Издательский дом Редакция Подписка
Погода в Якутске: . -7 oC

Сүрүн сонуннар

Бүгүҥҥү сонуннар

Бэлиитикэ

Биир киһи үлэлиир, сэттэ киһи салайар

2024 с. уонна кэлэр икки сылга СӨ судаарыстыбаннай бүддьүөтүгэр 115 уларытыыны киллэрэргэ этии киирбит, онтон 72 көннөрүүнү ылынарга быһаарыммыттар. Инвестиционнай бырагыраамаҕа 26 көннөрүү киирбит, онтон 12-тин ылынарга быһаарбыттар. Өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүн…
24.04.24 15:57

Экэниэмикэ

Саха Сиригэр «Пятерочка» 30 маҕаһыына аһыллыаҕа

Дьокуускайга «Пятерочка» федеральнай ситим маҕаһыыннара аһыллан, олохтоох урбаанньыттар уйаларыгар уу киирдэ. Ааспыт нэдиэлэҕэ ити боппуруоһу Ил Түмэн Урбааҥҥа уонна туризмҥа сис кэмитиэтин мунньаҕар дьүүллэстилэр.
21.04.24 15:03

Уопсастыба

Култуура

Дьааҥылар артыыстары тыыннаах тойугунан көрүстүлэр

"Артыыстар иhэллэр үhү",- диэн үтүө сурах дьааҥыларга өссө тохсунньу ыйга иhиллибитэ. Онон өр күүппүт артыыстарын көрсөөрү олохтоохтор кэлэр - барар күннэрин эрдэттэн аттаран, астарын-таҥастарын бэлэмнээбиттэрэ ыраатта. Болдьохтоох күн үүммүтүгэр күндү…
07.03.24 11:40

Түһүлгэ

Айылҕа уһуктан эрэр

Чаҕылыс-иҕилис мичээрдээх, сэргэх сэбэрэлээх, сааскы сандаархай күн сардаҥата сарсыардаттан аламаҕай тыыны киллэрдэ, сайаҕас санааны сахта. Түннүк аайы күөххэ тардыһар, тыллары-тиллэри көҕүлүүр сибэкки күн сардаҥатыгар сууланна, имэ кыыста, кустук өҥүнэн…
19.04.24 16:03

Тыа сирэ

Эмис. Ааттыын да астык

Муус устар 21 күнүгэр Олохтоох салайыныы үлэһиттэрин күнэ бэлиэтэнэр. Саха Сиригэр олохтоох салайыныы 2002 сыл ахсынньы 29 күнүгэр ыытыллыбыт муниципальнай оройуоннар, нэһилиэктэр баһылыктарын быыбарыттан саҕаламмыта. Ол иннинэ, сэбиэскэй былаас тохтуоҕуттан…
20.04.24 11:56

Дойдуга бэриниилээх буолуу сыла

Эһиил Пионерия төрүттэммитэ 100 сылын бэлиэтиэхпит

Бүгүн, алтынньы 1 күнүгэр, Москуба куоракка «Кыайыы» түмэлигэр Норуоттар икки ардыларынааҕы «СПО-ФДО» оҕолор уопсастыбаннай түмсүүлэрин сойууһун ассамблеята ыытылла турар. Арассыыйа эригийиэннэриттэн уонна СНГ дойдуларыттан кэлбит делегаттар сайдар саҕахтары…
01.10.21 23:59

Устуоруйа

Устуоруйа

Стамбулга мунан хаалбыппар Таҥара көмөлөспүтэ

2000 сылларга дуоллар 24-25 солк. этэ, онон Сочига барардааҕар Турцияҕа сынньаммыт быдан чэпчэки буолара. Сылаас, ыраас муораҕа күөлэһийэ сөтүөлээн, үгүс-үтүмэн аквапаркаҕа хатааһылаан, бассейнҥа сөрүүкээн, рестораҥҥа төһөнү кыайаргынан ас арааһын амсайан,…
31.08.23 20:56

1945 с. Улуу Кыайыы өрөгөйдөөх парадын бэлэмигэр парадка аналлаах марш суруйуутугар союз үрдүнэн конкурс биллэриллибит. Онно бүтүн  союз үрдүнэн сүүһүнэн композитордар, айар куттаахтар 325 айымньыны киллэрбиттэр. Онтон судаарыстыбаннай хамыыһыйа (бука, И.В.Сталин да сөбүлэҥин ыллахтара буолуо) 7 маршы талбыт. Ол иһигэр биһиги, сахалар, ырыаларбытыттан таҥыллыбыт Давид Фёдорович Салиман-Владимиров суруйбут «Саха өрөгөй марша» киирбит. Дьэ, бу хайдахтаах курдук, оччолорго олох саҥа сайдан эрэр саха музыкальнай искусствотын, бүтүн союз килбэйэр киинигэр Кыһыл болуоссакка союз бастыҥ оркестрдарыгар оонньотон, саха норуотун үрдүк таһымҥа таһаарбыт түгэний?!!!

