Саҥа оскуола
Былырыын ырыаҕа ылламмыт Мэҥэ Хаҥалас улууһун Балыктааҕар оскуолалара тэриллибитэ 75 сылын үөрүүлээх быһыыга-майгыга бэлиэтээбиттэрэ. Оттон быйыл саҥа оскуола үлэҕэ киирээри турара олохтоохтор үөрүүлэрин үс бүк үрдэтэр.
Оскуола баар буолуоҕуттан ыла нэһилиэк үүнүү-сайдыы суолун өрө тутан кэллэ. 2011 сыллаахха агрооскуола статуһун ылбыта. Бу кэмтэн саҕалаан ыччаты үлэҕэ-хамнаска сыһыаран, тыа сирин олоҕор чугас, араас сатабыллаах, дьиҥ хаһаайынныы санаалаах көлүөнэни иитэн-үөрэтэн таһаарар сорук турар. Ол инниттэн оскуола кэлэктиибэ сылгы иитиитигэр, оҕуруот үүннэриитигэр болҕомтону ууран таһаарыылаахтык үлэлиир. Ону сэргэ сезонунан кэлэр үлэлэри былааннаахтык тэрийэн, бүтүн кэлэктиибинэн ылсан, сыл аайы үлэни-хамнаһы үрдүк таһымнаахтык ыытарга дьулуһар.
Балыктаах нэһилиэгин олохтооҕо Мария Захарова этэринэн таас оскуола тутуутун олохтоохтор өр күүппүттэр. «Оскуолабыт нэһилиэк хабыллар хаба ортотугар тутулла турар. Баараҕай тутууну бары да сэргии көрөбүт. Василий Пинигин салайааччылаах тутааччылар хамаандалара кыраапыктарын тутуһан, үлэ тэтимнээхтик баран иһэр. Онон быйылгы саҥа үөрэх дьылыгар саҥа оскуолабыт аана тэлэччи аһылларын эрэнэ кэтэһэбит», - диэн Мария Захарова санаатын үллэстэр.
Хочуолунай — тыын суолталаах
Унньуктаах уһун кыһыны этэҥҥэ туоруурга хочуолунай үлэтэ элбэҕи быһаарар. Арболитовай дьиэлэри, интэринээти сылытар квартальнай эргэ хочуолунай саахалланар туруктаах эбит. Онон мантан күһүн хомунаалынай хаһаайыстыба үлэһиттэрэ саҥа хочуолунайы тутан үлэҕэ киллэрэр былааннаахтар.
Икки кыбартыыралаах саҥа дьиэ
Тыа сирин сайыннарааччы, сэнэх саҥа сүүрээни киллэрээччи ыччат буолар. Эдэр исписэлиистэргэ анаан икки кыбартыыралаах саҥа дьиэ тутулла турар. Быйыл үлэҕэ киириэхтээх. Балыктаах олохтооҕо Петр Свинобоев салайааччылаах тэрилтэ үлэһиттэрэ Илья Андросов, Ян Скрябин, Андрей Докторов үлэлии-хамсыы, тута-оҥоро сылдьаллар.
Ыһыахтыыр сир сөргүтүллэр
Олохтоох көҕүлээһини, бачыымы өйүүр өрөспүүбүлүкэтээҕи бырагыраама эрэгийиэҥҥэ хото үлэлиир (республиканская программа «Поддержка местных инициатив»). Бу бырагыраама чэрчитинэн үгүс улуус, нэһилиэк субсидия ылан, олох-дьаһах бары эйгэтигэр сөптөөх көмөнү ылбыта чуолкай.
Бу бырагыраамаҕа балыктаахтар көхтөөхтүк кыттан, субсидияны ылан, ыһыахтыыр сирдэрин саҥардыахтара, тупсарыахтара. Бу үлэни Петр Свинобоев тэрилтэтэ оҥорорго сөбүлэҥ түһэристэ. Онон төһө да быйыл ыһыах ыһыллыбатаҕын иһин, барыта этэҥҥэ буоллаҕына, эһиил тупсаҕай көстүүлээх пааркаҕа ыытыллыаҕа.
