Уопсастыба

 Бу туһунан өрөспүүбүлүкэбит Ил Дархана Айсен Николаев ааспыт сыл бүтүүтэ Ил Түмэн дьокутааттарыгар туһаайбыт Анал этиитигэр эппитэ. Маныаха өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүттэн 60 %-ҥа тиийэ субсидия көрүллэр буолла.

Туруорсубуттара туолла

Үтүө сонун хоту сир олохтоохторун барыларын үөрдүбүтэ саарбахтаммат. Ол курдук, Абыйга биир хайысхаҕа көтүү 35 тыһ. солк. тэҥнэһэр эбит буоллаҕына, билигин 13 тыһыынчаттан эрэ тахса солкуобай. 

Атыыга чэпчэтиилээх билиэттэр 2021 с. ахсынньы 29 күнүттэн тахсыбыттара. Өрөспүүбүлүкэбит икки хампаанньата – “Якутия” уонна “Полярные авиалинии” -- рейстэри оҥороллор.

Чэпчэтиинэн туһанарга булгуччу Аартыка балаһатыгар киирэр улууска  пропискалаах буолуохтааххын. Ол эбэтэр Абый, Аллайыаха, Булуҥ, Үөһээ Халыма, Дьааҥы, Аллараа Халыма, Эдьигээн, Муома, Өлөөн, Орто Халыма, Усуйаана, Эбээн Бытантай оройуоннарыгар.

  Саха Өрөспүүбүлүкэтин тырааныспарга уонна суол хаһаайыстыбатыгар министиэристибэтин ахсынньы 24 күнүнээҕи ОД-424-с №-дээх бирикээһигэр олоҕуран, биир киһиэхэ биир хайысхаҕа сыана маннык бигэргэтилиннэ:

Дьокуускай-Белай Гора  -13100,00

Дьокуускай-Чокурдаах - 12700,00

Дьокуускай-Сааскылаах - 14600,00

Дьокуускай-Тиксии - 11800,00

Дьокуускай-Зырянка-11900,00

Дьокуускай-Баатаҕай-9100,00

Дьокуускай-Эдьигээн-8800,00

Дьокуускай-Муома-9900,00

Дьокуускай-Черскэй-16100,00

Дьокуускай-Өлөөн-11000,00

Дьокуускай-Орто Халыма-13600,00

Дьокуускай-Депутатскай-11000,00

Дьокуускай-Саккырыыр-9200,00

Дьокуускай-Уус Куйга-10500,00

Даҕатан эттэххэ, бу иннинэ субсидиялаах билиэттэринэн саастарынан чэпчэтиилээх олохтоохтор эрэ туһанар кыахтаахтара. Ол курдук, 23 саастарыгар диэри ыччат уонна 55 саастарын ааспыт үлэлээбэт биэнсийэлээхтэр. Онон хоту дойду хоһуун дьоно сөмөлүөтүнэн көтүү сыанатын түһэрии туһунан боппуруоһу хас эмэ сыл устата мунньах аайы, бырабыыталыстыба, улуус дьаһалтатын отчуотугар туруорсаллара.

Дьон олус үөрбүт

 “Полярные авиалинии” пресс-сулууспатын үлэһитэ Станислав Платонов иһитиннэрбитинэн, кинилэр хампаанньалара быйыл тохсунньу 3-9 күннэригэр субсидиялаах билиэттээх 97 пассажиры тиэйбит. Хас рейс аайы 5-9 киһи маннык чэпчэтиилээх билиэтинэн айанныаҕа.

--Биһиги хампаанньабыт Аартыка 10 улууһугар сырыылаах. Ол курдук, Баатаҕайга, Белай Гораҕа, Эдьигээҥҥэ, Зырянкаҕа, Муомаҕа, Саккырыырга, Сааскылаахха, Орто Халымаҕа, Тиксиигэ, Уус Куйгаҕа. Дьон субсидиялаах билиэттэр атыыга тахсыбыттарыттан олус үөрбүттэр. Аэропорт кассаларыттан кэлэн ылаллар. Биир даҕаны рейскэ чэпчэтиилээх билиэт туһаныллыбакка хаалбат. Ирдэбилэ диэн судургу -- прописка эрэ.

