Общество

Аһымал салаатыгар волонтерунан саҕалаабыт

"Мин бастаан пуондаҕа волонтерунан кэлбитим. Бэйэм ол саҕана урбаанынан дьарыктанарым, араас бородуукталары, минньигэс аһы биирдиилээн уонна кууһунан атыылыыр маҕаһыыннардааҕым. Ол кэмҥэ саҥа дьыллааҕы акцияҕа оҕолорго көмө оҥорор сыаллааҕым  уонна ол кэмтэн сыстан, ис дууһабыттан баҕаран туран манна хаалбытым. 2020 сылтан салайааччы буолабын.

“Кладезь Якутии” аһымал пуондатын сүрүн дьарыга - онкология уонна сүрэх-тымыр ыарыылаах кырачааннарга көмө оҥоруу. Меценаттартан, биирдиилээн кыһамньылаах дьонтон  киирбит  харчынан эмтэнэллэригэр, чэбдигирэллэригэр көмөлөһөбүт. Манна туһаайан эттэххэ, ыалдьар оҕолоох дьиэ кэргэн үксүн кэриэтэ харчыларыгар ыктараллар, арыт эмтэрин даҕаны сатаан атыылаһар кыаҕа суох буолар балаһыанньалара тахсааччы.

Маны тэҥэ, доруобуйаларынан хааччахтаах оҕолоох дьиэ кэргэҥҥэ, олохторугар ыарахан балаһыанньаҕа түбэспит дьиэ кэргэттэргэ, төрөппүттэрэ, ийэ-аҕа көрүүтэ суох хаалбыт оҕолорго, баһаарга түбэспит дьиэ кэргэҥҥэ көмөнү оҥоробут. Матырыйаалынан, табаарынан, үбүнэн уонна уйулҕа өттүнэн өйүүбүт. Уопсайынан эттэххэ, сүрүн болҕомтобутун социальнай өттүнэн көмүскэлэ суох хаалбыт араҥаҕа уурабыт. Кинилэри кытта ыкса ситимнээхтик үлэлэһэбит", - диэн салайааччы кэпсиир.

Көмө хайдах оҥоһулларый?

Аһымал пуонда Дьокуускай куорат килбэйэр киинигэр, Петр Алексеев уулуссатыгар үлэлиир. Дьиэлэрин-уот­тарын Дьокуускай  мэрията босхо уларсар.

Пуондаҕа волонтердар кулууптара баар, манна кыттааччылар тэрээһиннэргэ көхтөөхтүк ылсан, көмөлөһөллөр, үксүлэрэ устудьуоннар.

Онон устудьуоннарга көмө оҥоруутугар акциялар бааллара үтүө дьыала. “Кров” диэн акциянан үс устудьуон кыыска кыбартыыра уларсан олохсуппуттар. Маныаха Саха-Кэриэй оскуолата, куорат дьаһалтата уонна “Харысхал” пуондата үс өрүттээх дуогабар түһэрсэн, бу икки сыл устата устудьуоннар дьиэлэнэн олорбуттар. Ол эрэн, билигин дуогабар болдьоҕо түмүктэнэн эрэринэн, олус долгуйаллар.

Манна даҕатан эттэххэ, кыргыттар олорор хосторугар икки сыллааҕыта өрөмүөн ыыппыттар. Ол иһигэр линолеуму тэлгээн, түннүктэрин уларытан о.д.а. Онон дуогабары уһаталлара буоллар диэн Зоя Васильевна долгуйар.

"Салайааччынан ананыахпыттан араас маҕаһыыннары кытары аһымал акцияҕа кыттыыга дуогабар түһэрсэбит, көмө хомуйарга анал дьааһыктары уурталыыбыт. Аныгы кэм ирдэбилинэн, пуонда счетугар быһалыы түһэригэр куар куодтары оҥорон сыһыарабыт,  барыта аһаҕас. Сахабыт Сирин олохтоохторо элэккэйдэр, көмөҕө көхтөөхтүк кытталлар. 

Сылга түөрт оҕоҕо көмө хомуйуллар. Билигин Бүлүүттэн төрүттээх оҕоҕо көмө оҥоробут. Мунньуллар харчы эмиэ араастаах, өрүү биир суума буолбат. Уопсайа үлэлээбит кэммэр 18 ыарахан  ыарыылаах оҕоҕо көмөлөстүбүт.

