- Пандемия буолуон иннинэ  улуустарга баар дьокутааттарбыт кэмитиэттэр мунньахтарыгар, "төгүрүк остуолларга" кэллиэгэлэрин санааларын, этиилэрин  истибэккэ,  бэйэлэрин тус санааларын, этиилэрин  сурукка тиһэн баран, факс эбэтэр электроннай почта көмөлөрүнэн ыытааччылар. Биллэн турар, маннык үлэ көрүҥэ  бэйэлэрин уонна парламент үлэтигэр араас дьайыыны оҥороро чуолкай. Оттон субу буола турар мунньахтарга  сөптөөх иһитиннэрии  бэрт чуолкайдык бэриллэр,  тоҕо диэтэххэ, мунньахха дакылаатчыттар уонна ыйытыыны биэрээччилэр кыттыһаллар. Ол иһин, ити боппуруоһу быһаарар инниттэн дьокутааттар ыраахтан олорон үлэлиир усулуобуйаларын тэрийэр инниттэн  саайтпытын саҥардарга ылсыбыппыт. Анал куонкуруһу биллэрбиппитигэр,  өрөспүүбүлүкэтээҕи IT-паарка резиденэ кыайан, саайты оҥоруунан дьарыктанар барбыта. Түмүгэр ыраахтан олорон үлэлииргэ уонна куоластыырга аналлаах модуль оҥоһуллубута.  Санатар буоллахха, маннык саайтаах уонна модуллаах парламеннар Арассыыйаҕа өссө суохтар. Бу — Саха сирин IT эйгэтигэр идэтийбит исписэлиистэрбит дьоһун таһымнарын, итиэннэ кинилэр Арассыыйаҕа инники күөҥҥэ сылдьалларын туоһута.

“Куһаҕан да үчүгэйдээх” диэбиккэ дылы,  инновацияны, сыыппараныы туһаныы хайысхата лаппа кэҥээтэ. Этэргэ дылы, күн аайы үлэбитигэр туһанар кыахтанныбыт.  Ил Түмэн официальнай саайтын саҥардыбыппыт  дьокутааттар ыраахтан олорон үлэлииллэригэр олус көдьүүстээх буолла. Тустаах модуль көмөтүнэн норуот дьокутааттара  өрөспүүбүлүкэ ханнык баҕарар муннугуттан саайтка киирэн, ханнык баҕарар мунньахха сокуоннары дьүүллэһиигэ судургутук кыттар уонна куоластыыр кыахтаннылар.  Итини тэҥэ, саайтка тус кэбиниэттэригэр киирэн,  нэһилиэнньэттэн киирбит этиилэри, туруорсуулары көрөн-истэн, ону быһаарыыга быһаччы кыттыһыахтарын сөп.  

Манна эбии бэлиэтиир буоллахха,  өрөспүүбүлүкэ олохтоохторо  сокуону оҥорууга кыттыахтарын сөп, ол иһин, инники өттүгэр биһиги саайтпыт  итиннэ  үлэлиирин хааччыйыах тустаахпыт. Пандемия  биэрбит, үөрэппит уруогун туһанан, бэрт сотору кэминэн олоххо киирэрэ буолуо, электроннай парламеннар  профессиональнай дэниллэр парламеннары солбуйуохтара. Холобур,  Татарстааҥҥа  киһи лиичинэһин быһаарыыга, электроннай докумуону туһаныы кээмэйин элбэтиигэ  блокчейн технологиятын туһаныыны тургутан көрүү быһыытынан саҕалаатылар. Ол иһин бэрт сотору кэминэн сыыппара технологията  парламент үлэтигэр-хамнаһыгар бигэтик киирэн туһаныллыаҕа.  Онон парламент кэлэр ыҥырыылаах мунньаҕа сылтан сыл дьоҥҥо чугас буолан иһэр саҥа технологияны туһаныыга  күүскэ ылсан үлэлиэҕэ диэн эрэнэбин. Биллэрин курдук, 15-25 сылынан быраактыкаҕа квантовай дэниллэр көмпүүтэрдэри туһанарбыт буолуо, -- диэн Петр Гоголев бары өттүнэн сөптөөх хоруйу биэрдэ.