— Алексей Борисович, быйылгы былааҥҥыт хайдаҕый?
— Дойду үрдүнэн үбүлээһин аччаабытынан сибээстээн, быйылгы былааннаах үлэбит кээмэйэ биллэ кыччаата. Ол эрээри сыл аайы ыытыллар халаан үлэлэрэ оннунан хааллылар. Быйыл эмиэ 3 халааннатар систиэмэҕэ үлэ барыаҕа. «Хаҥас биэрэктээҕи» (Куочай), «Чаппанда» уонна «Муоһааны» систиэмэлэргэ барыта 2802 гаа иэннээх сиргэ, итиэннэ Сунтаар улууһугар «Бордоҥ-3» халааннанар систиэмэҕэ 480 га иэннээх сиргэ халытыллыахтаах. Уу түһэриитин уонна ханаал ырастааһыныгар быйыл Сунтаар улууһугар Аллана нэһилиэгин сиригэр эрэ баар.
Былырыын күһүн тыа хаһаайыстыбатын миниистирин солбуйааччыта Сахаяна Павлова кэлэ сылдьан, «Төрүт» халааннатар систиэмэтин ханааллара ыраастана сылдьалларын көрбүтэ. Регулятора алдьанан да турар буоллар, буор быһыты тутан халааннатан көрөргө этии киллэрбитэ. Ону ылынан, күһүн Ойбон Эбэ диэн 333 гаалаах учаастакка буор быһыты туппуппут. Инньэ гынан быйылгы ходуһалары халааннатарга барыта 3615 гаа халытыллыахтаах диэн былааннаах үлэбитин саҕалаабыппыт.
— Билигин уу киириитэ хайдаҕый?
— Бүгүҥҥү туругунан ити этиллибит 3615 гааттан 3203 гаа сиргэ уу киирэн сытар. Быйылгы хаар элбэҕэр эмискэ сылыйан ууллан, хаһааҥҥытааҕар да элбэх уу эмискэ кэлэн, сорох эбийиэктэрбитигэр кутталы үөскэтэ сырытта. Ол иһин маҥнайгы балысханнык кэлбит ууну курдары туппакка ыыттыбыт. Үрэхтэр ууларын билигин да киллэрэ тураллар, онон сааскы халаан үлэтэ салҕанар.
— Улууспутугар мелиорация эбийиэктэрин өрөмүөнүгэр харчы көрүлүннэ дуо?
— Ньурба улууһугар «Хаҥас биэрэктээҕи» халааннатар систиэмэ уутун бырахтарар шлюз-регулятор быйыл иккис сылын хапытаалынайдык өрөмүөннэнэн түмүктэниэхтээх. Генеральнай бэдэрээтчитинэн «Профстандарт» ХЭТ үлэлиир. Быйыл «Чаппанда» халааннатар систиэмэтигэр Туостаах шлюз-регуляторыгар быстах өрөмүөн барыахтаах. Бу үлэни Мелиорация управлениетын Ньурбатааҕы филиала бэйэтин күүһүнэн ыытыахтаах. Эмиэ бу мелиоративнай систиэмэҕэ автоматическай ууну быраҕар регулятор хапытааалынай өрөмүөнүн бырайыага быйыл оҥоһуллан бүтүөхтээх.
"Чаппанда" систиэмэ автомат шлюз-регулятора
Регулятордарын быһаары проран хаһан ууну быһа Харыйалаах үрэҕэр аварийнай сброс оҥорбуттара да, билигин да 3 сиринэн уу бара турар
Ходуһаларга уу халытыллар
Куочайга сбросной регулятор
Куочайга сбросной регулятор
"Хаҥас биэрэктээҕи" систиэмэ Дьиикимдэ шлюз-регулятора
Бэс ыйын маҥнайгы өрөбүлүгэр, ол эбэтэр бэс ыйын 1 күнүгэр Мелиоратордар күннэрэ бэлиэтэнэр. Быйыл биһиги улууспутугар мелиорация тэрилтэтэ тэриллибитэ 60 сылын туолар. Бу кэм устата тэрилтэбит үгүс уустуктары уонна уларыйыылары көрсөн, күн бүгүнүгэр диэри этэҥҥэ үлэлээн кэллэ. Онон Ньурбатааҕы мелиорация тэрилтэтин үлэһиттэрин уонна бэтэрээннэрин бу бэлиэ түгэнинэн истиҥник эҕэрдэлиибин! Кытаанах доруобуйалары, дьолу-соргуну, ситиһиилэри уонна этэҥҥэ буолууну баҕарабын.
Геннадий АНТОНОВ
Сүрүн хаартыскаҕа — «Чаппанда» систиэмэ головной шлюз-регулятора
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