Сылын ахсын искэн тахсыытын курдук ыарыы эдэримсийэн эрэриттэн долгуйабыт. Сиэттэрэн эттэххэ,чопчу көмөҕө наадыйар оҕону булан кытыннарыы ыарахаттардаах. Маныаха элбэх кыһалҕалаахтан чопчу биһиги көмөбүтүгэр наадыйааччыны булуу, кэмигэр таба тайаныы  үлэбит  биир сүрүн тосхоло буолар. Дьон үксүгэр кыһалҕатын аһаҕастык кэпсээбэт, кистиир, сорохтор араас түөкүттэргэ түбэһиэхпит диэн  толлоллор. Онон, инникитин улуустарга социальнай сулууспаларга тахсар былааннаахпыт.

Сылын ахсын юстиция министиэристибэтигэр көмө харчы хайдах тыырылларын, кимиэхэ анаммытын отчуоттуубут, көмө оҥорооччуларбытыгар, меценаттарбытыгар быһааран, кэпсээн иһэбит. Онон, ааҕааччыларга диэн туһаайан быһаардахха, ананан киирбит көмө барыта чопчу наадыйааччыларга тиийэр, туттарыллар”,  - диэн санаатын аһаҕастык үллэстэр.

Гырааннарынан көмөнү туһаныы

Былырыын Сахабыт Сирин биир биллэр-көстөр баана – “Алмазэргиэнбаан” 30 сыллааҕы үбүлүөйүнэн 30 үтүө дьыала акцияны биллэрбитигэр кыттыбыттар. Кэммиэрчэскэйэ суох тэрилтэлэргэ гыраанынан көмө биллэрбиттэригэр, бырайыак суруйан кыайыылаах буолбуттар уонна “Аватар. Арт-терапия” диэн  бэстибээли хас даҕаны түһүмэхтээн ыыта сыдьаллар. Сотору түмүктүүр улахан тэрээһини ыытарга бэлэмнэнэллэр.

Үс коррекциялыыр оскуоланы кытары кэпсэтэн, үлэ ыытыллыбыт: мөлтөхтүк истэр, саҥарар, көрөр оҕолорго. Үксүлэрэ доруобуйаларынан хааччахтаах уонна сайдыыларыгар хаалыылаах оҕолор. Бу туһунан Зоя Васильевна бэркэ өрө көтөҕүллэн туран:“Оҕолор төрөппүттэрин кытары кэлэн бэрт үчүгэйдик кытыннылар. Төрөппүттэр үөрэн-көтөн, оҕолорун атын өттүттэн арыйан, астынан, сорохтор сөҕөн тарҕастылар. Бу кэм иһигэр талаан арыллыыта буолла диэтэхпинэ сыыспатым буолуо. Үҥкүүлээн, сэрээккэлээн, уруhуйдаан оҕолор астыннылар, дуоһуйдулар даҕаны. Ол курдук, анал неоновай кыраасканан сирэйдэрин бэйэ-бэйэлэригэр уруһуйдаатылар, төрөппүттэрин кытары хараҥа хоско киирэн хаартыскаҕа түстүлэр.

Түмүктүүр тэрээһиммит муус устар 18 күнүгэр Гагарин аатынан култуура киинигэр тэриллиэҕэ. Манна маастар кылаастар, сахалыы муусуканан дискотека, анал ди-джей, ыытааччылар баар буолуохтара. Уопсайа 7-тэн 16 саастарыгар диэри 90 оҕо, кинилэри арыалдьыттыыр 90 төрөппүт ыҥырылынна. Түгэнинэн туһанан, Гагарин аатынан култуура киинин салайааччытыгар Евдокия Петровнаҕа махталбын тиэрдэбин.

Быйыл Ил Дархан уонна Бэрэсидьиэн пуондатын гырааннарыгар бырайыактары оҥорон бэлэмнээтибит. Суруйарбытыгар Ресурснай киин күүс-көмө буолар. Искэн ыарыылаах оҕолор төрөппүттэрин кытта чэбдигирии ааһалларыгар сыһыаннаах үлэлэри бэлэмнээтибит. Билиҥҥитэ өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн ремиссияҕа  230-тан тахса  оҕо баар.

Биир хайысханан хаартысканан терапия оҥоруутун киллэрэр сыаллаахпыт. Манна оҕо ийэтин кытары бииргэ дьарыктана сылдьан хаартыскаҕа түһүөхтээхтэр. Гырааннар бэрт көдьүүстээх  көмө буолаллар, инникитин ыарахаттартан толлубакка, ыһыктыммакка, салгыы үлэлэһэн, элбэх баҕа санааны, былааннары толоро туралларыгар баҕарабын”.

Үҥкүү ансаамбыла 

Пуонда иһинэн “Сардаана” национальнай үҥкүү оскуолата тэриллэн, бэйэтэ ансаамбыллаах. Салайааччы, идеяны киллэрээччи Наталия Васильевна Яковлева. Норуоттар икки ардыларынааҕы “Бриллиантовые нотки” бэстибээлгэ кыттан, Кытайга үҥкүү куонкуруһугар кыттарга ыҥырыы тутан олороллор. Төрөппүттэри кытары бэйэлэрэ үп-харчы хомуйан, Благовещенскайынан салгыы Удаляньчи куоракка тимир суолунан айанныахтаахтар.

