүҥҥү сонуннар

Бэлиитикэ

Тутуу туһунан сытыы сэһэргэһии

Кулун тутар 19 күнүгэр Ил Түмэҥҥэ «Саха Өрөспүүбүлүкэтин Аартыкатыгар социальнай эбийиэктэри уонна чааһынай дьиэлэри тутуу боппуруостара» төгүрүк остуол буолан ааста.
21.03.24 18:51

Экэниэмикэ

Пилота суох пуойастар

Ааспыт нэдиэлэҕэ Судаарыстыбаннай Дуумаҕа «Арассыыйа тимир суоллара» АУо генеральнай дириэктэрэ, бырабылыанньа бэрэссэдээтэлэ Олег Белозеров хампаанньа үлэтин түмүгүн, инники былааннарын билиһиннэрдэ уонна дьокутааттар, фракциялар ыйытыктарыгар…
24.03.24 10:24

Уопсастыба

Терактан эмсэҕэлээбит дьону өйүүргэ сокуон барылын киллэрдилэр

Судаарыстыбаннай Дуумаҕа терактан эмсэҕэлээбит Арассыыйа олохтоохторун өйүүр туһунан сокуон барылын киллэрдилэр. Бу докумуону Судаарыстыбаннай Дуума бүддьүөккэ уонна нолуокка сис кэмитиэтин чилиэнэ Оксана Дмитриева көҕүлээтэ. Ол туһунан «Парламентская газета»…
27.03.24 09:39

Култуура

Дьааҥылар артыыстары тыыннаах тойугунан көрүстүлэр

"Артыыстар иhэллэр үhү",- диэн үтүө сурах дьааҥыларга өссө тохсунньу ыйга иhиллибитэ. Онон өр күүппүт артыыстарын көрсөөрү олохтоохтор кэлэр - барар күннэрин эрдэттэн аттаран, астарын-таҥастарын бэлэмнээбиттэрэ ыраатта. Болдьохтоох күн үүммүтүгэр күндү…
07.03.24 11:40

Түһүлгэ

Сааскы саарбах кэмҥэ

Аламай маҥан күн абыралын, үтүөкэн үрүҥ күн үтүөтүн билэргэ үүммүт күнү үөрэ - көтө, сүргэ көтөҕүллэ көрсөр дьоллоох түгэн, саҕаламмыт саҥа күнү айхаллыыр астык түгэн тосхойдо. Кубулҕаттаах кулун тутар ыйбыт кубулуҥ - дьибилиҥ буолар, күлэн иһэн дьэбин…
27.03.24 09:44

Тыа сирэ

Андрей Находкин: Дьон күннээҕи кыһалҕаны эрэ буолбакка, тыа сирин сайдыытыгар кэскиллээх этиилэри туруоруста

Ил Түмэн сиргэ сыһыаннаһыыга, айылҕа ресурсаларыгар уонна экологияҕа сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Андрей Находкин бу күннэргэ бэйэтин уоукургар - Мэҥэ-Хаҥалас улууһугар үлэлиир. Кини улуус баһылыга Дмитрий Тихоновы кытта улуус нэһилиэктэринэн сылдьан…
03.02.24 09:00

Дойдуга бэриниилээх буолуу сыла

Эһиил Пионерия төрүттэммитэ 100 сылын бэлиэтиэхпит

Бүгүн, алтынньы 1 күнүгэр, Москуба куоракка «Кыайыы» түмэлигэр Норуоттар икки ардыларынааҕы «СПО-ФДО» оҕолор уопсастыбаннай түмсүүлэрин сойууһун ассамблеята ыытылла турар. Арассыыйа эригийиэннэриттэн уонна СНГ дойдуларыттан кэлбит делегаттар сайдар саҕахтары…
01.10.21 23:59

Устуоруйа

Устуоруйа

Стамбулга мунан хаалбыппар Таҥара көмөлөспүтэ

2000 сылларга дуоллар 24-25 солк. этэ, онон Сочига барардааҕар Турцияҕа сынньаммыт быдан чэпчэки буолара. Сылаас, ыраас муораҕа күөлэһийэ сөтүөлээн, үгүс-үтүмэн аквапаркаҕа хатааһылаан, бассейнҥа сөрүүкээн, рестораҥҥа төһөнү кыайаргынан ас арааһын амсайан,…
31.08.23 20:56

СӨ Ил Түмэнин бэрэссэдээтэлэ Петр Гоголев салайааччылаах XVII (уочараты таһынан) дистанционнай пленарнай мунньахха дьокутааттар кэккэ сокуоннары бигэргэттилэр.

