Издательский дом Редакция Подписка
Погода в Якутске: . -7 oC

Сүрүн сонуннар

Бүгүҥҥү сонуннар

Бэлиитикэ

Биир киһи үлэлиир, сэттэ киһи салайар

2024 с. уонна кэлэр икки сылга СӨ судаарыстыбаннай бүддьүөтүгэр 115 уларытыыны киллэрэргэ этии киирбит, онтон 72 көннөрүүнү ылынарга быһаарыммыттар. Инвестиционнай бырагыраамаҕа 26 көннөрүү киирбит, онтон 12-тин ылынарга быһаарбыттар. Өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүн…
24.04.24 15:57

Экэниэмикэ

Саха Сиригэр «Пятерочка» 30 маҕаһыына аһыллыаҕа

Дьокуускайга «Пятерочка» федеральнай ситим маҕаһыыннара аһыллан, олохтоох урбаанньыттар уйаларыгар уу киирдэ. Ааспыт нэдиэлэҕэ ити боппуруоһу Ил Түмэн Урбааҥҥа уонна туризмҥа сис кэмитиэтин мунньаҕар дьүүллэстилэр.
21.04.24 15:03

Уопсастыба

Култуура

Дьааҥылар артыыстары тыыннаах тойугунан көрүстүлэр

"Артыыстар иhэллэр үhү",- диэн үтүө сурах дьааҥыларга өссө тохсунньу ыйга иhиллибитэ. Онон өр күүппүт артыыстарын көрсөөрү олохтоохтор кэлэр - барар күннэрин эрдэттэн аттаран, астарын-таҥастарын бэлэмнээбиттэрэ ыраатта. Болдьохтоох күн үүммүтүгэр күндү…
07.03.24 11:40

Түһүлгэ

Айылҕа уһуктан эрэр

Чаҕылыс-иҕилис мичээрдээх, сэргэх сэбэрэлээх, сааскы сандаархай күн сардаҥата сарсыардаттан аламаҕай тыыны киллэрдэ, сайаҕас санааны сахта. Түннүк аайы күөххэ тардыһар, тыллары-тиллэри көҕүлүүр сибэкки күн сардаҥатыгар сууланна, имэ кыыста, кустук өҥүнэн…
19.04.24 16:03

Тыа сирэ

Эмис. Ааттыын да астык

Муус устар 21 күнүгэр Олохтоох салайыныы үлэһиттэрин күнэ бэлиэтэнэр. Саха Сиригэр олохтоох салайыныы 2002 сыл ахсынньы 29 күнүгэр ыытыллыбыт муниципальнай оройуоннар, нэһилиэктэр баһылыктарын быыбарыттан саҕаламмыта. Ол иннинэ, сэбиэскэй былаас тохтуоҕуттан…
20.04.24 11:56

Дойдуга бэриниилээх буолуу сыла

Эһиил Пионерия төрүттэммитэ 100 сылын бэлиэтиэхпит

Бүгүн, алтынньы 1 күнүгэр, Москуба куоракка «Кыайыы» түмэлигэр Норуоттар икки ардыларынааҕы «СПО-ФДО» оҕолор уопсастыбаннай түмсүүлэрин сойууһун ассамблеята ыытылла турар. Арассыыйа эригийиэннэриттэн уонна СНГ дойдуларыттан кэлбит делегаттар сайдар саҕахтары…
01.10.21 23:59

Устуоруйа

Устуоруйа

Стамбулга мунан хаалбыппар Таҥара көмөлөспүтэ

2000 сылларга дуоллар 24-25 солк. этэ, онон Сочига барардааҕар Турцияҕа сынньаммыт быдан чэпчэки буолара. Сылаас, ыраас муораҕа күөлэһийэ сөтүөлээн, үгүс-үтүмэн аквапаркаҕа хатааһылаан, бассейнҥа сөрүүкээн, рестораҥҥа төһөнү кыайаргынан ас арааһын амсайан,…
31.08.23 20:56

Бүгүн, тохсунньу 25 күнүгэр,  Ил Түмэн алтыс ыҥырыылаах мунньаҕын дьокутаата, Ил Түмэн ыччат дьыалаларыгар, физическэй култуураҕа уонна успуорка сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Михаил Гуляев 65 сааһын туолар үбүлүөйдээх күнүнэн бииргэ үлэлиир, күннэтэ алтыһар дьоно-сэргэтэ эҕэрдэ бастыҥын аныыллар. 

Бүгүн, тохсунньу 25 күнүгэр,  Ил Түмэн алтыс ыҥырыылаах мунньаҕын дьокутаата, Ил Түмэн ыччат дьыалаларыгар, физическэй култуураҕа уонна успуорка сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Михаил Гуляев 65 сааһын туолар үбүлүөйдээх күнүнэн бииргэ үлэлиир, күннэтэ алтыһар дьоно-сэргэтэ эҕэрдэ бастыҥын аныыллар. 

