Дьиэни атыылаабыт буоллахха

Дьэ манна ирдэбилэ, быраабылата элбэх. Дьиэ атыылаһыллыбытын кэнниттэн  үс сыл иннинэ атыы­ланнаҕына, хаһаайын хайаан да декларацияны туттарыахтаах. Онтон  үс сыл  буолан баран атыылаабыт буоллахха, декларацияны туттарар наадата суох.  Холобурдуур буоллахха,  2018 сылга дьиэ атыылаһан баран,  үс сыл ааһарын күүппэккэ, 2019 сылга   атыылаан кэбиһэллэр.  Ол курдук, дьиэни  4 мөл. солк. атыылаһан баран, 5 мөл. солк. атыылаабыт буоллахтарына,  декларация докумуонун “дохуоттар” диэн түһүмэҕэр 5 мөл. солк. суруйуллар,  онтон “вычет” диэн  түһүмэххэ 4 мөл. солк. көрдөрөллөр.  Ол аата 1 мөл. солк.  13 %-нын төлүүллэр. Онтон 4 мөл. солк атыылаһан баран, сыанатыгар үрдэппэккэ атыыланнаҕына, 13 %-на ылыллыбат.  “Дохуоттар” түһүмэххэ  4 мөл. солк., «вычет» диэҥҥэ 4 мөл. солк. диэн суруллан, барыта  нуулга тэҥнэһэн тахсар.  Ол эрээри, син биир декларация туттарыллар.

Өскөтүн, дьиэни нэһилиэстибэ быһыытынан ылан баран (ол аата босхо) атыылаатахха, син биир декларация толоруллар. Холобур, нэһилиэстибэ быһыытынан бэриллибит дьиэни 5 мөл. солк атыылыыллар. Бу дьиэ эрдэ атыылаһыллыбытын туоһулуур дуогабар суоҕунан сибээстээн, РФ нолуокка кодексатын 220-с ыстатыйатынан анал кыччатыы  (вычет) баар. Ол суума хааччаҕа 1 мөл. солк тэҥнэһэр. Холобур, дьиэ 5 мөл. солк атыыланнаҕына,  итинтэн 1 мөл. солк көҕүрүтүллэр. Оччоҕуна хаалбыт 4 мөл. солк. 13 %-на судаарыстыбаҕа төлөнүллэр.

Массыына

Манна РФ нолуокка кодексатын 220-с ыстатыйатынан анал кыччатыы  (вычет)  суумата 250 тыһ. солк.  Холобур, тимир көлө 500 тыһ.  солк атыыланар. Хас сыанаҕа ылыллыбытын туоһулуур докумуон суох буоллаҕына,  ирдэбил быһыытынан 250 тыһ. солк көҕүрэтиллэр уонна  хаалбыт 250 тыһ. солк эмиэ 13 %-на төннөрүллүөхтээх.  Өскөтүн, тимир көлө 500  тыһ. солк. атыылаһыллыбытын туоһулуур докумуон баар буоллаҕына, уонна тимир көлө  оруобуна атыылаһыллыбыт сыанатынан бардаҕына (500 тыһ. солк), эмиэ  ити сыыппаралар бэйэ-бэйэлэрин сотуһаннар нуулга тэҥнэһэр. Тимир  көлө үс сылтан ордук мииниллэн баран атыыланнаҕына,  декларация оҥоһуллубат.

Дьиэ арыандата

Үгүс дьон икки  дьиэлээхтэриттэн биирин арыандалаан  эбии дохуоттаналлар.  РФ нолуокка кодексатыгар сурулларынан дьиэ арыандатыттан киирбит дохуоттан эмиэ 13 %-на судаарыстыбаҕа төннөрүллүөхтээх. Холобур, кыбартыыраны ыйга 20 тыһ. солк арыандалыыллар. Ити сууманы сыл 12 ыйыгар төгүллэммит уопсай сууматыттан (240 тыһ. солк, биир сыллааҕы дохуот буолар) 13%-нын төлүөхтээхтэрин.

Нолуок сулууспатын үлэһиттэрэ этэллэринэн, үгүс дьон кыбартыыраларын  арыандалыылларын  туһунан сибидиэнньэни биэрбэккэ кистииллэрэ биллэр. Аны туран, сорох дьон  дьиэ арыандатын дохуотуттан 13 % төннүрүллүөхтээҕин туһунан ирдэбил баарын саҥа истэн соһуйаллар эбит. Сокуоҥҥа ыйылларынан  дьон итинник дохуоттаахтарын туһунан бэйэ өттүнэн кэлэн декларацияны суруйуохтаахтар. Нолуок үлэһиттэрэ этэллэринэн, «добрай” дэниллэр сэсиэдтэр этэн, кэп­сээн биэриэхтэрин сөп эбит.  Сэсиэдтэр сайабылыанньалара тустаах нолуок сулууспатыгар  киирэрэ кэлиҥҥи кэмҥэ элбээбит. Хас биирдии киһи сокуон быһыытынан эбээһинэһин толоруохтаах.

 Декларацияны «Тус кэбиниэккэ” киирэн эмиэ туттарыахха сөп

Нолуок сулууспатын операционнай саалатыгар уһун-ун­­ньуктаах уочараты кэтэһэр адьас бэрдэ суох дьыала.   Билигин  электроннай сервер көмөтүнэн «Тус кэбиниэккэ” киирэн, декларацияны (3-НДФЛ) туттарыахха эмиэ сөп.  Www. nalog.ru анал сайтка киирэн, декларацияны онлайн толорон ыытар кыахтааххыт.

Александр ТАРАСОВ