Баараҕай бырайыак
Бэрэсидьиэн Владимир Путин көҕүлээбит «социальнай гаастааһын» бырагырааматын олоххо киллэриигэ туһуламмыт уурааҕы дойду Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлэ Михаил Мишустин бигэргэппитэ. Саҥа быраабылаҕа «социальнай гаастааһын» бырайыага гаас ситимэ тиийбит нэһилиэнньэлээх пууннарыгар эрэ үлэлиирэ чопчуланар. Быраабыла ирдэбилинэн, гааһы кэтэх хаһаайыстыбаҕа, дьиэҕэ-уокка уонна олох-дьаһах кыһалҕаларыгар эрэ туһаныахтаахтар. Социальнай гаастааһын кэмиэрчэскэй сыалга тарҕаммат. Бигэргэммит быраабыла 6 сыл устата үлэлиэҕэ.
Докумуон быһыытынан, гааһы киллэрии болдьоҕо дьиэ гаас ситимиттэн төһө ыраах турарыттан быһаччы тутулуктаах. Сорох түгэннэргэ гааһы киллэрии болдьоҕо миэстэтигэр ылыныллыбыт бэрээдэгинэн быһаарыллыаҕа. Гаас ситимигэр холбонорго гаас операторыгар тустаах сайабалыанньа ыытыллыахтаах. Холобур, «Госуслуга» портал, МФЦ, «Сахатранснефтегаз» АУо хампаанньа эбэтэр дойду үрдүнэн гаас ситимин тиһик операторын саайтарын нөҥүө.
Сайабылыанньаҕа сыһыарыллар эбии докумуоннар:
- гаас ситимин былаана,
- топографическай каарта,
- бас билии быраабын туоһулуур сибидиэтэлистибэ.
- Сорох түгэннэргэ – гаас чааһынан ороскуотун ааҕыыллыыта уонна сири-уоту былааннааһын туһунан докумуон куоппуйата.
«Бары наадалаах быһаарыылар ылылыннылар. Бырагырааманы олоххо киллэрии болдьоҕо кылгас. Улахан үлэ барыахтаах. Бары кыаҕы мобилизациялыахха наада. Бу үлэлэр хас да мөлүйүөн ыал олоҕун хаачыстыбатын үрдэтэргэ көмөлөһүөҕэ», - диэн Михаил Мишустин Бырабыыталыстыба мунньаҕар бэлиэтээбитэ.
«Социальнай гаастааһын» ирдэбиллэрэ
- Гаас ситимэ олорор түөлбэҕэр, нэһилиэккэр тиийбит буолуохтаах;
- Хаһаайын дьиэтэ уонна уһаайбата бас билиитигэр баарын туоһулуур докумуоннар;
- Гааһынан олорор дьиэни-уоту, гарааһы, баанньыгы, саунаны, тэпилииссэни, хотону эрэ хааччыйыллыахтаах;
- Гаас ситимэ учаастак кыраныыссатыгар диэри эрэ тардыллар.
Ил Түмэн экэниэмикэҕэ, инвестиционнай уонна бырамыысыланнай бэлиитикэҕэ сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Павел Ксенофонтов бэлиэтииринэн, өрөспүүбүлүкэ тустаах бырагырааманы олоххо киллэриигэ икки сүрүн кыһалҕа баар: гаас дэписсиитэ уонна гаас ситимин эргэриитэ.
Чуолаан Дьокуускай куорат сиригэр-уотугар гаас дэписсиитин туоратарга 500 мөл. солк. наада. «Бу сыалга Дьокуускай куорат сиригэр-уотугар гаас дэписсиитин үбүлээһинигэр өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүттэн 47 мөл. солк. ылары ситистибит. Оттон иккис кыһалҕаны туоратарга – гааһы куттала суох тиэрдиини хааччыйыыга уонна эргэрбит гаас ситимнэрин саҥардыыга – өрөспүүбүлүкэттэн 7 млрд. солк. кэриҥэ наада. Муниципалитеттар нэһилиэк иһинээҕи гаас ситимин бырагырааматын уонна схематын ырытан оҥороннор, СӨ Бырамыысыланнаска уонна геологияҕа министиэристибэтигэр бэлэм докумуоннары киллэрэн сөбүлэһиннэриэхтээхтэр. Гаастаах 100-тэн тахса нэһилиэнньэлээх пууҥҥа бырагыраамалара уонна схемалара толору оҥоһулла илик. Элбэх үлэ барыахтаах», – диэн иһитиннэрдэ.
Сыыппаралар уонна чахчылар
Саха сиригэр «социальнай гаастааһын» бырагырааматынан нэһилиэнньэлээх 82 пууҥҥа 5342 дьиэ хабыллыаҕа. Бу дьиэлэртэн улахан аҥаара гаас ситимиттэн 200 м диэри тэйиччи тураллар.
Бырагыраама иһинэн, саҥа гаас ситимнэрэ тутуллуохтара, оройуоннарга баар гаас ыстаансыйалара саҥардыллыахтара.
Билиҥҥи туругунан, Саха сирин эрэгийиэннээҕи операторынан «Сахатранснефтегаз» АУо хампаанньаны аныырга ирдэниллэр сокуон-быраап аахталара оҥоһуллаллар.
Эрэгийиэн оператора сир учаастагын кыраныыссатыгар диэри босхо гаас ситимин тардыыга бас билээччилэртэн сайаапка хомуйар. Киирбит сайаапкалары хомуйуу кэннэ, бырайыактааһын кыраапыга оҥоһуллан, 2022 сыл бүтүөр диэри холбонуохтара.
Босхо гаас ситимгэр холбонорго Саха сирин 11 муниципальнай оройуоннара киирэллэр: Үөһээ Бүлүү, Бүлүү, Горнай, Кэбээйи, Ленскэй, Мэҥэ Хаҥалас, Мииринэй, Нам, Хаҥалас, Чурапчы Дьокуускай куорат уонна киин куорат таһынааҕы нэһилиэктэр.
СӨ Бырамыысыланнаска министиэристибэтэ бэлиэтииринэн, бырагыраама чэрчитинэн, өрөспүүбүлүкэ олохтоохторо 52,1 тыһ. солк. кэриҥэ кэмчилиэхтэрэ.
«Социальнай гаастааһын» – дьоҥ-сэргэ түөлбэлээн олорор сирдэригэр, тэлгэһэҕэ, биитэр даачалаахтар түмсүүлэрин учаастактарын кыраныыссатыгар диэри, дьонтон төлөбүр ылбакка эрэ, гаас ситимин тиэрдии бырагыраамата.
«Социальнай гаастааһыны» ыытар наадатын туһунан дойду Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин Федеральнай Мунньахха анал этиитигэр иһитиннэрбитэ. Дойду баһылыгын сорудаҕын чэрчитинэн, Бырабыыталыстыбаҕа тустаах «Суол каартата» бигэргэппиттэрэ.
2030 сылга диэри эрэгийиэннэринэн гаастааһын таһыма 10%-тан тахса улаатан, 82,9 %- ҥа диэри тиийиэҕэ.
Бырагыраама чэрчитинэн, дойду үрдүнэн барыта 3 мөл. тахса дьиэни-уоту гаас ситимигэр холбууллара былааннанар.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
