— Үтүө күнүнэн! Төһө да коронавирус дьаҥа буулаабытын үрдүнэн олох салҕанар. Сэбиэт састаабыттан саҕалаан хайдах-туох үлэлии олороргутун билиһиннэр эрэ.
— Бастаан утаа 2018 сыллаахха балаҕан ыйынааҕы быыбарга 19 дьокутаат талыллыбыта. Билигин 17 дьокутаат үлэлиир. Биир дьокутаат Октябрьскай нэһилиэк баһылыгынан талыллан, иккис Таатта улууһун баһылыгын солбуйааччытынан ананан таһаарыылаахтык үлэлии сылдьаллар. Онон быйыл балаҕан ыйыгар дьокутаат икки мандаатыгар быыбар ыытыллыаҕа.
Туох үлэ ыытыллыбытын туһунан кылгастык билиһиннэрэр буоллахха, 2018 сылга алтата сиэссийэлээбиппит, 23 боппуруос көрүллүбүтэ. 2019 сылга 10-на сиэссийэлээн, 42 боппуруоһу быһаарбыппыт. Быйыл үстэ сиэссийэлээн, аҕыс боппуруоһу көрбүппүт. Сүрүннээн улуус бүддьүөтүгэр, Устаабыгар көннөрүүлэри киллэрэбит.
— Таатта улууһугар бэрэстэбиитэллээх уорганнар ассоциациялара тэриллибитэ син ыраатта. Ити туһунан билиһиннэр эрэ.
— Бу бэрэстэбиитэллээх уорганнар дьокутааттарын Тааттатааҕы ассоциацията өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн аан бастаан 2014 сыллаахха тэриллибитэ. Билигин улуус үрдүнэн бу ассоциацияҕа 164 дьокутаат баар. Сүрүн сыалбыт-сорукпут Таатта улууһугар бэрэстэбиитэллээх уорганнар үлэлэрин күүһүрдүү буолар, дьокутааттар таһымнарын үрдэтиигэ сөптөөх болҕомто уурулларыгар үлэни ыытабыт. Дьокутааттар нэһилиэнньэни кытта үлэлииллэригэр сөптөөх хайысханы ыйабыт, баар кыһалҕаны бары саба түһэн, нэһилиэк, улуус дьаһалталарын кытта бииргэ көмөлөөн быһаарарга бу ассоциация көдьүүстээҕин толору итэҕэттэ.
Итини тэҥэ, Таатта улууһугар сыл аайы бэрэстэбиитэллээх уорганнар дьокутааттарын ортолоругар спартакиада тэрийэрбит үтүө үгэскэ кубулуйда. Бу тэрээһин дьокутааттар ортолоругар чөл олоҕу тутуһууга, маассабай спорду көҕүлүүргэ көмөлөһөрүн таһынан, кинилэр бэйэ-бэйэлэрин кытта ыкса билсэллэригэр, уопут атастаһалларыгар улахан көдьүүстээх. Сорохтор бу тэрээһини күрэхтэһии эрэ быһыытынан ылыналлар, дьиҥэр, ис-иһигэр киирэн ырытан көрдөххө, суолтата улахан, көдьүүһэ элбэх.
Бастайааннай хамыыһыйалар
— Сокуоннаска уонна регламеҥҥа хамыыһыйа – бэрэссэдээтэл Е.Т.Алексеева;
— Бүддьүөккэ, нолуок бэлиитикэтигэр хамыыһыйа – бэрэссэдээтэл С.Н. Андросов;
— Бас билии, сир, баай-дуол сыһыаннаһыыларыгар, айылҕа ресурсаларыгар уонна экология боппуруостарыгар хамыыһыйа – бэрэссэдээтэл П.Д.Рахлеев;
— Агробырамыысыланнас комплексын сайыннарыы боппуруостарыгар хамыыһыйа – бэрэссэдээтэл М.И.Хаптагаев;
— Социальнай бэлиитикэ (үөрэх, доруобуйа харыстабыла, култуура, ыччат уонна успуорт бэлиитикэтэ) хамыыһыйата – бэрэссэдээтэл Г.Г. Вырдылин;
— Коммунальнай хаһаайыстыбаҕа, бырамыысыланнаска уонна энэргиэтикэҕэ хамыыһыйа – бэрэссэдээтэл А.А.Марков;
— Урбааҥҥа, атыыга, тырааныспарга, сибээскэ уонна тутууга хамыыһыйа – бэрэссэдээтэл А.Д. Рахлеев.
