Мунньаҕы Ил Түмэн доруобуйа харыстабылыгар, социальнай көмүскэлгэ, үлэҕэ уонна дьарыктаах буолууга сис кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Владимир Чичигинаров тэрийэн ыытта.
«Демография» национальнай бырайыак чэрчитинэн, дьон уһуннук олороругар сөптөөх усулуобуйаны тэрийэр «Аҕа көлүөнэ» бырайыак Саха Сиригэр 2019 с. үлэлиир. Ону ситиһэргэ диспансеризация тэрийэллэр, кырдьаҕас дьону көрөр гериатр быраастар үлэлииллэр, араас социальнай өҥө оҥоһуллар.
«Күн бүгүн өрөспүүбүлүкэҕэ 163 000 үлэлиир сааһын ааспыт дьон олорор, 321 000 киһи биэнсийэ ылар. Орто биэнсийэ кээмэйэ: 27 140 солк.
Тиийинэн олоруу алын кээмэйиттэн кыра биэнсийэлээх кырдьаҕастар региональнай эбии төлөбүр ылаллар. 3700 киһи маннык төлөбүрүнэн туһаналлар.
Аҕа дойдуну көмүскүүр сэриигэ сылдьыбыт бэтэрээннэргэ, сэрии оҕолоругар, үлэ фронун кыттыылаахтарыгар, үлэ бэтэрээннэригэр дохуоттарын кээмэйиттэн тутулуга суох эбии төлөбүр оҥоһуллар», — диэн билиһиннэрдэ СӨ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Георгий Степанов.
Сэрии бэтэрээннэригэр уонна биирдиилээн дьоҥҥо төлөнөр биир кэмнээх босуобуйа Улуу Кыайыы 75 сылыгар икки төгүл улаатан, 3000 – 100 000 солк. тиийдэ. Уопсайа 25 432 бэтэрээн 126 мөл. солк. суумалаах көмө харчы ылбыттар.
Билигин төрөөбүт дойдуларын байыаннай дьайыы буола турар сиригэр көмүскүү сылдьар буойуннар төрөппүттэрэ 3 сылга биирдэ санаторийга эмтэнэр кыахтаахтар. 51 төрөппүт итинник өҥөнөн номнуо туһанна.
70, 100 саастарын туолбут дьон эмиэ эбии төлөбүр ылаллар. Кырдьаҕас дьону харчынан эрэ буолбакка, социальнай өҥөнөн эмиэ өйүүллэр. Намҥа кырдьаҕастарга уонна инбэлииттэргэ интэринээт тутуллан, 2023 с. төрдүс кыбаарталыгар үлэҕэ киириэхтээх. Ону таһынан, итинник интэринээт Мэҥэ-Хаҥалас Матта нэһилиэгэр тутулла турар.
Кыаммат кырдьаҕастары өр кэмҥэ көрөргө 2022 с. пилотнай бырайыак Бүлүү улууһугар үлэлиир. Ону Дьокуускайга, Хаҥалас улууһугар киллэрэн эрэллэр. Федеральнай таһымҥа сокуон киирдэҕинэ, бу үлэни тэрийэргэ тирэх баар буолуо этэ.
Пилотнай бырайыак быһыытынан, 2020 с. дьон көрүүтүгэр наадыйар дьоҥҥо социальнай сэртипикээт биэрэллэр. Дьокуускайга 122 киһи итинник сэртипикээтинэн туһаммыт. Маны салгыы сайыннарарга Георгий Степанов урбаанньыттары ыҥырда.
Аҕа саастаах көлүөнэ олоҕун уһатарга бэйэни салайыныы уорганнара социальнай такси, чэбдигирдэр лааҕыр, кырдьаҕастар сынньалаҥнарын тэрийэр киин арыйан үлэлэтиэхтэрин сөп.
Былырыын Намҥа өрөспүүбүлүкэҕэ аан бастаан аҕам саастаах дьоҥҥо төгүрүк суукка үлэлиир сайыҥҥы лааҕыр аһыллан үлэлээбит. Быйыл ити бачыымы Чурапчыга салҕыахтара.
Росстат дааннайынан, Саха Сиригэр дьон олоҕун уһуна 72,7 сааска тиийдэ. 2030 с. нэһилиэнньэ ортотунан 77,5 сааһыгар тиийиэхтээх. Ону ситиһэргэ, бастатан туран, кырдьаҕас дьон сөбүлүүр дьарыктаах, чөл олоҕу тутуһар буолуохтаах, дьиэҕэ олорон хаалбакка, сүһүөҕүн үрдүгэр сүүрэ-көтө, хамсана сылдьыахтаах.
Ол туһунан сиһилии «Ил Түмэн» хаһыат кэлэр нүөмэригэр ааҕыҥ.
Хаартыска: yk.24.ru
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
