Общество

2005 сыллаахха олохтоох бэйэни салайыныы уорганнарын испииһэктэринэн, өрөспүүбүлүкэ инбэлииттэрин уонна инбэлиит оҕолоох дьиэ кэргэннэрин Реестрэ бэлэмнэммитэ.

Өйдөөн кэбиһиҥ, дакылаатчыт эппитинэн, бу испииһэккэ 2005 сыл тохсунньу 1 күнүгэр диэри олорор усулуобуйаларын тупсарарга учуокка турбут инбэлииттэр уонна инбэлиит оҕолоох дьиэ кэргэннэр эрэ хапсыбыттара.

Социальнай төлөбүр уочарат бэрээдэгинэн бэриллэр. Бу уочарат инбэлиит олохтоох бэйэни салайыныы уорганнарыгар хаһан бэлиэтэммититтэн ааҕыллар.

«Уочарат хамсааһына өрөспүүбүлүкэҕэ федеральнай субвенция кэриҥиттэн быһаччы тутулуктаах. Бигэргэтиллибит уочараты кэпсэтиинэн быһалыы түһэр, биитэр ураты түбэлтэлэринэн куоһурданан, урут киирэр көҥүллэммэт. Уочарат бэрээдэгэ кытаанахтык тутуһуллар», - диир Евгений Егорович.

2021 сыл тохсунньу 1 күнүнээҕи чахчынан, бу Реестргэ 427 гражданин турар.

2020 сыл ахсынньы 8 күнүнээҕи 385-с нүөмэрдээх федеральнай сокуонунан, 2021 сылга инбэлииттэри дьиэнэн хааччыйыы боломуочуйатын толорууга 46 953 600 солкуобай субвенция көрүллүбүт. Итиннэ СӨ судаарыстыбаннай бүддьүөтүттэн үбүлээһин эмиэ ууруллубут. Онон инбэлииттэри уонна инбэлиит оҕолоох дьиэ кэргэннэри дьиэнэн хааччыйыыга барыта холбоон 93 907 200 солкуобай көрүллүбүт. Ол иһин 2021 сыллаахха 29 гражданин саҥа кыбартыыра күлүүһүн  туппута.

Оттон 2022 сыл тохсунньу 1 күнүнээҕи реестригэр 398 киһи уочаракка турар.  Маныаха федеральнай бүддьүөттэн 762 мөл. солк. көрүллэрэ сабаҕаланар.

«Өрөспүүбүлүкэ инбэлииттэрин Реестрэ 2005 сыл тохсунньу 1 күнүгэр диэри оҥоһуллубут буолан, үбүлээһин ортотунан сылга 30 эрэ льготникка тиксэр. Ол кэмҥэ учуокка турбут инбэлиит оҕолор билигин номнуо сокуоннай саастарын ситэн сылдьаллар», - диир Евгений Егорович.

Министиэристибэ сылын ахсын РФ Тутууга министиэристибэтигэр анал сайаапканы ыытар. Манна өрөспүүбүлүкэ реестригэр киирбит гражданнарын барыларын хабан үбүлээһин уопсай ахсаана суоттанар.

Бырагырааманан туһаммыт Варвара Робертовна Герасимова Горнай улууһун Бэрдьигэстээх сэлиэнньэтин олохтооҕо кэпсиир:

-- Төрүөхпүттэн инбэлииппин. Өссө оҕо эрдэхпинэ ийэм бокуонньук, инбэлиит оҕолоох дьиэ кэргэн быһыытынан, олорор усулуобуйабытын тупсарыыга учуокка туруорбута. Быйыл өр кэтэһиилээх өйөбүл харчыбын туһанан, кыбартыыра ыллым.

Билигин бэйэм номнуо 30 сааспын аастым. Икки оҕолоохпун. Улахан уолум эмиэ инбэлиит. Доруобуйам хааччаҕыттан сатаан ханна даҕаны үлэҕэ киирбэккэ сылдьабын. Билигин кэтэхтэн бэтэринээр үөрэҕэр үөрэнэбин. Маннык балаһыанньаҕа өтөрүнэн куоракка  кыбартыыраланыам дии санаабат этим. Сыана даҕаны олус үрдээтэ, үлэм суоҕунан ипотека биэрбэттэр. Аны улахан уолум неврология өттүнэн инбэлиит буолан, куоракка элбэхтэ киирэн көрдөрүнэбит. Онон бу бырагыраама үлэлээн, Дьокуускайга түһэр сирдэннибит. Улахан махталбын тустаах үлэһиттэргэ, министиэристибэҕэ тиэрдэбин, -- диир.

Чэпчэтиилээх куортам

РФ Дьиэҕэ-уокка кодексын 14-с ыстатыйатыгар олоҕуран, олорор усулуобуйаларын тупсарыыга наадыйар гражданнар учуоттарын ыытыы уонна кыра дохуоттаах гражданнарга бигэргэммит бэрээдэгинэн, социальнай наймылааһын дуогабарынан, муниципальнай олорор дьиэлэргэ олорор сиринэн хааччыйыы олохтоох дьаһалталар боломуочуйаларыгар киирэр.

Дьокуускай куоракка биирдиилээн (отдельные) гражданнар категорияларыгар куортамҥа олорор дьиэ биэрии туһунан иһитиннэриигэ үлэ барарын, маныаха Өрөспүүбүлүкэтээҕи ипотечнай агентствоны кытары анал сөбүлэҥ түһэрсиллибит.

Агентство бас билиитигэр куортамнанар 58 кыбартыыра баар. Кыбартыыралар Каландрашвили уул. 25-с дьиэтин А куорпуһугар, Б.Чижик уулуссатын 51-с дьиэтигэр бааллар. Биир хостоохтор – 38 кыбартыыра, икки хостоохтор – 18, үс хостоохтор – 2. Олортон 13-һэ -- кэмиэрчэскэй, 45-һэ – социальнай. Бу 45 социальнай кыбартыыраларга чэпчэтиллибит сыанаҕа куортам дуогабардара түһэрсиллибит.

«Олорор кыбартыыралар бары толору хааччыллыылаахтар, миэбэлинэн, бытовой тиэхиньикэнэн туруоруллубуттар, хааччахтаммыт доруобуйалаахтар олороллоругар сөп түбэһэллэр. Социальнай куортам диэн, Дьокуускай куоракка чэпчэтиллибит сыанаҕа кыбартыыраны уларсан биэрэбит. Холобура, биир хостоох кыбартыыра биир ыйдааҕы төлөбүрэ -- 14 301,6 солк. (маны тэҥэ усунуос төлөнөр - 20 тыһ.солк)», - диэн кэпсээтэ.

Бу бырагыраамаҕа маҥнайгы группалаах инбэлииттэр, инбэлиит оҕолоох дьиэ кэргэннэр, Дьокуускай куоракка эмтэнэрэ ирдэнэр ыарахан ыарыылаах оҕолоох дьиэ кэргэннэр хапсаллар.