Сэриигэ 5 бииргэ төрөөбүт тэҥинэн аармыйаҕа ыҥырыллыбыттар. Ол уолаттартан кыайыы-хотуу аргыстаах төрөөбүт дойдутугар кыралара Василий эрэ соҕотох эргиллибит. Гаврил, Зочит, Константин, Мирон кыргыһыы толоонуттан төннүбэтэхтэр...

Биһиги эһэбит Аҕа дойду сэриитигэр 1942 сыл сайыныгар барбытын кэннэ, ол күһүнүгэр дьоно аҕалара сураҕа суох сүппүтүн туһунан «хара суругу» туппуттар. Түөрт оҕо тулаайах хаалбыт.

 Тыыннааҕар суруйбут икки суруга умнуллубат кэриэс буолан сылдьар.   Кини оҕото – мин хос эбэм Скрябина Вера Константиновна -- аҕатын суруктарын туһунан маннык ахтыбыта баар: “Сарсын фроҥҥа барабын дии саныы олорон, тыыннаах ордор эбэтэр өлүү хара күлүк балаҕайа  сабардыырын өйдөөтөр даҕаны, аҕам суруга оптимизмынан сөхтөрдө. Сурук ис хоһооно холку, чуолкай. Ийэбитигэр “оҕолоргун үчүгэйдик көр, саатар, Вераны үөрэттэрэ сатаа” диэбит. Сүбэтэ-амата элбэх. “Саабын, таҥаспын атыылаама, кыайан-хотон эргиллиэм” диэбит. Бу тыллар эһэм  оҕолорун инники дьылҕаларыгар кыһамньытын, төрөөбүт түөлбэтигэр төннөн кэлэригэр бигэ эрэллээҕин көрдөрөллөр. Хомойуох иһин, бу кини бүтэһик суруга этэ.

Эһэбит ханна өлбүтүн хойукка диэри дьоно билбэттэр эбит. Онтон Улуу Кыайыы 50 сылыгар сураҕа суох сүппүт саллааттар уҥуохтарын көрдүүр-чинчийэр үлэ күүһүрэн, Константин Васильевич көмүс уҥуоҕа Ржев куоракка көстүбүтэ -- кини оҕолоругар үтүө сонун буолан кэлбитэ.

Ржев куорат анныгар ааспыт кырыктаах кыргыһыыга охтубут саллааттарга анаммыт стелаҕа хос эһэбит аата суруллан турар. Кини сиэнэ Александр Скрябин манна тиийэн, сибэкки ууран, эйэлээх олох иһин махтанан кэлбитэ.

Бырааттыы Скрябиннэр ааттара «Өйдөбүнньүк» кинигэҕэ киирбитэ. Оттон биһиэхэ, оҕолорго, Александр Твардовскай Ржев куорат кыргыһыытын туһунан хоһооно эһэбит кыайыыны уһансыбытын, кини өстөөхтөн чаҕыйбат майгытын санатар.

Дьулустан Канаев, VIII кылаас.

 Саха гимназията.