СӨ Ил Түмэнин бэрэссэдээтэлэ Петр Гоголев салайааччылаах XVII (уочараты таһынан) дистанционнай пленарнай мунньахха дьокутааттар кэккэ сокуоннары бигэргэттилэр.

Атын региоҥҥа эмтэнии ороскуота толуйуллар

Норуот дьокутааттара «СӨ-гэр нэһилиэн­ньэ доруобуйатын харыстабылын туһунан» өрөспүүбүлүкэ сокуонун 4-с ыстатыйатыгар уларытыы киллэрэр туһунан» сокуон барылын ылыннылар. 

Сокуон барылын Ил Дархан Айсен Николаев уонна СӨ Бырабыыталыстыбата көҕүлээн киллэрбиттэр. Сүрүн дакылааты доруобуйа харыстабылын миниистирэ Елена Борисова оҥордо. Кини сокуон барыла федеральнай сокуоҥҥа сөп түбэһиннэрии буоларын ыйда. Миниистир дакылаатыгар эбии иһитиннэриини Ил Түмэн доруобуйа харыстабылыгар, социальнай көмүскэлгэ, үлэҕэ уонна дьарыктаах буолууга сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Владимир Чичигинаров оҥордо.

Сокуон барыла нэһилиэнньэҕэ туһалаа­ҕын бэлиэтиибит. Ол курдук, ис хоһоонун судургутук быһаарар буоллахха, сокуон барыла дьон ханнык эрэ төрүөтүнэн атын региоҥҥа баран эмтэммит ороскуоттарын толуйуу бэрээдэгин бигэргэтэр. РФ Конституцията мэктиэлииринэн, РФ олохтооҕо босхо медицинскэй көмө ылар бырааптаах. 2019 сыл муус устар 12 күнүгэр РФ Бырабыыталыстыбата «2019 сылга уонна 2020-2021 сс. былааннаммыт кэмҥэ гражданнарга медицинскэй көмөнү босхо оҥорууну судаарыстыба мэктиэлиир Бырагырааматыгар уларытыылары киллэрэр туһунан» уурааҕа тахсыбыта. Ол эрээри, ити этиллэр бырагыраамаҕа нэһилиэнньэ эмтэниитин сорох өрүтэ учуоттамматах. Холобур, атын региоҥҥа баран эмтэммит киһи бу бырагыраамаҕа хапсыбат буолан, баччааҥҥа диэри эмтэниитин ороскуотун бэйэтэ төлүүргэ күһэллэрэ. Бу итэҕэһи туоратар сыалтан XVII дистанционнай пленарнай мунньахха дьокутааттар сокуон барылын иккис уонна бүтэһик ааҕыыга ылыннылар. Ол курдук, мантан антах атын региоҥҥа баран эмтэммит киһи ороскуота РФ олохтооҕор босхо эмтэниини мэктиэлиир судаарыстыбаннай бырагырааманан толуйуллар буолар. Атын региоҥҥа сылдьан ыалдьыбыт киһи эмтэммит ороскуота эмиэ бу бырагырааманан толуйуллар.

Дьокутаат Владимир Чичигинаров эбии быһаарыытыгар манныгы бэлиэтээтэ: «Бу сокуон барыла Дьокуускайга кэлэн эмтэнэрдээҕэр атын региоҥҥа баран эмтэнэллэригэр табыгастаах дьоҥҥо эмиэ олус туһалаах буолуоҕа. Холобур, Нерюнгри олохтоохторо Дьокуускайга кэлэ сатаабакка, үксүн чугас сытар Приморьеҕа баран эмтэнэллэр. Маны таһынан, бу сокуон барыла паллиативнай көмөнү оҥоруу бэрээдэгин бигэргэттэ. Урут атын региоҥҥа баран паллиативнай көмөнү ылар дьон босхо эмтэниини мэктиэлиир судаарыстыбаннай бырагырааманан хапсыбаттара. Ылыммыт сокуоммутунан бу көмө эмиэ босхо буолуоҕа. Кистэл буолбатах, паллиативнай көмөҕө наадыйар киһи чугас дьоно атын региоҥҥа олорор буолуон сөп. Оччотугар дьонугар баран бу көмөнү ылара ордук. Мантан антах Саха сирин олохтооҕо атын региоҥҥа баран паллиативнай көмөнү босхо ылар буолуоҕа».