Антонина Григорьева,  Ил Түмэн  Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы:

- Үбүлүөйдээх дьоро күҥҥүнэн итиитик-истиҥник ис сүрэхпиттэн эҕэрдэлиибин! Эн айымньылаах үлэҥ, үрдүк ситиһиилэриҥ эйигин профессионал, ситиспиккин өссө үксэтэргэ дьулуһар уонна араас уустук соруктары сатабыллаахтык быһаарар салайааччы быһыытынан көрдөрөр. Эйигин хайа да түгэҥҥэ дьоҥҥо-сэргэҕэ истиҥ, сайаҕас сыһыаныҥ, чиэһинэй уонна эйэҕэс майгыҥ, сырдык санааҥ, дьону түмэр дьоҕуруҥ куруук киэргэтэр. Чурапчы чулуу уола, дьиҥнээх патриот  өрөспүүбүлүкэбит бары муннуктарыгар киэҥник биллэҕин. Бииргэ үлэлиир дьоҥҥор аптарытыатыҥ, биир дойдулаахтаргар үтүө аатыҥ, чугас дьоҥҥор тапталыҥ, инникигэ дьулууруҥ, ылсыбыт дьыалаҕар ыллыктаах, быһаарыылаах сыһыаныҥ, салайар үлэҕэ баай уопутуҥ дьон ытыктабылын ылар. Эн саха норуотун бастыҥ чаҕылхай уола, аан дойдуга аатырбыт аныгы үйэ биир биллиилээх общественннэй-государственнай деятеля буолаҕын.  Дьон туһугар үлэлиир дьиҥнээх дьокутаат, салайааччы быһыытынан өрөспүүбүлүкэ олохтоохторун итэҕэлин, билиниилэрин ыллыҥ. Мин эн дьокутаат быһыытынан өрөспүүбүлүкэбит успуордун уонна физическэй култууратын, олохтоох бэйэни салайыныы уорганнарын үлэлэрин сайыннарыыга, үүнэр көлүөнэни чөл олоххо ыҥырар, эдэр ыччат бэлиитикэтигэр туһуламмыт сокуоннарга көрүүлэргин үрдүктүк сыаналыыбын. Эйиэхэ кытаанах доруобуйаны, дьолу-соргуну, үлэҕэр, тус олоххор ситиһиини, табыллыыны баҕарабын!

Феодосия Габышева, Ил Түмэн наукаҕа, үөрэххэ, култуураҕа, сонуну киэҥник тарҕатар ситимнэргэ уонна уопсастыбаннай тэрилтэлэр дьылаларыгар сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ:

- Михаил Дмитриевичтыын үлэбит биографията атылыы: иккиэн миниистирдэринэн, бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлин солбуйааччыларынан үлэлээн ааспыппыт. Билигин норуот дьокутааттарын, сис кэмитиэттэр бэрэссэдээтэллэрин быһыытынан, хардарыта өйөнсөн, өйдөһөн сылдьарбытыгар, түгэнинэн туһанан, истиҥник махтанабын. Маны таһынан, салайар кэмитиэппэр солбуйааччым буоларынан күннэтэ алтыһан, биир санаанан үлэлиибит.

Кини төрөөбүт Сахатын сирин устуоруйатыгар улахан суолу-ииһи хаалларбыт дьыалатынан Чурапчытааҕы судаарыстыбаннай физкультура уонна успуорт институтун ааҕабын. Төһөлөөх ыччат айылҕаттан талаанын сайыннаран, чөл олоҕу тутуһан, идэ ылан, үлэлии-хамсыы, үтүөнү үксэтэ сылдьара буолуой?! Өссө биир сүдү политическай, социальнай суолталаах хамсааһынынан «Азия оҕолоро» аан дойду таһымнаах оонньуу буолар. Кэскиллээх толкуй, сыраны-сылбаны эрэйэр дьаныардаах үлэ хайдах курдук ыччаппытын үрдүк чыпчаалларга көтүттэ, өрөспүүбүлүкэбитин аар-саарга аатырта?! Бу да холобурдартан Михаил Дмитриевич дьиҥнээх патриот, киэҥ көрүүлэрдээх салайааччы, сатабыллаах тэрийээччи буолара арылхайдык көстөр.

