Ытыктабыллаах Саха сирин олохтоохторо!

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин аатыттан Төрөөбүт тыл уонна сурук-бичик күнүнэн ис сүрэхпиттэн итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибин!

«Тыл баар – бараммат баай» диэн өбүгэлэрбит мээнэҕэ эппэтэхтэрэ. Омук тыына, өлбөт-сүппэт өрөгөйө – кини төрөөбүт ийэ тылыгар сытар.

Үтүө үгэс быһыытынан сыллата сахалартан бастакы тыл үөрэхтээх учуонайбыт, сырдатааччы, сахалыы суругу-бичиги төрүттээбит Семен Андреевич Новгородов төрөөбүт күнүгэр – олунньу 13 күнүгэр Төрөөбүт тыл уонна сурук-бичик күнүн бэлиэтиибит. Бу күн элбэх тэрээһиннэр ыытыллаллар – ийэ тылбыт дьылҕатын, тыл сайдыытын боппуруостарын дьүүллэһии киэҥ хабааннаахтык барар.

Түгэнинэн туһанан, бу үтүө күҥҥэ саха тылын харыстыырга, салгыы сайыннарарга үгүс сыраларын уурбут, төһүү күүс буолбут бастыҥ учуонайдарбытыгар, учууталларбытыгар махтал тылларын этэбин. Ол курдук, өссө 1972 сыллаахха, оччотооҕуга эдэр учуонай Петр Слепцов, билигин Нью-Йорктааҕы Наукалар Академияларын чилиэнэ, филологическай билим дуоктара, саҕалаабыт үлэтин – Саха тылын быһаарыылаах улахан тылдьытын тиһэх тома күн сирин көрдө. Бу уһун унньуктаах үлэбит түмүктэммитин түүр тылын үөрэтэр учуонайдар хайгыыллар, тылбыт баайын сөҕөллөр. Кинилэр бу үлэ атын уруулуу омуктарга тылы үөрэтиигэ үтүө холобур буоларын бэлиэтииллэр.

Аны туран, тылы киэҥ эйгэҕэ таһаарар, тыыннаах буоларыгар кыһанар суруйааччыларбытыгар уонна суруналыыстарбытыгар истиҥ эҕэрдэбитин тиэрдэбит. Сахалыы саҥа сатарыырын туһугар бастакы сахалыы хаһыаттары тэрийбит, бэчээти сайыннарбыт оччотооҕу интеллигенция чаҕылхай бэрэстэбиитэлэ Василий Васильевич Никифоров – Күлүмнүүр үтүө аатын үйэтитэн, суруналыыстыка уонна бэчээт тыл сайдыытыгар быһаччы оруоллааҕын өйдөөн, Ил Дархан Айсен Николаев саха бэчээтин күнүн бэлиэтиир туһунан ыйаах таһаарбытын норуот дьокутааттара биир санаанан өйүүбүт.

Тыл эйгэтин кэҥэтии, тылы харыстааһын – судаарыстыба уонна олохтоох салайыныы сүрүн сорукпут буолар. Россия Федерациятын Конституциятыгар, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Төрүт сокуонугар, атын сокуоннарга эмиэ ийэ тылынан үөрэнии, төрөөбүт тылынан көҥүл саҥарыы барыта мэктиэлэнэр. Тылбыт сайдыыта, чөл хаалара хас биирдиибититтэн, төрөөбүт тылбытыгар сыһыаммытыттан уонна төрөппүттэртэн тутулуктаах. Төрөөбүт төрүт тылбытын ийэбит үүтүн кытта эмсэхтээн ылан, үүнэр көлүөнэҕэ иҥэриэх, салгыы сайыннарыах тустаахпыт.

Билигин биһиги иннибитигэр аныгы сыыппара үйэтигэр тылбытын куйаар ситимигэр киллэрэр, тылбыт туттуллуутун кэҥэтэр үтүө сорук турар. Оччоҕо түҥ былыргыттан төрүттээх, сах саҕаттан салҕанан кэлбит кырдьаҕас тылбыт-өспүт, кэлэр кэмнэри уҥуордаан, кэскилбит өссө кэҥиэҕэ.

Сахалыы сайаҕас саҥабыт сатараатын, иэйиибитин истиҥник этинэр ийэ тылбыт үйэлэргэ үүнэ-сайда турдун!

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин Бэрэссэдээтэлэ Петр Гоголев