Ити курдук, «СӨ нэһилиэнньэтин до­руо­­­буйатын харыстабылын туһунан» өрөспүүбүлүкэ сокуонун 4-с ыстатыйатыгар уларытыы киллэрэр туһунан» сокуон барылын дьокутааттар иккис уонна бүтэһик ааҕыыга ылыннылар.

пленарка2 копия

Бэтэринээр надзора федеральнай буолла

Пленарнай мунньахха «Бэтэринэриийэ туһунан» Саха Өрөспүүбүлүкэтин сокуонугар уларытыылары киллэрэр сокуон барылларын ылыннылар.

Сокуон барылларын Саха Өрөспүүбү­лүкэтин бырабыыталыстыбатын бэрэссэ­дээтэлин солбуйааччыта Денис Белозеров билиһиннэрдэ. Дакылаакка эбии иһитиннэриини Парламент аграрнай полити­каҕа уонна тыа сиригэр сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Андрей Находкин оҥордо. Сокуон барылларын Саха Өрөспүү­бүлүкэтин баһылыга Айсен Николаев уонна СӨ Бырабыыталыстыбата бастакы ааҕыыга көҕүлээн киллэрбиттэр.

Биһиги пленарнай мунньах кэнниттэн дакылаакка эбии иһитиннэрии оҥорбут дьокутаат Андрей Находкинтан сокуон барылларын сүнньүнэн быһаарыы биэрэригэр көрдөстүбүт.

— «Бэтэринэриийэ туһунан» Саха Өрөспүү­бүлүкэтин сокуонун Федеральнай сокуоҥҥа сөп түбэһиннэрэн уларытыы киллэрэр сокуон барылларын ыллыбыт. «Бэтэринэриийэ туһунан» Арассыыйа сокуона баар. Ол сокуоҥҥа саҥа ыстатыйалар киирдилэр. Холобур, 2019 сыл ахсынньы 27 күнүгэр «Бэтэринэриийэ туһунан» РФ сокуонугар уларытыылар киирбиттэрэ. Ол сокуонунан регионнааҕы бэтэринээрдэр надзордара федеральнай таһымҥа тахсар. Оттон биһиги «Бэтэринэриийэ туһунан» өрөспүүбүлүкэтээҕи сокуоммутугар регионнааҕы бэтэринээр надзора диэн пуун баара. Бу пууҥҥа уларытыы киллэрэн, регионнааҕы бэтэринээр надзорун федеральнай таһымҥа таһаардыбыт. Ол курдук, бэтэринээр надзора толорор үлэтэ федеральнай таһымтан быһаччы хонтуруол­ланар буолар. Билигин өрөспүүбүлүкэ улуустарыгар бэтэринээр надзорун сулууспалара көдьүүстээхтик үлэлии олороллор, уруккуттан олохтоммут үлэлэрин хайысхатын уларыппаттар. Тоҕо бу уларытыыны киллэрдилэр диир буоллахха, «Бэтэринэриийэ туһунан» РФ сокуона 1993 сыллаахха ылыллыбыта. Ол онтон бэттэх олохпутугар үгүс уларыйыылар, саҥа сүүрээннэр киирдилэр. Ону сэргэ РФ сокуоннарыгар эмиэ. Ол иһин биһиги бэйэбит сокуоммутун РФ сокуонугар сөп түбэһиннэрэр соруктаахпыт. Бу уларыйыы киирбитинэн сибээстээн бэтэринэриийэ үлэтин боломуочуйата тохтообот, үлэһиттэри сарбыйыы ыытыллыбат.

Пленарнай мунньахха бу сокуон барылын хайысхатынан көрбүт иккис боппуруоспутунан – регионнааҕы бэтэринээр надзорун боломуочуйатыгар РФ сокуонунан бэйдиэ сылдьар дьиэ кыылларын хонтуруоллааһын үлэтэ киирэн биэрдэ. Ол өттүнэн бэтэринээр надзоругар регионнааҕы боломуочуйа бэриллэр. (Хаһаайына суох кыылларга приюту сокуоҥҥа эппиэттиир курдук тутуу бэтэринээр надзоругар сүктэриллэр. — Авт.)

