Госдумаҕа сокуонун үһүс ааҕыыга ылыннылар. «Дьиэ гаас турбатыттан 100-200 миэтэрэ уонна да онтон ыраах турар буолуон сөп. Оччотугар дьон дьиэлэригэр гааһы киллэрэллэригэр уустуктары көрсүөхтэрин сөп, киһи эрэ барыта ороскуоту уйунар кыаҕа суох», -- диэн Вячеслав Володин быһаарар.

Кини этэринэн нэһилиэнньэлээх пууҥҥа баар гаас турбатыттан гаас ситимин дьиэлээх киһи тиэргэнигэр диэри судаарыстыба суотугар тардыллыахтаах, оттон тиэргэнин иһинэн дьиэҕэ диэри тиэрдээһини киһи бэйэтин хармааныттан төлүүр. Сокуоҥҥа уларытыыны киллэрбиттэрин түмүгэр, тыа сиригэр эрэ буолбакка, куоракка чааһынай дьиэлээх үгүс дьон гаас ситимигэр холбонор кыахтаныахтара. «Оһоҕунан оттунууттан аккаастанар кэм кэллэ, чох, мас курдук оттуктар урукку кэми кытта туһаттан тахсыахтаахтар. Киһи олоҕун усулуобуйата тупсуохтаах», -- диэн Вячеслав Володин бэлиэтээбит.

Саҥа киирбит сокуон туһунан сиһилии быһаарабыт. Сокуоҥҥа уларытыы нэһилиэнньэни гаастааһын биир операторын киллэриини мэктиэлиир. Маннык операторынан Гаастааһын биир операторын бас билээччи, ол эбэтэр «Газпром» буоларын быһаарбыттар. Оттон гаастааһын биир оператора суох сиригэр эрэгийиэннээҕи гаастааһын операторын тэрийиэхтэрэ – гаас ситимин тардар уонна ситими көрөр-истэр тэрилтэни. Сокуоҥҥа бу үлэ хантан үбүлэнэрэ быһаарыллар. Бастатан туран, гаас бырамыысыланнай тэрилтэлэригэр тарыып улаатыннаран, онтон киирбит үбү бу сокуону олоххо киллэриигэ ыытыахтара. Гаастааһын биир кэлим оператордара эбэтэр эрэгийиэннээҕи оператордар бу үлэ иһин  эппиэтинэстээх буоланнар, үбү чэпчэтиилээх кирэдьиити ылан буолуохтарын эмиэ сөп. Нэһилиэнньэҕэ гаас тарыыба инфляцияны куоһурдар курдук улаатыа суохтаах.

Маны таһынан эрэгийиэннээҕи оттук уонна эньиэргийэ балансын статуһа уларыйар. Ол курдук, статистиканы эрэ оҥорор докумуон эрэгийиэн салалтатынан бигэргэнэр үлэни анаарар, үлэ хайдах буолуоҕун билгэлиир докумуоҥҥа уларыйыаҕа уонна эрэгийиэн гааһын тиһигин концепциятын төрүөтүнэн буолуоҕа. Бу докумуоҥҥа олоҕуран, эрэгийиэн гааһын бырагыраамата оҥоһуллар буолуоҕа.