2012 сылтан Таатта улууһун дьокутааттара СӨ Судаарыстыбаннай Мунньаҕын (Ил Түмэн) дьокутааттарын кытта анал сэминээрдэри тэрийэрбит эмиэ үтүө үгэскэ кубулуйда. Бу тэрээһин чэрчитинэн, Ил Түмэн дьокутааттара Тааттаҕа дэлэгээссийэнэн кэлэн, олохтоох дьокутааттары, нэһилиэнньэни кытта көрсөн, баар кыһалҕаны быһаарыыга мунньахтыыллар, социальнай хабааннаах эбийиэктэргэ сылдьаллар. Маннык тэрээһин ыытыллара эмиэ көдьүүһэ улахан. Ил Түмэн дьокутааттара олохтоох нэһилиэнньэни кытта көрсөллөрүн, социальнай эбийиэктэргэ сылдьалларын түмүгэр, элбэх үлэ, былаан, дьыала үмүрүтүллэр.
— Бу кэлин дьокутааттар сэбиэттэрин сиэссийэтин ыыттыгыт дуо? Ыыппыт буоллаххытына, арааһа, коронавирус дьаҥын утары үлэни ыытарга аналлаах мунньаҕы ыыппыт буолуохтааххыт.
— РФ уонна СӨ коронавирус дьаҥын утары ылыллыбыт сокуоннарыгар олоҕуран, улууспутугар итиннэ сыһыаннаах үлэ тохтоло суох барар.
Муус устар ортото дьокутааттар Сэбиэттэрин сиэссийэтин ыытан, коронавирус дьаҥын утары үлэни тэрийэргэ былааннаабыппыт. Билиҥҥи туругунан улуус үрдүнэн 663 биирдиилээн урбаанньыт баар, кинилэр бу коронавирус дьаҥыттан сылтаан дохуоту киллэриниигэ лаппа охсууну көрүстүлэр. Онон ити муус устардааҕы сиэссийэбитигэр биирдиилээн урбаанньыттар төлүүр нолуоктарыгар чэпчэтии көрүллэрин быһааран киллэрбиппит. Билигин ити чэпчэтиинэн үгүс урбаанньыт туһанна.
Улуус үрдүнэн коронавирус дьаҥын утары үлэни сүрүннүүр уонна аҕам саастаах дьоҥҥо көмөлөһөр аналлаах сүүрбэттэн тахса байыастаах волонтердар ыстааптара былаан быһыытынан үлэлии олорор. Итини тэҥэ, улуус киинигэр Ытык Күөлгэ үс анал обсерватор тэрилиннэ.
Дьокутаат санаата
Спортивнай күрэхтэһии үөрүүлээх аһыллыытын туһунан сокуону ылынар кэм кэллэ
Гаврил Вырдылин, Тааттатааҕы Норуот айымньытын дьиэтин дириэктэрэ:
— 8 №-дээх Чөркөөх, Даайа Аммата уокуругуттан улууска иккис болдьохпун дьокутааттыы сылдьабын. Социальнай бэлиитикэ (үөрэх, доруобуйа харыстабыла, култуура, ыччат уонна успуорт бэлиитикэтэ) хамыыһыйатыгар бэрэссэдээтэллиибин, бүддьүөт, нолуок хамыыһыйатын чилиэнэбин. Быыбардааччыларым туруорсууларын тылынан эбэтэр суругунан ыламмын олоххо киллэрэргэ дьулуһабын. Нэһилиэктэрим баһылыктарын, дьокутааттарын кытары өрүү сибээстэһэ олоробун. Таатта улууһа төрүттэммит күнүн чопчулуурга үлэ ыыппытым. Ол түмүгэр, 1912 сыллаахха ахсынньы 21 күнүгэр Таатта улууһа туһунан дьаһалталаммытынан, баһылыктаммытынан улуус төрөөбүт күнүн ахсынньы 21 күнүгэр бэлиэтиири ситиспиппит. Сыл аайы улуус төрөөбүт күнүн киэҥ далааһыннаахтык бэлиэтиибит.
Иккиһинэн, ыччакка патриотическай иитиини ыытар сыалтан улуус официальнай халандаарынай былааныгар киирбит спортивнай күрэхтэһиилэри биир халыыбынан үөрүүлээхтик аһыыны оҥорор нормативнай аактаны улуус дьокутааттарын Сэбиэтин сиэссийэтигэр ыллаттарбытым. Ити түмүгэр билигин спортивнай күрэхтэһиилэр үөрүүлээх аһыллыыларыгар РФ, СӨ, Таатта былаахтара хайаан да көтөҕүллэллэр уонна гимнэрэ тыаһыыллар. Нэһилиэнньэ гимнэри үөрэтэн, төһө кыалларынан, ыллаһар. Хамыыһыйаларга, сиэссийэлэргэ, бастатан туран, норуот интэриэһинэн салайтарабын. Сиэссийэ аайы киирэр боппуруостарга көхтөөх кыттыыны ылабын. Бары дьокутааттарга ситиһиилээх үлэни, тус бэйэҕитигэр уонна чугас дьоҥҥутугар дьолу-соргуну баҕарабын. Мин санаабар, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр спортивнай күрэхтэһии үөрүүлээх аһыллыытын туһунан сокуону ылынар кэм кэллэ. Хас биирдии спортсмен Саха сирин гимнин билэрин ситиһиэхтээхпит.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
