Үөрэх

Михаил Андреевич үөрэппит оҕолоро билигин үгүстэрэ салайар үлэҕэ, наукаҕа таһаарыылаахтык үлэлии сылдьаллар. Кинилэртэн биирдэстэрэ – «Водоканал» АУо генеральнай дириэктэрэ Анатолий Кырджагасов буолар. Анатолий Андреевичтан  Михаил Андреевичка хайдах-туох үөрэммитин кэпсииригэр ыйыталаспыппытыгар, манныгы кэпсээтэ:

- Үөһээ Бүлүүтээҕи  физико-математическай оскуолаҕа 1978-81 сс. үөрэммитим. Михаил Андреевич астрономияны үөрэппитэ. Өрүү сарсыарда эрдэ кэлэн, хаар күрдьэрин өйдүүбүн. Оҕолорго олус болҕомтолоохтук сыһыаннаһааччы эрээри, ирдэбиллээх буолааччы. Ким хайдах таҥна-сапта сылдьарын, хайдах-туох аһыырын,   ким хайдах үөрэнэрин – барытын  көрө-билэ сылдьааччы.
Биирдэ кылаас иһигэр мэниктии аҕай сылдьан, түннүгүнэн көрөн турарын көрөөт, тута ньимис гынан чуумпуран,  үөрэхпит үрдүгэр түспүппүт. Аа-дьуо киирэн кэлбитэ уонна «Хайа бу, саха омугун техническэй интеллигенцията буолуохтаах ыччат маннык мэниктии сылдьаҕыт дуо!?»,  - диэн  хомойбутун биллэрэн тахсыбытын өйдүүбүн. Ити кэнниттэн  оҕолор  үөрэхтэриттэн сылайаллар, онон кыратык оонньуохтарын, мэниктиэхтэрин наада эбит диэн  эбиэт кэннэ  5 чаастан 6 чааска диэри спортивнай сааланы арыттаран оонньотор  эбэтэр таһырдьа, көрүдүөргэ үүрэн таһааран аралдьытар буолбуттара.  Михаил Андреевич курдук улуу учууталга үөрэммитим дьолум эбит уонна онон ис-сүрэхпиттэн киэн туттабын.
1981 сыллаахха Дьокуускайга саас олимпиадаҕа кэлэ сылдьан,  өрүс училищетыгар үөрэнэр уолаттары кытта охсуһан, онтон эчэйии ылан, икки нэдиэлэ курдук балыыһаҕа сытан баран,  торуоскалаах төннүбүтүм. Үөрэнэ тахсыбыт күммэр Михаил Андреевич миигин оскуола линейкатын иннигэр  таһааран баран,  «Маннык норуоккутун, дойдугутун, чиэскитин көмүскүөхтээххит», - диэн оҕолор иннилэригэр уоттаах-төлөннөөх тыл эппитэ өйбөр хатанан хаалбыт. Михаил Андреевич чахчы ис-иһиттэн патриот тыыннаах, хааннаах киһи этэ. Норуотун туһугар тугу да умнан туран, күүскэ үлэлээбитэ.  

Олоҕун олуктара

Михаил Андреевич Алексеев 1917 сыллаахха  ыам ыйын 5 күнүгэр Бүлүү улууһун Баппаҕаайы нэһилиэгэр төрөөбүтэ. Алта саастааҕар тулаайах хаалбыта. 1928 сыллаахха Дьөккөн интэринээтигэр олорон, алын сүһүөх оскуолаҕа үөрэммитэ. Хампа толорута суох орто оскуолатыгар VI кылааһы бүтэрээт, Бүлүү педучилищетыгар бэлэмнэнии кууруһугар үөрэммитэ.

1936 с. -- Дьокуускайдааҕы педагогическай техникуму бүтэрбитэ. Орто Халыма Родчевскайдааҕы 7 кылаастаах оскуолатыгар математика, физика учууталынан анаммыта.

1939 с. --  Рязаннааҕы педагогическай институт физико-математическай факультетыгар үөрэнэ киирбитэ. Ити сыл аармыйаҕа ыҥырыллыбыта. 99-с стрелковай дивизия 20-с сапернай батальонугар анаммыта.

1941 с. -- Перемышль куорат анныгар сэриигэ сылдьан, билиэҥҥэ түбэспитэ.

1942 с. -- билиэнтэн куотан баран, таҥнарыахсыт диэн буруйданан, 10 сылга лааҕырга утаарыллыбыта.

1956 с. -- Хотугу Кавказ байыаннай уокуругун байыаннай трибуналынан үтүө аата-суола толору төннөрүллүбүтэ.

1951-1955 с. --  Дьокуускайдааҕы педагогическай институкка үөрэммитэ.

1958 с. диэри -- Үөһээ Бүлүү оройуонун Далыр орто оскуолатыгар үлэлээбитэ.

1960 с. диэри --  Горнай оройуонун Бэрдьигэстээх орто оскуолатыгар учууталлаабыта.

1960 с. -- Үөһээ Бүлүүтээҕи Исидор Барахов аатынан орто оскуолаҕа  үлэлээбитэ.

1966 с. -- Үөһээ Бүлүүтээҕи орто оскуолаҕа физико-математическай кылаастары аһары ситиспитэ.

1974 с. -- Үөһээ Бүлүүтээҕи 2-с №-дээх орто оскуола (билигин М.А.Алексеев аатынан гимназия) ССРС Норуотун үөрэҕириитин министиэристибэтин 1974 сыл балаҕан ыйын 12 күнүнээҕи уурааҕынан, физиканы, математиканы  чиҥэтэн үөрэтэр өрөспүүбүлүкэтээҕи оскуола аатын ыларын ситиспитэ.