Николай Никифоров кэргэнинээн Улита Васильевналыын Ньурба улууһун Хаҥалаһыгар олороллор. Кэргэнниилэр иккиэн оскуолаҕа үлэлииллэр, Николай — харабыл, Улита — асчыт. Никифоровтар түөрт уол уонна икки кыыс оҕолоохтор. Эмдэй-сэмдэй оҕолорун батыһыннаран бары окко киирэллэр.
«Оҕолорбутун олох кыра эрдэхтэриттэн үлэҕэ сыһыарабыт. Тыа сиригэр үлэлээтэххинэ эрэ аһыыгын. Онон оппутугар бары күргүөмүнэн тахсан үлэлиибит. Быйыл от үүнүүтэ үчүгэй. Былааннаммыппытын таһынан оттуур кыах баар. Арай, ардах субу-субу кэлэн түһэн мэһэйдиир. Ол да буоллар сүүрбэччэ оту туруоруохпут диэн эрэллээхпит», — диэн дьиэ кэргэн аҕа баһылыга Николай Никифоров кэпсиир.
Тимофей Константинов, Амма улууһун Болугур нэһилиэгин олохтооҕо, сылгыһыт:
— Болугур өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн биир саамай элбэх сылгылаах нэһилиэгинэн биллэр. Билигин Болугуртан биэс көстөөх сиргэ сытар Мил үрэххэ бэһиэ буолан оттуу сылдьабыт. Уонча оту кэбистибит. Ардах мэһэйдээтэ. Сотору-сотору кэлэн түһэр. От үүнүүтэ быйыл үрэххэ ортоһуор. Отучча оту ылбыт киһи диэн былаанныыбыт.
Дьулустаан Потапов, Үөһээ Дьааҥы улууһун Табалаах нэһилиэгин олохтооҕо:
—Саха ыалын сиэринэн аҕыйах сыллааҕыта сүөһү, сылгы иитэргэ санаммытым. Быйыл үс ынах сүөһүлээхпин уонна үс тыйдаахпын. Хаһаайыстыбаланан дьиэ кэргэммин онно сыһыаран эрэбин. Быйыл икки кыыспын оттотон көрдүм. Эбиэт иннинэ кэргэмминээн иккиэн киирэн оттуубут. Эбиэт кэннэ оҕолорбутун кэлэн ылабыт. Кыргыттарым окко үчүгэйдик үлэлээтилэр. Арай, куйаас күннэргэ кыратык ыарырҕатан ыллылар. Улаханым уон иккилээх, оттуурун олус сөбүлээтэ. Оттуур сирбит нэһилиэктэн быһа холоон аҕыс биэрэстэлээх сиргэ баар. Сотору үлэлиир сирбэр оскуолаҕа анаан оттуохтаахпын. Оскуола биэс га сирдээх, икки убаһаны туталлар.
Людмила Ефремова, Амма улууһун Бөтүҥ нэһилиэгин олохтооҕо, биэнсийэлээх:
—Сайын аайы сүрүн дьарыгым от үлэтэ, хаһаайыстыбаны көрүү-истии буолар. Сиэннэрим сайылыы кэлэллэр. Оҕолору кытта бодьуустаһан, аһатан-сиэтэн, үлэлээн-хамсаан күн соло суох буолар. Биирдэ өйдөммүппүт сайын бүтэ охсубут буолааччы. Сынньаммакка хааллым дуу диэн санаа элэс гынан ааһааччы. Ол да буоллар, сиэннэрим куоракка бардахтарына, дьиэ иһэ чуумпурар, хайдах эрэ кэри-куру буолааччы. Сүөһүлээх-астаах буоламмыт от үлэтэ инники күөҥҥэ сылдьар. Эр дьон оттуу баралларыгар астарын-үөллэрин, таҥастарын-саптарын бэрийэн бэлэмниибин. Иллэҥ кэммэр иистэнэрбин сөбүлүүбүн. Кыбытык, аттаран, оҕуруонан тиһии ньымаларынан уонна араас аныгы технологиялары туһанан ону-маны иистэнэбин.
Василий Кириллов, Чурапчы улууһун Мындаҕаайы нэһилиэгин олохтооҕо:
—Быйыл тутууга үлэлээтим. Тулагыга дьиэҕэ уот ситимин тардыытыттан саҕалаан биир ый устата араас тутуу, дьиэ-уот ис-тас үлэтигэр сырыттым. Холобур, Хатаска таас дьиэҕэ муоста оҥордубут. Чурапчы Сылаҥар биллэхпинээн балаҕан туттубут. Дойдубар Томпоҕо баран оттоотум. Ол быыһыгар ыалга дьиэлэригэр уот ситимин тартым. Билигин дьиэбэр кэлэн, саҥа дьиэм салгыытын тутуом, матырыйаал кэлэрин кэтэһэ сылдьабын. Кэргэмминээн саҥа дьиэбитин былырыын туттан киирбиппит. Кэргэним Александра сайын эмиэ түбүгэ элбэх, оҕуруот көрүүтэ-истиитэ, сир астааһына барыта кини үрдүнэн ааһар. Тыа сирин ыалын сиэринэн сүөһү ииттэр баҕалаахпыт.
Анна Степанова, Нам улууһа, дьиэ хаһаайката:
—Мин сайын саамай сөбүлүүр дьарыгым сир астааһына. Намҥа сир аһа барыта үүнэр. Сайын саҕаланыаҕыттан ойууртан киирээччим суох. Бастаан лууктаан, онтон дьэдьэннээн, отонноон, тэллэйдээн... Оҕолорбун кыра-кыралаан айылҕаҕа сылдьарга үөрэтэбин. Биһиэхэ арыыга хаптаҕас үчүгэйдик үүнэр. Күһүөрү отон ситиэҕэ. Быйыл сир аһа син баар курдук. Биир күн кыһыны аһатар диэн олус сөптөөх этии. Кыһын устата дьиэ кэргэмминээн сайыны саныы-саныы бу үргээбит сирбит аһын сиэхпит дии. Барыанньаны олус сөбүлээн сиибит. Маны таһынан, моонньоҕонтон компот оҥорооччубун. Тэллэйи маринуйдуубун уонна тоҥорон хаһаанабын.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
