Бырамыысыланнас

Экскурсияҕа норуот дьокутааттара, Ил Түмэн бэрэссэдэтээлэ Алексей Еремеев, экэнэмиичэскэй, инвестиционнай, бырамыысыланнай бэлиитикэҕэ сис кэмититэт бэрэссэдээтэлэ Павел Петров уонна дьиэ-уот хомунаалынай хаһаайыстыбатыгар уонна энэргиэтикэҕэ сис кэмититэт бэрэссэдээтэлэ Яков Ефимов, ону тэҥэ СӨ экэниэмикэҕэ миниистирэ Майя Данилова, СӨ Тырааныспар уонна суол хаһаайыстыбатын миниистирэ Владимир Сивцев, «Полиметалл УК» АХ Саха сиринээҕи филиалын дириэктэрэ Александр Акамов кыттыыны ыллылар. Бу туһунан Ил Түмэн пресс-сулууспата суруйар.

« Биһиги илэ харахпытынан бүгүн биир хайа-байытар бөдөҥ кэмбинээти көрдүбүт. Чахчы үчүгэйдик үлэлиирин, дьыалатыгар үрдүк түмүктэри көрдөрөрүн итэҕэйдибит. Нежданинскай баайдаах сирдэри туһаҕа таһаарыыны уонна сайаапкаламмыт оҥорон таһаарар кыамталарыгар толору тахсарын интэриэһиргээтибит», - диэн бэлиэтээтэ Алексей Еремеев.

Кэмбинээт Сэбиэскэй Сойуус кэмин саҕана, ааспыт үйэ 70-с сылларыгар үлэтин саҕалаабыта, ол эрэн, ситэтэ суох сайдыытынан, оҥорон таһаарыы таһыма намыһаҕа чинчилээҕинэн, үлэтин тохтоторго күһэллибитэ. 2005 сыллаахха Ил Түмэҥҥэ оробуочай бөһүөлэги сабар туһунан судургута суох быһаарыы ылыныллыбытын туһунан парламентарий санатта.

«Кэм- кэрдии баран иһэр, технология сайдар. Манна оҥорон таһаарыыны сайыннарарга үгүс үбү-харчыны туһаҕа таһаарбыт саҥа көдьүүстээх туһанааччы кэлбитин көрөбүт. Кинилэр бастакы түһүмэххэ 5 тн диэри көмүһү хостуур уонна салгыы кээмэйин улаатыннарар былааннаахтар», - диэтэ Ил Түмэн спикерэ.

Кини өрөспүүбүүлүкэ уонна тэрилтэлэр бииргэ үлэлээһиннэрэ кэскиллээх буоларын бэлиэтээтэ. Норуот дьокутаата мунньахха иһитиннэрбитинэн, Саха Өрөспүүбүлүкэтин уонна «Полиметалл» икки ардыларыгар түһэрсиллибит сөбүлэһии саҥа пууннарын, ол иһигэр тырааныспар инфраструктуратын сайыннарыытын туһунан кэпсэттилэр. Барылас сэлиэнньэтигэр кыһыҥҥы суол тутуутун бырайыагын дьүүллэһиитэ ыытылынна. Алексей Еремеев оҥорон таһаарыы үлэлэрэ экология ирдэбиллэригэр сөп түбэһиэхтээҕин тоһоҕолоото. Сиртэн хостонор баайы туһанааччы олохтоох каадырдары тардыыга ураты болҕомтотун уурар –билигин оробуочайдар 30%- на Саха сирин олохтоохторо буолаллар. Хаандыга техникумун кытта сөбүлэһии түһэрсилиннэ, саҥа идэлэр арылыннылар. «Дьарыктаах буолуу хайысхатын таһыма үрдүүр, нэһилиэнньэ дохуотун улаатыннарыыта ситиһиллэр, - диэн эттэ Алексей Еремеев.

Санатан эттэххэ, Томпо улууһун Нежданинскай баайдаах сиргэ «Полиметалл» хампаанньа саҥа байытар фабрикатын тутуута 2021 сыллаахха түмүктэммитэ. Былырыын сэтинньи 11 күнүгэр сылга 5 тн тахса көмүһү оҥорон таһаарар фабрика үлэҕэ киирбитэ.

Нежданинскай баайдаах сирэ  - көмүһүнэн баай биир бөдөҥ сиринэн дойду үрдүнэн төрдүс миэстэҕэ сылдьар. Хостонор баайа 8,1 мөл. көмүс унциятын таһымынан сыаналанар. Сыл ахсын оҥорон таһаарыы кээмэйэ 155-180 тыһ. унция таһымын иһинэн көмүс хостоноро күүтүллэр.

Нежданинскай уратыта – үрдүк хайалардаах сир, ирбэт тоҥ уонна сир аннынааҕы ууларынан биллэр. Итинэн сибээстээн, бырайыак тутуутун олоххо киллэриитин үгэс буолбут ньымалара уларыйаллар. Фабриканы хааччыйыыга инновация уонна аныгы оборудованиелар туһаныллалларынан уратылардаах. Нежданинскай сиригэр-уотугар 1000-тан тахса киһи үлэлиэҕэ, үлэ миэстэтин таһаарыы — сахаларга. «Олохтоох каадырдары бырамыысыланнаска» өрөспүүбүлүкэтээҕи бырагырааманы олоххо киллэриигэ «Полиметалл» хампаанньа көхтөөх кыттыыны ылар.

Василий Кононов хаартыскаҕа түһэриилэрэ.