“Тутуу үлэтэ кулун тутартан саҕаламмыта. Олохтоох нэһилиэнньэ быһаарыытынан муоста тутуллар боппуруоһа турбутугар, нэһилиэк баһылыга Владимир Петров миигин кытта билсэн, хайдах тутабыт диэн этии киллэрбитэ. Уус Күөлүгэр оҕо сааһым ааспыт буолан этиини тута ылыммытым. Анал испэсэлиистэр тиийэн, ойбон бөҕөнү тэһэн күөл дириҥин быһаарбыттара. Саамай дириҥэ 4,5 м эбит этэ, уһуна 220 м. 4,5 м дириҥнээх сиргэ муостаны тутуу хайдах ыытыллыан сөбүй диэн боппуруоска төбөбүтүн сыспыппыт. Өскөтүн, кыһын куорат сиргэ куталаах, бадарааннаах сирдэргэ остуолбалары туруорууга анал «сыттыктары” туһанарбыт. Ити ньыманан «сыттыктары” миэтэрэттэн кэтиттээх гына оҥорон баран, онно 15 см диаметрдаах турбалары туруорбуппут. Олорбут бетон билиитилэртэн 80 см быган тураллара. Чөрөйөн тахсыбыт турбаларга остуолбалары туруортаабыппыт. Итилэри барытын анал сыахха оҥорторбуппут. Өлүөнэ мууһа эстиэн аҕай иннинэ Курбуһахха матырыйаалы барытын тиэрдибиппит. Алексей Пестряков салайааччылаах биригээдэ тэринэн үлэлээн барбыппыт. Ойбону тэһэн, аҕалбыт анал билиитэлэрбитин 5-тии миэтэрэ буола-буола мас атахтаан ууга түһэрбиттэрэ. Олус улахан үлэни көрсүбүттэрэ. Аны, саатар, муус сүрдээх халыҥ этэ. Салгыы тыраахтарынан, манипуляторынан оргууй аҕай анал «сыттыктары» уу түгэҕэр түһэрбиттэрэ. Бу үлэҕэ барытыгар нэһилиэк дьоно субуотунньуктаабыта. Мас кэрдиигэ билиэт ылан көхтөөхтүк кытыннылар. Туһаныллыахтаах маһы кэрдэн киллэрбиттэрэ. Онон муус ууллуон иннинэ муоста сүрүн хайыы мастара оҥоһуллубуттара. Муус ууллар кэмигэр муоста үөһэ өттө үмүрүтүллүбүтэ. Инньэ гынан барыта кыалынна, сатанна. Үбүлээһин өттүн этэр буоллахха, ити үбэ-харчыта өссө да кэлэ илик, бу күннэргэ түһүөхтээх.
Мин тутууга урбаанньыт быһыытынан көмөлөстүм. Бу оҕо эрдэҕинээҕи ыра санаам туолла. Кыра сылдьаммыт, анараа нэһилиэк оҕолоро буолан, быһалыы күөлү харбаан туорааччыбыт, бастакынан харбаан тиийбит герой буолара. Өссө төннөн кэлээччибит ээ. Муоста бырайыагын уопуттаах исписэлиис Гаврил Копырин оҥорон биэрбитэ.
Муоста Улуу Кыайыы үбүлүөйдээх 75 сылыгар анаан тутулунна. Аҕам, Дмитрий Федорович Аммосов, 1941 сыллаахха Уус Алдан улууһуттан бастакы ыҥырыыга хабыллан, 37 буолан барбыттар. Ити дьонтон иккиэ эрэ буолан эргиллибиттэр. Аҕам Аҕа дойду сэриитин I истиэпэннээх уонна Кыһыл Сулус уордьаннардаах этэҥҥэ төннүбүт уонна 90 сааһыгар диэри олорбута. Онон аҕабын уонна Курбуһах нэһилиэгиттэн төрүттээх сэрии кыттыылаахтарын, тыыл ветераннарын кэриэстээн, бу муостаны тутууга көмөлөстүм. Түгэнинэн туһанан, бу үлэҕэ күүс-көмө буолбут дьоҥҥо ис сүрэхпиттэн махталбыт тиэрдэбин!”, - диэн Владимир Дмитриевич кэпсээтэ.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