Уу ситимин туһата улахан
Быйылгы уустуктары аахсыбакка, олохтоохтор үлэ үөһүгэр сылдьаллар. Уу ситимэ тардыллыаҕыттан дьиэ хаһаайкалара оҕуруоту хото ыһан, сибэкки арааһын олордон, күннээҕи түбүктэрэ үгүс. Киин сиртэн сайылыы кэлбит сиэннэрин, оҕолорун сибиэһэй, битэмииннээх аһынан хатаҕалыыллар. Пандемиянан сибээстээн дьиэҕэ олорууну тутуһаннар, тэлгэһэлэригэр бассейн туруоруммут ыал элбэх. Манна оҕо аймах оонньуур-сынньанар араас тэриллэрин хото туһаналлар.
Олох-дьаһах уйгута тупсан, сорох ыччаттар төрөөбүт түөлбэлэригэр төннөн олохсуйаллара элбээбит. Игорь Стручков, Игорь Бродников былырыыҥҥаттан саҥа дьиэ туттан киирбиттэрэ олохтоохтору үөрдэр.
Кыттыгас үлэ кыайыылаах
Быйыл сайын кураан туран уонна аһыҥа үөскээн, от үүнүүтэ мөлтөх. Онон хаһаайыстыбалар окко эрдэлээн киирбиттэрэ. Билигин тура тэбинэн күүскэ үлэлии сылдьаллар. Элбэх ыал оттуур сирдэрэ курааннаан, аһыҥа сиэн, ходуһалара охсуллубакка хаалла. Ол иһин дьон уу отун илиинэн охсон ыллылар. Тыа сирин дьоно кыттыһан оттоотохторуна, ордук кыайыылаах. Дмитрий Захаров, Егор Захаров, Гаврил Прибылых, Эдуард Кычкин, Илья Владимиров 1998 сылтан кыттыһан оттууллар. Бу сыллар тухары бары эйэ дэмнээхтик сайынын күргүөмүнэн оттоон, атын да хамсааһыҥҥа барытыгар кыттыһан үлэлээн, көмөлөсүһэн, уолаттарын, ыччаттарын батыһыннара сылдьан үлэҕэ-хамнаска үөрэтэн-такайан, тыа сирин бары үлэтин кыайаллар. Ити курдук, атын да хаһаайыстыбалар аймахтарын түмэн, табаарыстарын кытта кыттыгас оттууллар.
Куйааһы аахсыбакка, сайыҥҥы сылаас күннэри өрүсүһэн, тыа сирин дьоно үлэ үөһүгэр сылдьар.
Сүөһү ахсаанын аччаппат былааннаахпыт
Нэһилиэк дьокутаата, Балыктаах орто агрооскуолатын социальнай педагога Елена Кычкина нэһилиэгин дьонунан киэн туттар, олохтоох нэһилиэнньэ куруук көхтөөҕүн, үлэһитин бэлиэтээн туран, былааннарын үллэстэр:
— 11уокурукка 11 дьокутаат талыллан, баһылык Александр Куприяновтыын бары сүбэлэһэн, ыкса сибээстээхтик үлэлиибит. Саҥа оскуолабыт 130 миэстэлээх. Билигин ис-тас өттүн оҥорууга элбэх биригээдэ үлэлии сылдьар. Мантан күһүн нэһилиэк олохтоохторо оскуолаҕа субуотунньуктарга көхтөөхтүк кыттыахтара диэн эрэнэбит. Быйылгы дьылга курааннаан, аһыҥа туран, от үүнүүтэ мөлтөх. Онон сүөһү иитиитигэр элбэх ыарахаттар үөскүүллэрэ буолуо. Ол да буоллар, сүөһүбүт ахсаанын аччаппакка иитэр былааннаахпыт.
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0