Иккис сокуон барыла «Бэтэринэриийэ туһунан» РФ сокуона уларыйбытынан, Саха Өрөспүүбүлүкэтин сокуоннарын аакталарыгар уларытыылары киллэрии туһунан буолла. Холобур, «Дьиэ табатын туһунан», «Тыа хаһаайыстыбатын сайыннарыы туһунан», «Үөр сылгыны иитии туһунан» сокуоннар аҕыйах пууннарыгар уларытыы киирдэ. Бу уларытыылар үлэ сүнньүн уларытар курдук суолталаах буолбатахтар, үөһэ бэлиэтээбитим курдук, РФ сокуонун аакталарыгар сөп түбэһиннэриинэн буолаллар.

Итини тэҥэ, РФ сокуоннарыгар уларытыылар киирэннэр, кэккэ СӨ сокуоннарын аакталара күүстэрин сүтэрбиттэрин көрдүбүт, — диэтэ А.Находкин.

COVID-19 тарҕаныытыгар буруйдаахтарга улахан ыстараап

Административнай сокуону кэһиилэр тустарынан РФ Кодексынан регионнар бу хайысханан бэйэлэрин нормативнай докумуоннарын ылынар бырааптаахтар. Ол курдук, пленарнай мунньахха көрүллүбүт сокуон барылынан Административнай сокуону кэһиилэр тустарынан СӨ Кодексыгар саҥа ыстатыйаны киллэриини көрдүлэр. Кодекска киирэр саҥа ыстатыйа коронавирус инфекцията тарҕаныытын тохтотор нуормалыыр акт ирдэбилин толорбот иһин административнай эппиэккэ тардыыны мэктиэлиир. Санитарнай уонна эпидемиологическай нуорма ирдэбилин кэспит киһи 1 тыһыынча солкуобайтан 4 тыһыынча солкуобайга диэри, оттон дуоһунастаах сирэй – 15 тыһыынча солкуобайтан 40 тыһыынча солкуобайга диэри, юридическай сирэй – 200 тыһыынча солкуобайтан 300 тыһыынча солкуобайга диэри ыстарааптаныаҕа. Иккистээн кэспит киһиэхэ ыстараап кээмэйэ улаатар. Биирдиилээн киһиэхэ 4 тыһыынча солкуобайтан 5 тыһыынча солкуобайга диэри, дуоһунастаах сирэйгэ 40 тыһыынча солкуобайтан 50 тыһыынча солкуобайга диэри, юридическай сирэйгэ – 300 тыһыынча солкуобайтан 500 тыһыынча солкуобайга диэри улаатар.

fd7007384e1a946225fe12d579d001fd

Муниципальнай тэриллиилэр территорияларыгар кэһии тахсарын хонтуруоллааһын уонна боротокуол оҥоруута муниципальнай тэриллиигэ административнай хамыыһыйа бэрэссэдээтэллэригэр, бэрэссэдээтэли солбуйааччыларыгар, эппиэт сэкирэтээрдэригэр уонна олохтоох салайыныы уорганнарын дуоһунастаах үлэһиттэригэр сүктэриллэр.

Бу сокуон барылын Ил Дархан көҕүлээн киллэрбит. Сокуон барылын билиһиннэрбит СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччыта Ольга Балабкина уонна Ил Түмэн судаарыстыба тутулугар уонна сокуону оҥорууга сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Алексей Еремеев бэлиэтээһиннэринэн, өрөспүүбүлүкэҕэ саҥа коронавирус дьаҥа тарҕамматын туһугар дьон сылдьар сиригэр кытаанах хонтуруоллуур миэрэлэр киирэллэрэ тоҕоостоох. Дьокутааттар сокуон барылын бастакы ааҕыыга ылыннылар.

  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0

Комментарии (0)

Никто ещё не оставил комментариев, станьте первым.

Оставьте свой комментарий

  1. Опубликовать комментарий как Гость.
Вложения (0 / 3)
Поделитесь своим местоположением