Быйыл күһүн үлэҕэ киллэриллибит икки этээстээх, толору хааччыллыылаах, 5 300 кв миэтэрэ иэннээх куорпуска 220 оҕо үөрэнэригэр анаммыт оскуола уонна 100 миэстэлээх оҕо саада үлэлииллэр.

Ил Түмэн наукаҕа, үөрэхтээһиҥҥэ, култуураҕа уонна маассабай иһитиннэрэр сириэстибэлэргэ итиэннэ уопсастыбаннай тэрилтэлэр дьыалаларыгар сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Феодосия Габышева ахсынньы 24 күнүгэр бу оскуолаҕа Агросойуус сэбиэтин мунньаҕын ыытта. Онно видео-кэмпириэнсийэ киэбинэн өрөспүүбүлүкэ 39 аграрнай хайысхалаах оскуолаларын салайааччылара кытыннылар.

Мунньаҕы арыйарыгар Феодосия Васильевна аграрнай хайысхалаах оскуолалар үөрэхтээһит ситимигэр ураты оруолу ылалларын бэлиэтээтэ:

– Агро-оскуолалар тэриллэн үлэлээбит отуттан тахса сылларын устатыгар судаарыстыбаннай уонна олохтоох былаас уорганнарын, научнай-чинчийэр институттары кытары материальнай-тэхиньиичэскэй базаны хаҥатыыга, учууталлар идэлэрин үрдэтиигэ, идэҕэ туһаайыы үлэтин тупсарыыга улахан үлэ ыытылынна. Күн бүгүҥҥү туругунан, аграрнай хайысхалаах үөрэх тиһигэ 27 улууска 91 үөрэх тэрилтэтин, ол эбэтэр 14 253 үөрэнээччини хабар, ити иһиттэн агро-оскуолалар 71 %-нара толору кэмпилиэктээхтэр, 29 %-нара дьоҕус кэмпилиэктээхтэр, 18,5 %-нара Арктика улуустарыгар бааллар.

Агро-оскуолалар «Үөрэхтээһин» национальнай бырайыакка көхтөөхтүк кытталлар. Ол курдук, Самсоновтар ааттарынан Хатас орто окуолатыгар национальнай бырайыак чэрчитинэн, «Хас биирдии оҕо ситиһиитэ» федеральнай бырайыагынан Уһук Илиҥҥэ бастакы уонна билиҥҥитэ соҕотох «Агрокулууп» научнай-үөрэтэр лаборатория үс хайысханан (биотехнология, агробиотехнология, робототехника) үлэлиир.

Бу ааһан эрэр 2021 сылга естественнэй-научнай уонна технологическай хайысхалаах «Точка роста» 111 киинэ аһылынна, 2024 сылга диэри маннык кииннэр бары оскуоларга баар буолуохтара. Агро-оскуолалар бырагыраамаларыгар 5-тэн 11-с кылааска диэри агротехнологическай элективнэй куурустар киллэрилиннилэр. Мэхэньисээтэр, оҕуруотчут, сүөсүһүт идэлэригэр интэриэс улаатан иһэр, оскуоланы бүтэрээччилэр тыа хаһаайыстыбатыгар сыһыаннаах идэлэри талаллар. Кэлиҥҥи сылларга WorldSkills-юниоры бырагырааманан үлэ күүһүрдэ. Быйыл М.К.Аммосов аатынан ХИФУ педагогическай салаатыгар «Аныгы кэмҥэ үөрэнээччилэри агробиологическай үөрэхтээһин» диэн магистрдары үөрэтэр бырагыраама киллэрилиннэ.

Ураты болҕомто Арктика улуустарын оскуолаларыгар туһаайыллар. «Арктика оҕолоро» федеральнай бырагырааманы сөргүтэргэ этиибит федерация таһымынан өйөбүлү ылла. Киинтэн ыраах сытар, суола-ииһэ суох нэһилиэктэргэ саҥа оскуолары тутуу кыһалҕата сытыытык турарынан, бу боппуруоска сыһыаннаан туспа бырагырааманы биитэр хос бырагырааманы оҥорорго этии киллэрбиппит. Үөрэхтээһин тиһигин нуормаламмыт быраабынан хааччыйыыга, ол иһигэр «Учуутал статуһун туһунан» сокуон бырайыагар эрэгийиэн уратыларын учуоттуурга учууталлартан элбэх этии киирэр.

Этиитин түмүгэр Феодосия Габышева мунньах кыттыылаахтарын агро-оскуолалар үлэлэрин тупсарыыга санаа үллэстэргэ ыҥырда уонна соторутааҕыта Таатта улууһугар командировкаҕа тахса сылдьыбытын кэпсээтэ. Онно педагогтар тыа сирин учууталларын долгутар боппуруостарга болҕомтону уурарга эппиттэр. Ол иһигэр хонтуруоллуур уорганнар сайыҥҥы лааҕырдарга олус үрдүк ирдэбили туруоралларын, кэлиҥҥи түөрт сылга лааҕырдары көрүү-куонкуруһа ыытыллыбатаҕын, Агро-оскуолалар сойуустарын үлэтин сүрүннээччини Үөрэх министиэристибэтин исписэиистэриттэн аныыр көдьүүстэх буолуоҕун бэлиэтээбиттэр.

Мунньахха бэйэлэрин санааларын Арассыыйа Бэрэсидьиэнин Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Бастайааннай бэрэстэбиитэлэ Ю.Н. Кравцов, Агро-оскуолалар сойуустарын толорооччу дириэктэрэ П.Г. Дягилев, Абый улууһун Ураһалаах оскуолатын дириэктэрэ И.И. Стручков, Горгнай улууһун Атамай орто оскуолатын дириэктэрэ М.Н. Ефремова, Ньурба улууһун Маалыкай оскуолатын дириэктэрэ Ф.Ф. Ушканов, Дьааҥы улууһун Боруулаах оскуолатын дириэктэрэ З.Н. Божедонова, Чурапчы улууһун Дириҥ оскуолатын дириэктэрэ М.С. Игнатьев эттилэр.