Политика

Дьиҥинэн, дьокутааттар каникуллаан бүппүттэрэ икки нэдиэлэ буолла.  Атырдьах  ыйын 30 күнүттэн эрэгийиэннэригэр үлэлээтилэр.

 Күһүҥҥү сүрүн докумуон – кэлэр сыллаах федеральнай бүддьүөт барыла. Ону таһынан дьокутааттар эрдэ көһөрүллүбүт, итиэннэ сайыҥҥы уһун өрөбүлгэ киллэриллибит хас да бырайыагы көрөллөр.

Кэмитиэттэр сокуоннар барылларыгар үлэлэрин бырагырааматын номнуо бэлэмнээбиттэрэ (ол Дуума саайтыгар тахсыбыта).

Сааскы сиэссийэттэн күһүҥҥүгэ көһөрүллүбүт биир боччумнаах сокуон барылынан Судаарыстыбаннай Дуума уонна Федерация Сэбиэтин судаарыстыбаннай тутулга кэмитиэттэрин баһылыктара Павел Крашенинников уонна Андрей Клишас 2021 сыл ахсынньытыгар киллэрбит олохтоох салайыныы туһунан сокуоннарын саҥа эрэдээксийэтэ буолар.

Бу докумуон бастакы ааҕыытын олунньу 25 күнүгэр ааспытын ырытан суруйан турабыт. Ол кэнниттэн иккис ааҕыыга эрэгийиэннэртэн элбэх көннөрүүлэр, этиилэр киирбиттэрэ. Дуума “КоммерсантЪ” хаһыакка быһаарбытынан, олохтоох салайыныы биир түһүмэхтээх тиһигэр көһүү нуормаларын тула куораттааҕы уонна муниципальнай уокуруктары кытары (кинилэр састааптарыгар билигин куорат уонна тыа сирдэрин поселениелара киириэхтээхтэр) киэҥ мөккүөр тахсан, саас ону көрөр кыах суох этэ. Сиэссийэ бырагырааматынан бу докумуон сэтинньигэ көрүллүөхтээх. 

Сааскы сиэссийэ бүтүүтүгэр тас дойдулар ис бэлииитикэҕэ орооһоллорун утары охсуһар, ол иһигэр омук ааҕыннара маассабай аахсыйалары тэрийэллэрин бобор, итиэннэ ханнык баҕарар аһаҕас дьаһаллары тэрийии буойуллар сирдэрин (онно киирэллэр: вокзаллар, оҕо былаһааккалара, аһаҕас былаас уорганнарын территориялара, о.д.а.) кэрискэтин кэҥэтэр туһунан икки палаата парламентарийдара оҥорбут сокуоннарын барыла бастакы ааҕыыга ылыллыбыттара. Бу докумуону хомуньуустар сытыытык кириитикэлээн тураллар, ону дьокутааттар балаҕан ыйыгар хат көрөргө былаанныыллар. 

Сиэссийэ бүтүүтүгэр призывниктар военкомакка бэбиэскэтэ да суох тиийиэхтээхтэрин туһунан сокуон барыла сөргүтүллүөхтээх: сокуон барыла өссө 2018 сыллаахха бастакы ааҕыыга ылыллыбыта, 2022 сыллаахха олунньуга иккис ааҕыытын ааспыта, үсүһэ  ахсынньыга былааннанар.

Коронавирус утары быһыыны биэрии национальнай халандаарыгар көннөрүү киллэриллэрин дьокутааттар умнубаттар: бу көннөрүү былырыын сайын бастакы ааҕыыга ылыллан баран, уопсастыбаннас айдаанынан тохтотуллубута. Бу эмиэ ахсынньыга көрүллүөн сөп.

Болҕомтону киэҥник тардыбыт өссө биир сокуон барыла – «Биир ньыгыл Арассыыйа» баартыйаттан Артем Кирьянов сааскы сиэссийэ бүппүтүн кэннэ киллэрбит цифровой рекламнай тутуллар кэлим оператордарын туһунан сокуон барыла – иккис ааҕыыга киллэриллиэхтээх. Бастакы ааҕыытын от ыйын 15 күнүгэр уочарата суох пленарнай мунньахха ааспыта. Көҕүлээһини билиҥҥи көрүҥүнэн ылынары Федеральнай антимонопольнай сулууспа, Электроннай коммуникациялар ассоциациялара, Москуба уонна Санкт-Петербург бырабыыталыстыбалара, «Авито» хампаанньа, о.д.а. утарбыттара. Көннөрүүлэрр ааптара: “Манна реклама ырыынагын монополиялыыр туһунан төрүт этиллибэт, сокуон барыла биллэриилэр билбордарын уонна сервистэрин кибер-атаакаттан араҥаччылыырга ананар”, -- диэн быһаарбыта. Атырдьах ыйыгар Дуума көннөрүүлэри хомуйууну балаҕан ыйын 9 күнүгэр диэри уһаппыта, ол гынан баран кэмитиэттэр үлэлэрин бырагырааматыгар ити докумуон билиҥҥитэ суох.

Маны таһынан дьокутааттар үгэстэн туораабыт сексуальнай сыһыаннаһыылары пропагандалыыр иһитиннэриилэри бобор туһунан сокуон барылынан дьарыктаныахтара. От ыйыгар КПРФ уонна «Сиэрдээх Арассыыйа – Кырдьык иһин» бэлитиичэскэй баартыйалар фракцияларын чилиэннэрэ Дьиэ кэргэн боппуруостарын кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Нина Останинаны кытары «үгэстэн туораабыт сексуальнай сыһыаннаһыылар пропагандаларын» бобуулаах иһитиннэриилэр кэрискэлэригэр киллэрэр, итиэннэ оннук ис хоһоонноох ханнык баҕарар киинэҕэ прокат дастабырыанньатын киинэ тыйаатырдарын биэриини бобор туһунан этиини оҥорбуттара.  

Александр Хинштейн салайар информационнай бэлиитикэ кэмитиэтэ салгыы, бэйэтэ этэринэн, өссө киэҥ ис хоһоонноох докумуону бэлэмнээбитэ, ол эрээри ону киллэрэ илик. Дьокутааттар үгэстэн туораабыт сексуальнай сыһыаннаһыылар пропагандаларын бобон, сааһыттан тутулуга суох гражданнарга ыстараабы үрдэтэн, КоАП билиҥҥи ыстатыйатын көннөрөргө этэллэр. Сокуон барыла бырабыыталыстыбаҕа киирбитэ, ону кэмитиэт аһаҕас уопсастыбаннай дьүүллэһиигэ таһаарарга бэлэм.

Ахсынньыга Госдумаҕа өссө ааспыт ыҥырыкка киллэриллибит сокуон барыллара көрүллүөхтэрэ. Холобур, информационнай бэлиитикэ кэмитиэтэ   2018 сыллаахха ахсынньыга бастакы ааҕыыга ылыллыбыт, сонуннар агрегатордарыгар омук бас билиитин хааччахтыыр туһунан сокуон барылыгар итиэннэ 2019 сыллахха киллэриллибит, интернет-ресурсаларга омуктар кыттыыларын хааччахтыыр туһунан көҕүлээһиҥҥэ үлэлииргэ былааннанар.