Дьокуускай куоракка уонна таһыгар ханнык пляжтар баалларый? Дьоҥҥо-сэргэҕэ биллэринэн, сөтүөлүүргэ аналлаах уон уу түөлбэтэ баар. Куорат олохтоохторугар ордук тоҕоостооҕунан 202-с микрооройуон даамбата, Сэргэлээх күөлэ, Петуховка диэн аатынан биллэр Пригороднай сэлиэнньэтин, Үрүҥ Күөл, Тулагы-Киллэм, Хатыҥ-Үрэх, Хатас бөһүөлэгин боротуохалара, Марха микрооройуонугар Соленка күөлэ, Хомустаах, Атласов күөллэрэ буолаллар.

Төһө да сөтүөлүүргэ сөптөөх куйаас күннэр турбуттарын иһин, коронавирус ыарыы тарҕаныытын кыччатар туһуттан, сөтүөлүүр кэми бэс ыйын 25 күнүттэн астылар. Санатар буоллахха, былырыын эмиэ бу төрүөтүнэн сөтүөлүүр кэм от ыйын 11 күнүгэр аһыллыбыта.

Дьокуускай куорат 202-с микрооройуонун даамбатыттан уу боруобатын Саха Өрөспүүбүлүкэтин эпидемиологиятын

уонна гигиенатын киинин лабораториятыгар туттарбыттар. Пляж усулуобуйатын тупсарыы үлэтин «Куорат баанньыктара» МУП оҥорор. Дириэктэр Василий Поскачин эппитинэн, саҥа биотуалеттары, атах суунар душ зоналарын, дьоҕус душ кабинкаларын уонна сараасаттан көмүскэнэр сириэстибэлэри атыылаһан туруорбуттар. Сөтүөлүүр кэм устата харабыллар үлэлиэхтэрэ.

Сөтүөлүүр кэм аһыллыбытынан, ууга сэрэхтээх буолууга биһиги тустаах исписэлиистэн сүбэ-ама ыллыбыт. Дьокуускай куорат 1-кы №-дээх поликлиникатын ыарыыны сэрэтэр салаатын сэбиэдиссэйэ Ефросинья Дьячковская бу курдук сүбэлэри биэрдэ.

Ханна сөтүөлүүбүтүй?

Дьиикэй пляж диэнинэн ааттанар сөптөөх көрүүнү-истиини ааспатах ууга сөтүөлүүртэн туттунуҥ. Өскөтүн айылҕаҕа бардаххытына, ыраас уулаах, кумах эбэтэр таас түгэхтээх, икки миэтэриттэн дириҥэ уонна сүүрүгэ суох ууга сөтүөлээҥ.

Ууга өр сылдьыллыбат. 10-15 мүнүүтэ буола-буола тахсан сынньаныллар. Тиритэн баран эмискэ ууга ыстанымаҥ, бастаан эккитин-сииҥҥитин уунан соттунуҥ.

Билбэт уугут түөлбэтигэр төбөҕүт оройунан ыстанар кутталлаах, тааска, сыбаайаҕа, сыгынахха төбөҕүтүнэн түһэн, хоолдьуккутун тоһутуоххутун, өйгүтүн сүтэрэн тимириэххитин сөп.

Тыыттан, катертан, бириистэнтэн уонна атын уста сылдьар сиртэн ыстанар кутталлаах. Уу анныгар бэрэбинэ, сыбаайа, араас тимирдэр баар буолуохтарын сөп.

Отунан үүммүт эмпэрэттэн ууга ыстанар сэрэхтээх, мас силистэригэр, сыгынахтарга атаххытын эчэтиэххитин сөп.

Сороҕор маннык эмпэрэ таһынааҕы уу кумаҕа сымнаҕас буолар, киһини тардан ылыан сөп.

Ууга киирбит киһи иҥиирэ тартаҕына

Сөтүөлээччи тоҥноҕуна, илиилэрин, атахтарын иҥиирдэрэ тардыахтарын сөп. Киһи иҥиирэ тарта да түргэнник ууттан тахсыахтаах. Өскөтүн тахсар кыаҕа суох буоллаҕына, бу курдук дьаһаныахтаах:

Сөтүө ньыматын уларыттыллыахтаах – көхсүнэн устар наада.Тарбахтар иҥиирдэрэ тардан эрэллэрин биллэххитинэ, күүһүнэн сутуруккутун бобо туттан баран, эмискэ күүскэ ыһыктыахтааххыт.Атах сототун иҥиирэ тартаҕына, икки илиинэн иҥиирэ тардар атах тилэҕин бобо тутан баран, бэйэ диэки тардыллар.Буут иҥиирэ тартаҕына, атах бэрбээкэйин бобо тутан баран, туох баар күүһүнэн көхсү диэки тардыллар.Киһи купальнигар эбэтэр плавкатыгар тимир киэргэллээх буоллаҕына, онон тэһитэ кэйиэлиир эмиэ көмөлөһөр.Харбыы сылдьан сылайбыт киһи көхсүгэр сытан сынньаныахтаах.