Елена Голомарева, Ил Түмэн хотугу төрүт олохтоох аҕыйах ахсааннаах норуоттар боппуруостарыгар уонна Аартыка дьыалаларыгар сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ:

- Дьокуускайдааҕы педучилищеҕа бииргэ үөрэммит сылларбыт, оччотооҕу сырдык кэмнэр үтүө өйдөбүллэрэ Михаил Дмитриевиһы кытта ыкса ситимнээхтэр. Устудьуон саҕаттан олус дьоһуннаах, үөрэххэ дьулуурдаах, уопсастыбаннай үлэттэн туора турбат буолан, бөлөхпүтүгэр бастыҥнар ортолоругар, мэлдьи инники күөҥҥэ сылдьан барыбытыгар холобур буолара. Михаил Дмитриевич чаҕылхай личность быһыытынан хаачыстыбата эрдэттэн биллибитэ. Сарсыарда эрдэ туран, 6 чаастан хайаан даҕаны сүүрэн эбэтэр хайыһардаан кэлэрэ, чөл, чэгиэн-чэбдик олоҕу күүскэ тутуһара. М.Д.Гуляев успуорт эйгэтин салайар сылларыгар өрөспүүбүлүкэбитигэр успуорт сайдыыта олус тэтимнээхтик барбыта. Итиэннэ успуорт национальнай көрүҥнэрэ аан дойду таһымыгар тиийэ билиниилэригэр Михаил Дмитриевич улахан кылааты киллэрбитэ.

Кини дойдубут таһымыгар үлэтин үтүө түмүктэринэн уонна дьон-сэргэ, ииппит-үөрэппит ыччатын да билиниитинэн, ситиһиилэринэн тарбахха баттанар биир бастыҥ дьоҕурдаах салайааччы буоларын дакаастыыр.  Төһөлөөх ыччат успуорт үрдүкү чыпчаалын дабайбытын, Сахабыт сирин аар-саарга аатырдыбытын ааҕан сиппэккин! Аҥаардас мас тардыһааччыларбыт аан дойду ааттаахтарыгар иннилэрин биэрбэккэ, инники күөҥҥэ сылдьаллара, дойдубут аатын ааттаталлара киэн туттууну үөскэтэр, кэлэр көлүөнэ ыччаты сырдыкка угуйар. Билигин мас тардыһыы көрүҥэ аан дойдуга киэнник тарҕанан, сахалары өрө таһаарар. Михаил Дмитриевич дьиҥнээх саха норуотун патриота! Улуу тириэнньэр Дмитрий Петрович Коркин оскуолатын, уопутун салгыы сайыннаран, кэҥэтэн, тарҕатан тыһыынчанан ыччат успуорт киэҥ аартыгар үктэнэригэр бигэ тирэх, көтөр кынат буолбутугар саарбахтаммат. Кини норуот дьокутаатын да быһыытынан эппитэ эркиннээх, саҥарбыта саргылаах, оҥорбута оруннаах. Киһи да быһыытынан олус сайаҕас, сырдык, үтүө киһи буоларын бииргэ үөрэнэн, үлэлээн үгүс сылларга алтыһан билэн кэллим.           Быйылгы Доруобуйа сылыгар 65 сааскын томточчу туолбутуҥ мээнэҕэ буолбатах. Өссө да ситиһиилэр кэлэ турдуннар, чэгиэн-чэбдик олох сырдык тыына хас биирдии ыалга кэскили түстээтин, ыччакка, дойдуга бэриниилээх буолуу сылаас кыымын саҕа турдун!

Алена Атласова, Ил Түмэн дьиэ кэргэн уонна оҕо аймах дьыалаларыгар сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ:

- Михаил Дмитриевич Ил Түмэн VI-c ыҥырыылаах мунньаҕын бэрэссэдээтэллэригэр ыстаарыста (староста) буолар. Кини тэрийэр-салайар дьоҕурдаах буолан, барыбытын түмэр, сомоҕолуур. Кэллиэгэлэрэ кинини олус ытыктыыбыт. Бар дьон ортотугар улахан аптарытыаттаах. Икки сыл устата бииргэ алтыһан үлэлээбиппитинэн ылан көрдөххө, кини киһи быһыытынан олус сэмэй, судургу, көнө, чиэһинэй. Кини киэҥ, дэлэгэй көҕүстээх, өрүү дьоҥҥо көмөлөһөр, өйүүр сиэрдээх суолу тутуһар.

Михаил Дмитриевич норуотун туһугар сөптөөх суолу тобулан көдьүүстээхтик, таһаарыылаахтык үлэлээн-хамсаан дьон-сэргэ биһирэбилин ылыан ылар. Кини өрөспүүбүлүкэҕэ  успуорт хайысхата тэтимнээхтик сайдарыгар улахан өҥөлөөх. Дьокутаат бүддьүөтү тыырыыга ыччат, успуорт боппуруостарыгар күүскэ үлэлээн, үгүс тыын кыһалҕалары тоҕоостоохтук быһаарсар. Эйигин 65 сааскынан -- кэрэ-бэлиэ үбүлүөйгүнэн – итиитик-истиҥник сахалыы айхаллыыбын, урааҥхайдыы уруйдуубун! Эйиэхэ уонна дьиэ кэргэҥҥэр уйгу-быйаҥ олоҕу баҕарабын! Ил-эйэ эҥээрдэстин, дьол-соргу тосхойдун!

