Бэлиитикэ

Сокуон барылын ис хоһоонун кытары билиһиннэрэбит. Административнай сокуону кэһиилэр тустарынан РФ Кодексынан регионнар бу хайысханан бэйэлэрин нормативнай докумуоннарын ылынар бырааптаахтар. Ол курдук, пленарнай мунньахха көрүллүбүт сокуон барылынан административнай сокуону кэһиилэр тустарынан СӨ Кодексыгар саҥа ыстатыйаны киллэриини көрдүлэр. Кодекска киирэр саҥа ыстатыйа коронавирус инфекцията тарҕаныытын тохтотор нуормалыыр аах ирдэбилин толорбот иһин административнай эппиэккэ тардыыны мэктиэлиир. Санитарнай уонна эпидемиологическай нуорма ирдэбилин кэспит киһи 1 тыһыынча солкуобайтан 4 тыһыынча солкуобайга диэри, оттон дуоһунастаах сирэй – 15 тыһыынча солкуобайтан 40 тыһыынча солкуобайга диэри, юридическай сирэй – 200 тыһыынча солкуобайтан 300 тыһыынча солкуобайга диэри ыстарааптаныаҕа. Иккистээн кэспит киһиэхэ ыстараап кээмэйэ улаатар. Биирдиилээн киһиэхэ 4 тыһыынча солкуобайтан 5 тыһыынча солкуобайга диэри, дуоһунастаах сирэйгэ 40 тыһыынча солкуобайтан 50 тыһыынча солкуобайга диэри, юридическай сирэйгэ – 300 тыһыынча солкуобайтан 500 тыһыынча солкуобайга диэри улаатар.

Муниципальнай тэриллиилэр территорияларыгар кэһии тахсарын хонтуруоллааһын уонна боротокуолу оҥоруута муниципальнай тэриллиигэ административнай хамыыһыйа бэрэссэдээтэллэригэр, бэрэссэдээтэли солбуйааччыларыгар, эппиэт сэкирэтээрдэригэр уонна олохтоох салайыныы уорганнарын дуоһунастаах үлэһиттэригэр сүктэриллэр.

Бу сокуон барыла олоххо киирэригэр интэриэстээх норуот дьокутааттарыттан биирдэстэрэ, Ил Түмэҥҥэ “Биир ньыгыл Арассыыйа” фракция салайааччытын солбуйааччы Дмитрий Семеновтан санаатын үллэстэригэр көрдөстүбүт.

-- Санатар буоллахха, бу сыл кулун тутар 17 күнүгэр тахсыбыт Ил Дархан Айсен Николаев “Коронавирус инфекцията тарҕаныытын утаран, СӨ территориятыгар үрдүк бэлэмнээх буолуу эрэсиимин киллэрэр туһунан”  Ыйааҕар дьон таһырдьа сылдьыытын хааччахтыыр миэрэлэр этии быһыытынан киллэриллибиттэрэ. Бу Ыйааҕы ситэрэн, толорон биэрэр сокуон барыла оҥоһулунна. Дьиҥэр, сокуон барыла бүтэһик ааҕыыга ылыныллыахтаах этэ. Пандемия түргэн туттууну-хаптыыны ирдиир. Билигин, дьаҥ тарҕана турдаҕына, муниципальнай тэриллии салайааччыларыгар харантыын кэмигэр ирдэнэр миэрэлэри кэһэр дьону хонтуруоллуурга кыах бэриллиэхтээҕэ. Өйдүөх тустаахпыт, бу – кылгас кэмнээх уонна пандемия күһэйэр миэрэлэрэ. Бу күннэргэ дьаҥҥа хаптарар дьон ахсаана элбии турарыттан да көрдөххө, хааччахтыыр миэрэлэри түргэнник ылынарбыт наада.

Ыам ыйын 27 күнүнээҕи чахчыларынан, Дьокуускайга коронавирус тарҕаныытын коэффициена 1,77 тэҥнэспит. Оттон хааччахтааһын миэрэлэрэ 1,0 коэффициентан намыһах буоллаҕына эрэ сыыйа-баайа уһуллуохтаах.

РФ атын регионнарын уонна атын дойдулар COVID-19  ыарыы пандемиятын кытары охсуһар уопуттарыттан көрдөххө, былаас уонна норуот күүстээх санааларын холбоотохторуна эрэ бу ыарыыны кыайыахха сөп. Маныаха хас биирдии киһи дьиссипилиинэлээх уонна дьон иннигэр эппиэтинэстээх буоллаҕына эрэ ыарыы тарҕаныыта тохтуоҕа. Хас биирдии киһи бу куһаҕан ыарыы тарҕамматын туһугар эппиэтинэстээх буолуохтаах. Өскөтүн дьон бу эппиэтинэһи өйдөөбөт буоллаҕына, былаас хааччахтааһын кытаанах миэрэлэрин ылынарыгар тиийэр.

Бу сокуону бүтэһик ааҕыыга ылыннахпытына, көдьүүһэ туохха сытарый? Мин Ил Дархан өрөспүүбүлүкэҕэ коронавирус пандемиятын кэмигэр киллэрбит санитарнай уонна эпидемиологическай нуормаларын кэспит киһини административнай эппиэккэ тардыы иһин сөбүлэһэбин. Дьон этии быһыытынан киллэриллибит хааччахтары утаран көҥүл сылдьыбытын түмүгэр, ыалдьыбыт дьон ахсаана элбии турар, быраастарга, обсерватордар үлэһиттэригэр ноҕорууска улаатар. Эмп-том үлэһиттэрэ 12 чааһы быһа итиигэ салгыны киллэрбэт көстүүмүнэн үлэлииллэр, төһөлөөх ыарахан буолуой кинилэргэ?!

Онон олохтоох бэйэни салайыныы уорганнарыгар хонтуруоллуур эбии боломуочуйаны сокуонунан биэрдэхпитинэ эрэ сатыылаабыт эпидемиологическай балаһыанньаттан тахсыахпыт. Норуот дьокутаата буоларым быһыытынан, өрөспүүбүлүкэ олохтоохторун бу уустук кэмҥэ эппиэтинэстээх буоларга ыҥырабын!