Издательский дом Редакция Подписка
Погода в Якутске: . 6 oC

Өрөспүүбүлүкэ экэнэмиичэскэй сулууспата тэриллибитэ лоп курдук 100 сыллаах үбүлүөйүгэр анаммыт нэдиэлэ түмүктэннэ. Норуот хаһаайыстыбатын былаанын оҥорорго биир үйэ сүрүн кэрчиктэрин ахтан-санаан ааһыахпыт.

Өрөспүүбүлүкэ экэнэмиичэскэй сулууспата тэриллибитэ лоп курдук 100 сыллаах үбүлүөйүгэр анаммыт нэдиэлэ түмүктэннэ. Норуот хаһаайыстыбатын былаанын оҥорорго биир үйэ сүрүн кэрчиктэрин ахтан-санаан ааһыахпыт.

Биэс сыллаах былаан

1922 с. муус устар 22 күнүгэр Саха АССР төрүттэммитин кэнниттэн эһиилигэр норуот хаһаайыстыбатын, бүддьүөтүн былаанныыр хамыыһыйа тэриллибитэ. Саха АССР судаарыстыбаннай былаанын бастакы бэрэссэдээтэлинэн   бэрт кылгас кэмҥэ Григорий Зубков үлэлээбитэ, онтон Андрей Бахсыров, Илья Прядезников салайбыта.

Биир үйэ анараа өттүгэр айылҕа баайа үөрэтиллэн туһаҕа тахса илик этэ, бэрт аҕыйах ахсааннаах нэһилиэнньэ киэҥ сиринэн бытарыһан олороро, суол-иис суоҕа, үлэһит илии тиийбэтэ. Онон бастатан туран, өрөспүүбүлүкэни сайыннарарга хайаны байытар бырамыысыланнаһы үлэлэтэргэ, суолу-ииһи тутарга, үөрэхтээһиҥҥэ, култуураҕа, доруобуйа харыстабылыгар үбү-харчыны угарга сүрүн сыал-сорук туруоруллубута.

Арассыыйа атын эрэгийиэннэрин кытта Саха Сирин ситимнииргэ тимир суолу Улахан Невер – Саҥыйахтаах - Дьокуускай хайысхатынан тутар туһунан кэпсэтии барбыта.

Берингов силбэһии нөҥүө Халыма өрүс төрдүгэр тахсарга Хотугу муора суолун сайыннарарга, Майаттан Охотскайга диэри массыына суолун тутарга, сүрүн өрүстэринэн навигацияны үлэлэтэргэ этии киирбитэ. Маны барытын генеральнай былааҥҥа киллэрбиттэрэ.

1990-ус сылларга ырыынак сыһыаннаһыыларыгар киириэххэ диэри уопсайа 14 стратегическай былаан оҥоһуллубута. 1929 с. норуот хаһаайыстыбатын Сэбиэскэй сойуус инники кирбиигэ сылдьар эрэгийиэннэрин кытта тэҥнииргэ бастакы биэс сыллаах былаан торумнаммыта.

Бырамыысыланнас сайдыыта

1923 с. Алдан көмүһэ көстөн, бырамыысыланнас сайдарыгар бастакы олук ууруллубута. 1940-ус сылларга алмаас тааһы көрдөөһүн, үөрэтии үлэтэ саҕаламмыта.

Тыа сиригэр бөһүөлэктэр тутуллан, дьон алаастартан көһөн киирэн, саҥа дьиэ туттан, аан бастаан көмүлүөктэн оһоххо көспүттэрэ, маһы кыһан, муоста тэлгээбиттэрэ. Араадьыйа, төлөпүөн үөдүйэн, олохтоохтор сонун истэр кыахтаммыттара.

1950 - ус сылларга Саха государственнай университета олохтоммута. Бүлүүгэ гааһы промышленнай туһаҕа таһаарарга аан бастаан сири үүттээбиттэрэ.

Геологтар Лариса Попугаева, Наталья Сарсадских, Федор Беликов 1952-1954 сс.  алмаастаах «Зарница» трубканы арыйбыттара. Онтон «Удачнай», «Мир» трубка алмааһа көстүбүтэ.

1970-ус сылларга Орто Ботуобуйатааҕы ньиэп, гаас баайдаах сир, аны өссө уонча сылынан Чайыҥдатааҕы ньиэптээх, гаастаах сир аһыллыбыта. 100 сыл иһигэр өрөспүүбүлүкэ социальнай-экэнэмиичэскэй сайдыытын сүрүн кэрчиктэрин кылгастык анааран көрдөххө итинник.

Хаартыска: https://vk.com/wall-179553101_919

  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0

Комментарии (0)

Никто ещё не оставил комментариев, станьте первым.

Оставьте свой комментарий

  1. Опубликовать комментарий как Гость.
Вложения (0 / 3)
Поделитесь своим местоположением