Издательский дом Редакция Подписка
Погода в Якутске: . -14 oC

Сүрүн сонуннар

Бүгүҥҥү сонуннар

Бэлиитикэ

Тутуу туһунан сытыы сэһэргэһии

Кулун тутар 19 күнүгэр Ил Түмэҥҥэ «Саха Өрөспүүбүлүкэтин Аартыкатыгар социальнай эбийиэктэри уонна чааһынай дьиэлэри тутуу боппуруостара» төгүрүк остуол буолан ааста.
21.03.24 18:51

Экэниэмикэ

Пилота суох пуойастар

Ааспыт нэдиэлэҕэ Судаарыстыбаннай Дуумаҕа «Арассыыйа тимир суоллара» АУо генеральнай дириэктэрэ, бырабылыанньа бэрэссэдээтэлэ Олег Белозеров хампаанньа үлэтин түмүгүн, инники былааннарын билиһиннэрдэ уонна дьокутааттар, фракциялар ыйытыктарыгар…
24.03.24 10:24

Уопсастыба

Терактан эмсэҕэлээбит дьону өйүүргэ сокуон барылын киллэрдилэр

Судаарыстыбаннай Дуумаҕа терактан эмсэҕэлээбит Арассыыйа олохтоохторун өйүүр туһунан сокуон барылын киллэрдилэр. Бу докумуону Судаарыстыбаннай Дуума бүддьүөккэ уонна нолуокка сис кэмитиэтин чилиэнэ Оксана Дмитриева көҕүлээтэ. Ол туһунан «Парламентская газета»…
27.03.24 09:39

Култуура

Дьааҥылар артыыстары тыыннаах тойугунан көрүстүлэр

"Артыыстар иhэллэр үhү",- диэн үтүө сурах дьааҥыларга өссө тохсунньу ыйга иhиллибитэ. Онон өр күүппүт артыыстарын көрсөөрү олохтоохтор кэлэр - барар күннэрин эрдэттэн аттаран, астарын-таҥастарын бэлэмнээбиттэрэ ыраатта. Болдьохтоох күн үүммүтүгэр күндү…
07.03.24 11:40

Түһүлгэ

Сааскы саарбах кэмҥэ

Аламай маҥан күн абыралын, үтүөкэн үрүҥ күн үтүөтүн билэргэ үүммүт күнү үөрэ - көтө, сүргэ көтөҕүллэ көрсөр дьоллоох түгэн, саҕаламмыт саҥа күнү айхаллыыр астык түгэн тосхойдо. Кубулҕаттаах кулун тутар ыйбыт кубулуҥ - дьибилиҥ буолар, күлэн иһэн дьэбин…
27.03.24 09:44

Тыа сирэ

Андрей Находкин: Дьон күннээҕи кыһалҕаны эрэ буолбакка, тыа сирин сайдыытыгар кэскиллээх этиилэри туруоруста

Ил Түмэн сиргэ сыһыаннаһыыга, айылҕа ресурсаларыгар уонна экологияҕа сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Андрей Находкин бу күннэргэ бэйэтин уоукургар - Мэҥэ-Хаҥалас улууһугар үлэлиир. Кини улуус баһылыга Дмитрий Тихоновы кытта улуус нэһилиэктэринэн сылдьан…
03.02.24 09:00

Дойдуга бэриниилээх буолуу сыла

Эһиил Пионерия төрүттэммитэ 100 сылын бэлиэтиэхпит

Бүгүн, алтынньы 1 күнүгэр, Москуба куоракка «Кыайыы» түмэлигэр Норуоттар икки ардыларынааҕы «СПО-ФДО» оҕолор уопсастыбаннай түмсүүлэрин сойууһун ассамблеята ыытылла турар. Арассыыйа эригийиэннэриттэн уонна СНГ дойдуларыттан кэлбит делегаттар сайдар саҕахтары…
01.10.21 23:59

Устуоруйа

Устуоруйа

Стамбулга мунан хаалбыппар Таҥара көмөлөспүтэ

2000 сылларга дуоллар 24-25 солк. этэ, онон Сочига барардааҕар Турцияҕа сынньаммыт быдан чэпчэки буолара. Сылаас, ыраас муораҕа күөлэһийэ сөтүөлээн, үгүс-үтүмэн аквапаркаҕа хатааһылаан, бассейнҥа сөрүүкээн, рестораҥҥа төһөнү кыайаргынан ас арааһын амсайан,…
31.08.23 20:56

Дойду уонна уопсастыба олоҕор судаарыстыбаннай символлар суолталарын, оруолларын бигэргэтэр, историческай үгэстэри уонна көлүөнэлэр утумнаһыыларын салгыыр, патриоттуу тыыны иҥэрэр, гражданскай өйү-санааны уһугуннарар, Ийэ дойдуга тапталы уонна ытыктабылы үөскэтэр, норуоттары сомоҕолуур, кинилэр Арассыыйаны чэлгийэ сайдар модун держава оҥорор дьулуһууларын түмэр сыалтан Судаарыстыбаннай былаах күнүн олохтообуттара.

