1990 сыллаахха РСФСР народнай дьокутааттарын бастакы сийиэһигэр, дойдубутугар  Арассыыйа Федерацията диэн саҥа ааты иҥэрэн, Арассыыйа судаарыстыбаннай суверенитетын туһунан Декларация ылыныллыбыта.  Арассыыйа күнэ – биһиги судаарыстыбабыт көҥүлүн, демократиятын уонна федерализмын, суверенитетын дьоһуннаах бырааһынньыга. Арассыыйа күнэ – дойдуга бэриниилээх буолуу бырааһынньыга, биһиги аҕаларбыт, эһэлэрбит ситиспит кыайыыларынан киэн туттуубут уонна сырдыкка, инникигэ эрэлбит туоһута.

Тэҥ бырааптаах норуоттар сомоҕолоспут Улуу Арассыыйабыт Ийэ дойдуга төлөннөөх таптал, эстибэт эрчим, бэйэ-бэйэҕэ ытыктабыл уонна өбүгэлэрбит хаалларбыт үгэстэригэр сүгүрүйүү өрүү үтүө холобурунан буолуоҕа. Дойдубут дьоно бэйэ-бэйэни өйөһөн-өйдөһөн, үйэлэри уҥуордаан, омугуттан тутулуга суох доҕордуу сыһыаны өрө тутан кэллилэр. Бу истиҥ ураты сыһыан биһиги судаарыстыбабытын өссө бөҕөргөтөр.

Саха Өрөспүүбүлүкэтэ инникитин даҕаны дойдубут чэчирии сайдарын туһугар күүһүн-кыаҕын холбоон, Уһук Илиҥҥи федеральнай уокурукка уонна Арктикаҕа Арассыыйа форпоһунан буолуоҕа.

Эһиэхэ уонна эһиги чугас дьоҥҥутугар дьолу-соргуну, этэҥҥэ буолууну уонна чэгиэн-чэбдик доруобуйаны баҕарабын! Биһиги үрдүбүтүгэр өрүү эйэни, эрэли уонна күүһү көрдөрөр маҥан-күөх-кыһыл дьүһүннээх Арассыыйа Федерациятын былааҕа дохсуннук тэлээрдин.

Бырааһынньыгынан! Арассыыйа күнүнэн!

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин

Бэрэссэдээтэлэ Петр Гоголев.