Дьиҥ туһалаах дьаһал

Сергей Голиков, элбэх оҕолоох аҕа, Абый улууһун аҕаларын сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ, улуус дьокутаата:

--Биһиги 8 оҕолоох ыал буолабыт. Икки улахан уолаттар -- устудьуоннар. Кырдьык, хоту олорор биир саамай улахан кыһалҕата суол-иис мөлтөҕө уонна табыгастаах тырааныспар суоҕа буолар. Ол курдук, сиринэн айан кыаллыбат, ырааҕа бэрт. Кыһыҥҥы суолунан таһаҕас тиэйэр улахан массыыналар эрэ сылдьаллар. Дойдубут өрүстээх буолан, нэһилиэктэр даҕаны икки ардылагар хаайтарыы тахсар. Ол саас, күһүн эрэ буолбакка, хаар, силлиэ, ардах түстэҕинэ эмиэ. Дьокуускайга салгын аалынан эрэ тиийэр кыахтаахпыт. Үксүн күүлэйдии буолбакка, кыһалҕаттан мэдиссиинэ кииннэригэр көрдөрүнэ, эмтэнэ.

Эттэххэ судургу курдук эрээри, сыана ыарахана хармааҥҥа охсоро. Бу кыра кыыспытын көрдөрө, киин куоракка киирэ сылдьабыт. Саҥа дьыл иннинэ кэлбит буолан, билиэппитигэр аҥаардас 300 000 кэриҥэ солк. төлөөтүбүт! Бу биир хайысхаҕа. Ол иһин сонуну олус үөрэ иһиттим. Туһаммыт дьон хайгыыллар. “Ханнык баҕарар кассаттан пааспаргын, пропискаҕын көрдөрдөххүнэ ылаҕын”, -- дииллэр. Бээ, төннөрбүтүгэр оннук гыныахпыт.

Бу маннык өйөбүл инникитин кэҥээн, бородуукта тиэйэр  урбаанньыттарга эмиэ тарҕанара буоллар. Ол курдук, биһиэхэ сибиэһэй оҕуруот аһын, фруктаны, үүт оҥоһуктары төгүрүк сыл устата сөмөлүөтүнэн эрэ аҕалаллар. Онон сыаната лаппа ыарахан буолар. Кинилэргэ субсидия көрүллэрэ буоллар, ас-таҥас сыаната чэпчиэ этэ дии саныыбын. Түгэнинэн туһанан, Ил Дархаҥҥа, Бырабыыталыстыбаҕа, Ил Түмэн дьокутааттарыгар махталбын тиэрдэбин. 

Барыы-кэлии элбиэ

Чокурдаахха сыана лаппа чэпчээбититтэн астыммыттарын этэллэр. Кулун тутарга диэри билиэттэр атыыга бааллар. Биир хайысхаҕа көтүү касса хомуурун кытары 13 тыһыынча кэриҥэ солкуобай.

Фаина Щелканова, Чокурдаах олохтооҕо:

-- Аллайыаха улууһугар уопсайа 2000-тан тахса киһи олорор. Улуус киинин кытары түөрт нэһилиэк баар. Олохтоохтор куоракка үксүн эмтэнэ, үөрэнэ бараллар. Устудьуоннаах ыаллар оҕолорун каникулларыгар сыана ыараханыттан сатаан ыҥырбат этилэр. Үгүстэрэ үөрэх туттарса барыахтарыттан бүтэриэхтэригэр диэри кыайан кэлбэт этилэрэ, сорохтор үлэһит буолан, хамнас аахсыахтарыгар диэри кэлбэттэр. Аны сырыы-айан элбиэ диэн эрэнэбит.