Дойду уонна уопсастыба олоҕор судаарыстыбаннай символлар суолталарын, оруолларын бигэргэтэр, историческай үгэстэри уонна көлүөнэлэр утумнаһыыларын салгыыр, патриоттуу тыыны иҥэрэр, гражданскай өйү-санааны уһугуннарар, Ийэ дойдуга тапталы уонна ытыктабылы үөскэтэр, норуоттары сомоҕолуур, кинилэр Арассыыйаны чэлгийэ сайдар модун держава оҥорор дьулуһууларын түмэр сыалтан Судаарыстыбаннай былаах күнүн олохтообуттара.

Судаарыстыбаннай былаах, гиэрбэ уонна өрөгөй ырыатын тэҥэ, дойдубут чиэһин, көҥүлүн, тутулуга суоҕун, суверенитетын туоһулуур.

Дойду триколора бэйэтэ туспа, 300-тэн тахса сыллаах историялаах. Арассыыйаҕа былаах XVII-XVIII үйэлэргэ, судаарыстыба атаҕар туруутун кэмигэр, баар буолбут. Былаахха аан бастакынан суолта биэрбит киһинэн Петр I аҕата, Москуба ыраахтааҕыта Алексей Михайлович буолар. Бу былааҕы сүрүннээн Каспийскай муораҕа нуучча флота бэлиэ быһыытынан туттара.

Boris Yeltsin 22 August 1991 1

Арассыыйа былааҕа 1667 сыллаахха «Орел» диэн нуучча бастакы байыаннай хараабылыгар күөрэччи көтөҕүллүбүтэ. «Орел» хараабыл уһуннук устубатаҕа: Волгаттан Астрахаҥҥа тиийэн истэҕинэ, Степан Разин бастаанньаһыттара уматан кэбиспиттэрэ.

Нуучча хараабыллара бэлиэ быһыытынан туттар былаахтарын Петр I суолталаан, дириҥ ис хоһоонноон, судаарыстыбаннай символ быһыытынан туттарга уураахтаабыта.

Ити кэнниттэн Арассыыйаҕа, былаас тутула уларыйдаҕын ахсын, судаарыстыба былааҕа эмиэ уларыйан испитэ. Холобура, 1858-1883 сылларга, Романовтар ыраахтааҕылыыр кэмнэригэр, хара-араҕас-үрүҥ өҥнөөх былааҕы ыйыыллара. Оттон сэбиэскэй кэмҥэ олорбут дьон судаарыстыбаннай былаах уот кыһыл өҥнөөҕүн өйдүүллэр. Ити былаах 1923 сыл сэтинньи 13 күнүттэн 1991 сыл ахсынньы 25 күнүгэр диэри кытыаста тэлибирээбитэ.

Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин өҥүн Андреевскай былаах дьэрэкээн дьүһүнүгэр уларытар туһунан аан бастаан өссө путч буолуон иннинэ норуот дьокутаата Виктор Ярошенко этии киллэрбитэ. Оттон 1991 сыллаахха атырдьах ыйын 22 күнүгэр буолбут РСФСР Үрдүкү Сэбиэтин сугулааныгар Арассыыйа былааҕа үс өҥнөөх буоларын бигэргэппиттэрэ.

25

Ити күнтэн ыла дойду историята аны атын хайысханан сайдарын бэлиэтээн, 1994 с. атырдьах ыйын 20 күнүгэр РФ Бэрэсидьиэнэ Борис Ельцин «Судаарыстыба былааҕын туһунан» Ыйааҕа тахсыбыта. Бу кэмтэн ыла үс өҥнөөх судаарыстыба былааҕын РФ Бэрэсидьиэнэ, федеральнай уорганнар ситэрии­лээх былаастара, РФ субъектарын судаарыстыбаннай уорганнара (эрэгийиэннэр бэйэлэрин былаахтарын кытта холбуу) административнай эбийиэктэргэ иилэр буолаллар.

1471836520 1339675751

2000 с. ахсынньы 4 күнүгэр РФ Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин Госдумаҕа «Российскай Федерация судаарыстыбаннай былааҕын туһунан» федеральнай сокуону бигэргэппитэ. Салгыы ахсынньы 8 күнүгэр Госдума туһааннаах сокуон барылын маҥнайгы уонна бүтэһиктээх ааҕыыга ылыммыта. Сокуоҥҥа сөп түбэһиннэрэн, Арассыыйа Федерациятын судаарыстыбаннай былааҕа үс өҥнөөх: маҥан-халлаан күөҕэ-кыһыл. Үрдүгэ кэтитигэр сыһыана — 2:3.

 Дойдубут биир сүрүн бырааһынньыгынан – Арассыыйа Судаарыстыбаннай былааҕын күнүнэн – ааҕааччыларбытын эҕэрдэлиибит! Модун державабыт кыаҕын уонна күүһүн көрдөрөн, триколор былаахпытын өрүү күөрэччи өрө тутуоххайыҥ, киэн тутта тэлимнэтиэххэйиҥ!

Модун державабыт кыаҕын уонна күүһүн көрдөрөн, триколор былаахпытын Модун державабыт кыаҕын уонна күүһүн көрдөрөн, триколор былаахпытын өрүү күөрэччи өрө тутуоххайыҥ, киэн тутта тэлимнэтиэххэйиҥ!

  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0

Комментарии (0)

Никто ещё не оставил комментариев, станьте первым.

Оставьте свой комментарий

  1. Опубликовать комментарий как Гость.
Вложения (0 / 3)
Поделитесь своим местоположением