Үҥкүү оскуолатыгар 5-тэн 14 саастарыгар диэри алта группанан дьарыктаналлар. Биирдии оҕоттон төлөбүрэ 3500 солкуобай. Аһымал пуондатыттан оҕолор босхо кубуотанан дьарыктаналлар. Дьарык нэдиэлэҕэ иккитэ буолар. 2023 сыллаахха тэриллибит диэтэххэ, номнуо куорат араас күрэхтэһиилэригэр кыайыылаахтар, дипломаннар, лауреаттар.

Махтал тыллара

- Аһымал кэнсиэрдэри ыытарбытыгар  “Сэргэлээх уоттара” култуура киинэ  саалатын чэпчэтиилээх уларсан, эмиэ абырыыр.

Куорат балыыһаларыгар эмтэнэ сылдьар оҕолорго “Автобус радости” кэнсиэрдэри тэрийэбит. Балыыһалар сөпкө өйдөөннөр, өйөөннөр, аактабай саалаларын уларсаллар, оҕолорго үөрүүнү үксэтэллэр.

Ыйын ахсын акция ыытан бородууктанан, таҥаһынан көмө оҥорон аадырыстаан дьиэ кэргэннэргэ туттарабыт. Саҥа дьылга элбэх оҕолоох ыалларга, тулаайахтарга, ыалдьар оҕолорго минньигэс бэлэхтэри тиэрдэбит. Маныаха төрдүс сылын “Якутскэнерго” тэрилтэ көмөлөһөрүн махтана бэлиэтиэхпит этэ. Бырааһынньык өссө өрө көтөҕүүлээх буоллун диэн, Тымныы оҕонньор уонна Хаарчаана көстүүмнэрин анаан тиктэрбиппит. Кэлин, микроавтобус атыылаһан, киэргэтэн, ыалларбытыгар үөрдэ-көтүтэ сырылатан тиийиэхпит этэ диэн баҕа санаалаахпыт.

Араас түгэҥҥэ түбэспит ыаллар бааллар. Холобур, элбэх оҕолоохторбутугар сэттэлии оҕолоохтор бааллар. Баһаартан баайдарын-дуолларын сүтэрбиттэргэ көмөлөһөбүт. Билигин кинилэртэн сорохторо хаһыс да сылларын  эргэ маневреннай дэнэр дьиэҕэ  олороллор. Куорат дьаһалтата көмө оҥорор, ол эрэн сыана үрдүү турар кэмигэр, тиийбэтэ чахчы.

Кыайыы күнүн чэрчитинэн сэрии, тыыл бэтэрээннэрин уокуруктарынан сылдьан эҕэрдэлиир акциялаах этибит. Биир сыл куорат таһынааҕы бөһүөлэктэри кэрийбиппит. Улуу Кыайыыны уһансыбыт кырдьаҕастарбыт кэккэлэрэ сыллата аҕыйаан, доруобуйалара мөлтөөн иһэр. Уруккута, аҕыйах оскуолалары кытта кэпсэтэн, бэтэрээннэри ыҥыран кылаас чаастарын тэрийэрбит, онно кэлэн оҕолорго кэпсииллэрэ. Ордук 35-с нүөмэрдээх оскуола биһигини өйүүрэ. Онон эмиэ түгэнинэн туһанан дириэктэр Лидия Георгиевнаҕа махтанабын.

Олоҕун оҕолорго анаабыт салайааччы

Зоя Васильевна бэйэтэ биэс оҕолоох ийэ. Улахан кыыһа художественнай гимнастикаҕа  РФ успуорка маастара. Анал успуорт кулуубун үлэлэтэр. Манна үс саастарыттан 14 саастарыгар диэри иитиллээччилэрдээхтэр. Онон оҕолоро ийэлэрин утумнаан,  иитэр, такайар, көмөлөһөр, өйүүр суолу тутуһан иһэллэр.

“Олохпун дьон оҕотун, дьылҕатын кытта ситимнээтим. Төгүрүччү оҕолор буоллулар. Олор истэригэр араас кыһалҕалаах, толкуйдаах, оҕолоро ыалдьар дьиэ кэргэттэри кытта биир сүбэни булан, кытаанах санааланан, инникибит диэни баран иһэргэ дьулуһабыт”, - диэн Зоя Васильевна кэпсэтиибитин түмүктээтэ.

Хаартыскалар "Кладезь Якутии" аһымал пуонда архыыбыттан