Юрий Николаев, Ил Түмэн бүддьүөккэ, үпкэ, нолуокка уонна бас билии боппуруостарыгар сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ: 

- Михаил Дмитриевич бүгүҥҥү күҥҥэ Ил Түмэн биир саамай уопуттаах ыйааhыннаах дьокутаата буоларын үлэтинэн-хамнаhынан быыбардааччыларыгар сыhыанынан дакаастыы сылдьар. Кини салайар кэмитиэтин боппуруостарын хайысхатын успуорт миниистиринэн, Чурапчытааҕы физкультура институт ректорынан үлэлээбит буолан, адьас чуолкайдык иhиттэн билэр. Успуорт, физкультура хайысхатыгар федеральнай, атын эрэгийиэннэр салайааччыларын тус бэйэлэрин билэрэ бүгүҥҥү үлэтигэр төһүү күүһүнэн буолара чуолкай.
Михаил Дмитриевич биhикки эдэр сылдьан, успорт биир көрүҥүнэн -- орто дистанцияларга сүүрүүнэн дьарыктаммыт буоламмыт, бэркэ бэйэбитин билсэбит, убаастаhабыт. Бириэмэ буллахпытына, бииргэ дьарыктанабыт, хаалыктаах хаамабыт. Ол сылдьан элбэҕи сүбэлэhэбит, үлэбитин кытта былаанныыбыт.
Доҕорбун, кэллиэгэбин  үбүлүөйгүнэн итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибин, дьолу-соргуну, үлэҕэр саҥаттан саҥа ситиhиилэри баҕарабын.

 Андрей Находкин, Ил Түмэн тыа сиригэр уонна аграрнай бэлиитикэҕэ сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ:

- Ытыктабыллаах Михаил Дмитриевич! Үбүлүөйдээх сааскынан итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибин! Тыа сиригэр олорор, үлэлиир-хамсыыр дьон кыһалҕаларын өйүүр, туруорсар уонна ол туруоруммут сыалгын ситиһэргэ күүскэ туруулаһар дьокутаат быһыытынан эйигин сыаналыыбын. Бу икки сыл иһигэр өрөспүүбүлүкэбит элбэх улуустарыгар бииргэ сылдьыыбыт түмүгэр элбэх көдьүүстээх дьаһаллар ылылыннылар. Ил Түмэн бастакы ыҥырыылаах мунньаҕын дьокутаатынан, ол кэннэ ситэриилээх былааска өр сылларга үлэлээбит уопутуҥ билигин норуот туһугар туһуланара саарбаҕа суох. Эн тус туруорсуугунан, ыйыыгынан-кэрдиигинэн баараҕай спортивнай тутуулар, эбийиэктэр ситэн-хотон, туттуллан олоххо киирдилэр. Өбүгэбит оонньуута -- мас тардыһыы бүтүн аан дойдуга сэҥээриини ылла. Успуорт киһи олоҕор улахан суолталаах. Билиҥҥи олохпут ирдэбилэ -- чөл олоҕу тутуһуу, успуордунан дьарыктаныы, эти-хааны чэбдигирдэн доруобуйаны тупсарыы. Саха сирин ыччата успуорду өрө тутан, сөбүлээбит көрүҥнэригэр ситиһиилээхтик, дьаныардаахтык дьарыктанан, араас күрэхтэһиилэргэ кыайан-хотон төрөөбүт дойдуларын, улуустарын, үөрэммит оскуолаларын ааттатыахтара диэн бука бары эрэнэбит. Өрүү да инникилэр кэккэлэригэр сырыт, чэгиэн, муударай буол!

 Түгэнинэн туһанан, Эйигин “Ил Түмэн” издательскай дьиэ кэлэктиибин аатыттан төрөөбүт күҥҥүнэн итиитин-истиҥник эҕэрдэлиибит! Баҕарабыт чэгиэн доруобуйаны, дьолу-соргуну, үлэҕэр-хамнаскар үгүс ситиһиилэри баҕарабыт!

  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0

Комментарии (0)

Никто ещё не оставил комментариев, станьте первым.

Оставьте свой комментарий

  1. Опубликовать комментарий как Гость.
Вложения (0 / 3)
Поделитесь своим местоположением