Общество

Элгээйиттэн силис тардан

Алена кэрэ айылҕалаах, мааны дьонноох, сураҕырар Сунтаар улууһун Элгээйи нэһилиэгэр Ивановтар үс оҕолоох дьиэ кэргэннэригэр соҕотох кыыс оҕонон күн сирин көрбүт. Күн күбэй ийэтэ Айталина Давыдовна Уус Алдантан силистээх-мутуктаах. Элгээйи учаастактааҕы балыыһатыгар 32 сыл устата мэдиссиинэ сиэстэрэтинэн эҥкилэ суох үлэлээн, дьон махталын ылыан ылар. Айбыт аҕата Владислав Иннокентьевич төрүт Элгээйи. Нэһилиэнньэҕэ анаан сайын ахсын кирпииччэ оҥорор, кыһын муус, мас бэлэмниир, бултуурун, балыктыырын сөбүлүүр. Ол даҕаны иһин буолуо, оҕолоро саха култууратыгар, итэҕэлигэр ураты сыһыаннаахтар.

 Улахан оҕолор атахтарыгар турбут ычаттар. Алена убайа Вадим “Анаабыр алмаастара” тэрилтэҕэ хайа маастарынан үлэлиир, ыал аҕата. Оттон кырачаан быраата Айсен быйыл оскуоланы бүтэриэхтээх, актыбыыс, успуордунан үлүһүйэр.

Алена Элгээйи орто оскуолатыгар алтыс кылааска диэри үөрэммит. Ол кэнниттэн үҥкүүгэ талааннаах имигэс кыысчааны Посельскайдар ааттарынан Дьокуускайдааҕы балет оскуолатыгар норуот үҥкүүтүн салаатыгар үөрэтэ ыҥыраллар. Манна кини кэрэ эйгэҕэ уһуйуллан, үҥкүү кистэлэҥнэрин алыбыгар ылларар. Хантан ол кэмҥэ билиэй, бу кэлин кини урбаан эйгэтигэр улахан суолталаах үлэтигэр маҥнайгы хардыыта буоларын?

Балет оскуолатын кэнниттэн, үҥкүү тыйаатырыгар биир сыл үлэлээбит. Бу кэмҥэ олоҕор улахан уларытыы киллэрэргэ сорунар. “Артыыс буолан айахпын ииттинэр, айар-тутар санаам суоҕун билиммитим. Айылҕаттан дьоҕурум наһаа үрдүк диэн сыаналамматаҕым, тыйаатыр солиһа буолар кыаҕым суох, ыал буоллахпына, оҕолоннохпуна айанныыр ыарахаттардаах  дии санаабытым. Бэйэбэр тургутуу туруорунан, үрдүк үөрэҕи баһылыырга санаммытым. Онон биир сыл үҥкүү тыйаатырыгар үлэлээн баран,  Элгээйигэ биир кэлим эксээмэни туттаран, М.К.Аммосов аатынан ХИФУ финансовай-экэнэмиичэскэй институтугар персоналы салайыы уонна АГИКИ хореографическай искусство салааларыгар тэҥҥэ туттарсан киирбитим. Бу икки үөрэҕи дьүөрэлии тутан, баҕарар үөрэхтэрбин бүтэрэргэ күүскэ ылсыбытым. Уонна тустаах кэмигэр кыһыл дипломнарынан бүтэрбитим”, - диэн кэпсиир.

Урбаан аартыгын арыйыы

Биэс сыллааҕыта Дьокуускай куоракка «Ya.dance» үҥкүү оскуолатын тэрийбитим. Манна 2,5 саастарыттан  оҕолору, маны тэҥэ улахан дьону  дьарыктыыбыт. Ритмика, гимнастика, балет хайысхатынан  2-3 уонна 3-4 саастаахтарга; 5-6 уонна 7-13 саастаахтарга бөлөхтөр бааллар. Уопсайа 13-түү оҕолоох 14 бөлөхтөөхпүт. Саамай улахан сэҥээриини ылар, аныгы ыччат сөбүлүүр К-рор аныгы хайысха салаата арылынна. Быйылгыттан уһуйааннары кытары үлэбитин саҕалаатыбыт. Ол курдук, “Светик-семицветик” уһуйааҥҥа оскуолабыт дьарыктары ыытар.

Быйыл оскуолабытыгар сэттэ саастарыттан оҕолорго  “Феерия” диэн үҥкүү ансаамбылын арыйыыбыт ситиһиибитинэн буолар.

Үҥкүү оскуолатын сэргэ «Ya.store» кэрэ аҥаардарга анаммыт таҥас маҕаһыыннаахпын.

Үлэбэр саамай сүрүн өйөөччүм, көмөлөһөөччүм кэргэним Владислав буолар. Кини эмиэ урбаанньыт. Успуордунан үлүһүйэр. Маҥнайгы кылааска шорай-до-кемпо илиҥҥи единоборствонан  дьарыгын саҕалаабыт. 11 сааһыгар Германияҕа ыытыллыбыт Ката көрдөрүүлээх оонньууларын кыайбыт. Кыайыылаах туоһутун бэлиэтиир кубогу Жан Клод Вандам тренерэ Йоги Вебер тус илиититтэн туппут. Ахсыс кылаастан боксанан дьарыгырар. Улахан ситиһиитинэн 2014 сыллаахха Арассыыйа ыччаттарын первенствотыгар иккис бочуоттаах миэстэни ылыыта буолар.  Билигин эт хаан өттүнэн чэгиэн сылдьарга футболунан, харбааһынынан, хаҥкынан, хайыһарынан уонна сноубордунан дьарыктанар.