Сөтүөлүү сылдьан ууну омурдан чачайдахха, тохтоон, төһө кыалларынан, хамсанан ууга дагдайа сылдьан, үчүгэйдик сөтөллөн ууну таһаарыллыахтаах.

Ууга чачайбат туһуттан тыыны хаайбакка, сөптөөхтүк тыыныллыахтаах. Долгун утары харбыыр буоллаххытына, уолуйбакка, долгуну кытта өрө тахсан түһүллүөхтээх. Өскөтүн долгун олус өрө тахсар буоллаҕына, умсар ордук. Сүүрүккэ түбэстэххэ, ону утары харбыы сатаабакка, тыыныы тэҥин кэспэккэ, сүүрүгү кытта устан, биэрэккэ

тиксэ сатаныллар. Өскөтүн бурулҕаҥҥа түбэстэххитинэ, кылаабынайа, уолуйуллуо, куттаныа суохха наада. Төһө кыалларынан, элбэх салгыны эҕирийэн, ууга бүүс-бүтүннүү киирэн, сүүрүк хоту түһэн, уу үрдүгэр тахсыллыахтаах.

Суһал көмө оҥоруу

Ууга тимирэн эрэр киһиэхэ дагдайар ханнык баҕарар малы быраҕыллар уонна дьону көмөҕө ыҥырыллар.

Ууга тимирэн эрэр киһиэхэ харбаан тиийэргэ, уу сүүрүгэ учуоттаныллыахтаах. Киниэхэ кэнниттэн кэлэн, баттаҕыттан эбэтэр хонноҕун анныттан ылан, сирэйинэн үөһээ буоларын курдук тутан биэрэккэ харбааҥ.

Биэрэккэ тиийэн эмсэҕэлээбит киһини иһинэн тобукка ууран (төбөтө аллараа буолуохтаах), муннутун, бэлэһин киртэн-хохтон ыраастаныллар (кумах, туой буор, салахай киириэн сөп). Түөһүн баттаан тыынар уорганыгар киирбит ууну таһаарыллар. Ол кэннэ эмсэҕэлээбит киһини көхсүгэр сытыаран, тыыммат, сүрэҕэ тэппэт буоллаҕына, искусственнай тыын оҥоһуллар. Киһи ууга тимирбитин кэннэ, 4-6 мүнүүтэ буолан баран, тыынар уорганнара баралыыстыыллар, оттон сүрэх өссө 15 мүнүүтэ устата чөлүгэр түһүөн сөп. Ол иһин бастакы көмө түргэнник оҥоһуллуохтаах. Искусственнай тыыны киллэриини уонна сүрэх массааһын киһи чөлүгэр кэлбэт буолбутун көрдөрөр сибикэлэрэ баар буоллахтарына эрэ тохтотуллуохтаах. Оннук сибикилэринэн буолаллар: хараҕа сырдыкка хардарбат, харах харалара олус улааталлар, киһи тириитэ күөхтүҥү өҥнөнөр.

Оттон эмсэҕэлээбит киһиэхэ тыынын киллэрдэххэ, киниэхэ сылаас ууну иһэрдиллэр, сылаастык суулаан, мэдиссиинэ тэрилтэтигэр илдьиллэр.

Кыра оҕолор сөтүөлэригэр ирдэбиллэр

Оҕо булгуччу улахан дьону кытта сөтүөлүөхтээх.

Уу таһыгар оонньообото ордук, ууга түһэн хаалыан сөп.

Сатаан харбаабат эбэтэр куһаҕаннык харбыыр буоллаҕына, дириҥ уулаах пляжка сөтүөлүүртэн туттунуҥ.

Оҕо уу дириҥин быһаарбакка умсар үгэстээх, онон үчүгэйдик кэтии сылдьыҥ.

Сөтүөлүүргэ көҥүллүүр бэлиэ таһыгар тахсыа суохтаах.

Ууга катердар уонна атын суудунулар усталлар, эбэтэр биэрэккэ тураллар. Оҕо суудуналар тастарыгар сөтүөлээбэтэ ордук.

Оҕолор ууга хабырҕалаһан, хам тутуһан оонньооботторун курдук көрө сылдьыҥ.

Салгынынан үрүллэр матараастарынан оҕо олус ыраах устан хаалыан сөп, онон улахан дьон кэтэбилигэр сылдьара ордук.

Бэйэ оҥорбут болуотунан, хаптаһынынан устан оонньуо суохтаахтар, ууга түһүөхтэрин сөп.

Оҕо тыынан хатааһылыан баҕарар буоллаҕына, сэрэхтээх буолуу быраабылатын билиһиннэрэн, аналлаах сэлиэччик кэтэрдэн баран, хатааһылыталлар.

Мэниктээн, ууга түһэн эрэрдии сымыйа түрүлүөн таһааран хаһыытаабаттарын туһунан сэрэтиҥ.