1945 с. Улуу Кыайыы өрөгөйдөөх парадын бэлэмигэр парадка аналлаах марш суруйуутугар союз үрдүнэн конкурс биллэриллибит. Онно бүтүн  союз үрдүнэн сүүһүнэн композитордар, айар куттаахтар 325 айымньыны киллэрбиттэр. Онтон судаарыстыбаннай хамыыһыйа (бука, И.В.Сталин да сөбүлэҥин ыллахтара буолуо) 7 маршы талбыт. Ол иһигэр биһиги, сахалар, ырыаларбытыттан таҥыллыбыт Давид Фёдорович Салиман-Владимиров суруйбут «Саха өрөгөй марша» киирбит. Дьэ, бу хайдахтаах курдук, оччолорго олох саҥа сайдан эрэр саха музыкальнай искусствотын, бүтүн союз килбэйэр киинигэр Кыһыл болуоссакка союз бастыҥ оркестрдарыгар оонньотон, саха норуотун үрдүк таһымҥа таһаарбыт түгэний?!!!

Салиман-Владимиров 1903 с. ыам ыйын 27 күнүгэр Одесса куоракка төрөөбүт, Санкт-Петербургдааҕы, Москватааҕы консерваторияларга үөрэммит дэгиттэр улахан музыкант-пианист, аккомпаниатор, композитор. Кини сэрии кэмигэр 1944 с. Саха сирин культуратын, ырыатын-тойугун кытта билсибит. М.Н.Жирков саамай тахсыылаахтык үлэлии сылдьар кэмэ. Марк Жирков ити кэмҥэ Москваҕа «Саха ырыаларын репертуара» диэн боппуруоска үлэлэһэ сылдьыбыта. Онон Салиман-Владимировтыын алтыспыт, саха ырыаларын билиһиннэрбит буолуохтаах, Маршка ханнык ырыа мелодията киириэхтээҕин да ырытыспыта буолуо дии. Хомойуох иһин, кинилэр алтыһыыларын туһунан киэҥник ханна да суруллубутун түбэһэн ааҕа иликпин. Онон Салиман-Владимиров кылгас кэм иһигэр үлэлээн, сырдыкка, кэрэҕэ тардыһыылаах, иэйиилээх саха музыкатын сүһэн ылан, хомуйа тутан бүтүн союзка, аан дойдуга иһиллэр өрөгөй музыкатын айан кыра-хара саха норуотун ааттаттаҕа эриэккэһин!!! Кэлин «Ыччат ырыата», «О Якутии пою» ырыанньыктары, «Священный Ильмень» 4 чаастаах симфонияны, «Цвети, Якутия родная» ырыалар хомуурунньуктарын бэчээттэтэн, саха музыкальнай культурата сайдарыгар дьоһун кылаатын киллэрбит киһи буолар.

Дьэ, бу маршпыт кэлин сылларга Кыһыл болуоссакка буолар парадка, мин кэтээн көрүүбүнэн, тыаһаабат буолбутуттан хомойон, «Саха правительствота, культура министерствота, Москваҕа туруорсуҥ» диэн хаста да хаһыакка суруйан, республика радиотынан, телевидениенэн, мунньахтарга этэн көрбүтүм да, хамсааһын баара биллибэт. Кэлин парадтарга «Через две зимы» эҥин курдук аныгы ырыалар музыкалара тыаһыыллара иһиллэр. Билиҥҥи ыччат маннык марш баарын да билбэт буоллулар. Онон саха музыкатын маннык сүдү ситиһиитин умуннарбат, сүтэрбэт, кэнчээри ыччаппытыгар айар үлэҕэ ыҥырар сулус буолан, сахатын норуотунан киэн туттар патриотическай өйүн-санаатын күүһүрдэр туһугар бу боппуруоһу уталыппакка туруорсан историческай кырдьыгы чөлүгэр түһэрэр үлэни правительство, Ил Дархан, Ил Түмэн үлэлэһэллэрин күүтэбин. Оччоҕо эрэ «Сомоҕолоһуу», «Патриотизм» сыллара дии-дии биллэрэр тылларбыт дьиҥнээхтик олоххо киирэн суолталаныа этилэр.

РФ, САССР культураларын үтүөлээх үлэһитэ,

РФ журналистарын Союһун чилиэнэ В.Парников

  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0

Комментарии (0)

Никто ещё не оставил комментариев, станьте первым.

Оставьте свой комментарий

  1. Опубликовать комментарий как Гость.
Вложения (0 / 3)
Поделитесь своим местоположением