Владислав мин эркин курдук эрэнэр киһим. Кини миэхэ таптала күннээҕи сыһыаныгар көстөр. Кыһаллара, баҕа санааларбын олоххо киллэрэрэ – барыта күндү.  Киниэхэ мин махталым муҥура суох, түгэнинэн туһанан ону этэбин.

Икки оҕолоохпут. Кыыспыт Дайаана сэттэ саастаах, быйыл маҥнайгы кылааска оскуолаҕа киирдэ. Уолбут Эркин 4 саастаах, быйылгыттан муниципальнай уһуйааҥҥа  сылдьар.

Сахалыы тыыннаах ыал буоламмыт, оҕолорбутун сахалыы ааттыырга санаммыппыт. Оҕолорбут биһиги дьолбут, үөрүүбүт. Кинилэр дьоллоруттан, үөрүүлэриттэн-көтүүлэриттэн, ситиһиилэриттэн кынаттанабыт.

Блогердаан дьоҥҥо

көмө буола сатыыбын

Аленаны Сахабыт Сирин олохтоохторо социальнай ситимнэргэ блогер быһыытынан билэр буолуохтаахтар.  Бу эйгэҕэ хайдах киирбитин туһунан ыйыппыппар, Алена олус истиҥник блогер буолар былаана суох этим диэн этэр: “Блог арыйан харчы оҥостуом, дьарыктаныам диэн санаа олох суоҕа. Аан маҥнайгы социальнай ситиммин 2010 сылга арыммытым буолуо. Манна күннээҕи түбүкпүн, ситиһиибин, үҥкүү гастролларыттан түгэннэри сырдатарым, үҥкүүлүүр көстүүмнэрбин кэпсиирим. Бу курдук блогум кыралаан улаатан испитэ.

Билигин блогум олохпун көрдөрөр, онон лайф дэнэр. Бииргэ үөрэммит доҕотторум суруттараннар эҥин сурутааччым ахсаана биллэ улаатан испитэ. Кыралаан, 100 киһиттэн элбээн, билигин 36 тыһ.кэриҥэ сурутааччылаахпын.

Гастролларым кэнниттэн салгыы атын дойдуларга сынньалаҥнарым туһунан кэпсиир буолбутум. Үөрэхтэрбэр уруок ааҕабын, кэргэммин кытары билсиһиим, оҕолор күн сирин көрүүлэрэ, маҥнайгы хаамыылара. Биир кэмҥэ илиинэн ытарҕа оҥорор этим. Ол эмиэ элбэх сэҥээрээччилэри ылбыта. Бу курдук блогердааһын бэйэтэ кэлбитэ.

Дьоҥҥо интэриэһинэй буоллаҕына көрөөччүҥ ахсаана элбиир. Холобурдаан эттэххэ, дьон кыраһыабайы сэргиир. Кыраһыабай таҥастары, көстүүлэри, быһыылары. Онон сиэттэрэн биһиги дьиэ кэргэммитигэр тэҥ таҥастары кэтэн түһээччибит. Холобур, ийэ уонна кыыс, аҕа уонна уол. Бу курдук креативнай, саҥа идеялары олоххо киллэрэргэ дьулуһабын. Дьиэ кэргэн олоҕо, көрдөөх түгэннэр, дьээбэлэниилэр, истиҥ кэпсэтиилэр, оҕолор саҥалара хаһан баҕарар элбэх көрүүлэх буолар. Бэйэм санаабар, мин блогум эдэр ыалы көҕүлүүр.  Күн ахсын эҕэрдэ тыллары, ыйытыылары, махталы тутабын, онтон олус астынабын, үөрэбин”.

Баҕа санаа инникигэ кынаттыыр

 Бу олоххо киһи туох эрэ толкуйдаах, инникигэ былааннаах, сыаллаах буолар. Алена киһи элбэҕи билиэхтээх-көрүөхтээх диэн саныырын этэр. “Онон оҕолорбор аан дойду киэҥин көрдөрө сатыыбын. Саха Сириттэн ураты атын дойдулар, норуоттар, култууралар баалларын билиэхтээхтэр. Ол эрэн сахабыт норуотун култууратынан киэн туттуохтаахтар, үгэстэрбитин билиэхтээхтэр. Сахалыы бырааһынньыктары, ыһыахпыт, таҥаспыт, киэргэлбит уратыларын билиһиннэрэбит. Холобур, ыал буолуубутугар ыалдьыттар баҕа санааларын этэн баайбыт саламалара кэрэ бэлэх буолан киирэр ааҥҥа ыйанан турар, арчылыыр, ыраастыыр сиэли эмиэ кэргэним киирэр ааммытыгар көстөр сиргэ ыйаабыта.

Үлэбит бар дьоммутугар туһалаах буоларыгар, олоххо бэйэм суолбун чопчу булунан, толору дьоллоох дьиэ кэргэн уйатын тутан олоруохпун баҕарабын”, - диэн урбаанньыт, ийэ, кэргэн Алена Ядреева истиҥник кэпсиир.