Василий Александрович Местников парламеҥҥа үлэлиир кэмигэр ыыппыт үлэтэ, көҕүлээһиннэрэ биһиги хаһыаппытыгар элбэхтэ сырдатыллыбыттара. Ол суруйууларга олоҕуран, олоҕун сүрүн түгэннэрин ахтыахпыт.
Үлэ үктэллэринэн
Василий Александрович күн сирин 1958 сыл бэс ыйын 10 күнүгэр кырдьаҕас Өймөкөөн бөһүөлэгин таһыгар баар кыра Түмсүү диэн учаастакка көрбүтэ. Орто оскуоланы бүтэрэн баран, Саха судаарыстыбаннай үнүбэрситиэтин инженернэй-тиэхиньиичэскэй факультетыгар үөрэнэ киирбитэ. Тутааччы-инженер идэтин баһылаабыта. Сайынын тутуу этэрээттэригэр үлэлээн, бу хайысхаҕа бастакы уопутун мунньуммута.
Үрдүк үөрэҕи бүтэрэн баран, төрөөбүт-үөскээбит Өймөкөөнүгэр үлэлии барбыта. Улуус киинигэр, Уус Ньара бөһүөлэгэр, тоҕус сыл устата тутааччынан үлэлээбитэ.
Үлэһит үтүөтэ, майгылаах бастыҥа эдэр киһини учаастак салайааччытыттан кылаабынай инженергэ тиийэ үүннэрбиттэрэ. Кини оройуоҥҥа тутуу салаатын бөҕөргөтүүгэ улахан үлэни ыыппыта. Кылгас кэмҥэ мас да, таас да дьиэ бөҕө дьэндэйбитэ.
Салгыы райисполкомҥа кылаабынай архитекторынан ыҥырбыттара. Саҥардыы үлэлээн эрдэҕинэ, былаас уларыйар. Өймөкөөн улууһугар баһылыгынан Амма киһитэ Анатолий Трифонов ананан кэлэр. Кини Василий Александровиһы көмөлөһөөччүнэн үлэҕэ ылар. Эһиилигэр улуус баһылыгын бастакы солбуйааччыта буолар. Ити дуоһунаска сэттэ сыл устата, ол кэнниттэн 2000-2012 сс. Өймөкөөн улууһун баһылыгынан, онтон «Альчанец» ХЭО дириэктэрин солбуйааччынан үлэлээбитэ.
Дойдутун сайдыытыгар
Уон икки сыл Өймөкөөн улууһун баһылыгынан үлэлээбит кэмин оччотооҕу кэллиэгэлэрэ тэтимнээх сайдыы сылларынан сыаналыыллар. Василий Александрович салайар болдьоҕор сир баайын хостуур бырамыысыланнаһы сөргүтүү үлэтэ саҕаламмыта. Ол курдук, дойду үрдүнэн соҕотох «Сарыал-сурьма» комплекс «иккис тыынын» ылбыта. Көмүһү хостуур үгүс тэрилтэ аныгы технологиянан үлэлиир буолбута. Маны таһынан бу кэмнэргэ өрөспүүбүлүкэҕэ аан бастакынан Өймөкөөн улууһа сыыппара тэлэбиидэнньэтигэр көспүтэ, ТВ-ыстаансыйата үлэҕэ киирбитэ. Бэтэрээннэргэ уонна инбэлииттэргэ ураты болҕомто ууруллубута.
Олохтоох ыччат үөрэҕин бүтэрэн баран, улууһугар төннөрүгэр, каадырынан хааччыйыы боппуруостарыгар Василий Александрович бэйэтинэн ылсыбыта. «Ыччаты -- бырамыысыланнаска» бырайыагы көҕүлээбитэ. Кини 2009 сыллаахха бу бырайыакка Таатта уонна Чурапчы улуустарын ыччатын кытыннарар туһунан Сөбүлэҥҥэ илии баттаабыта. Бүгүн ол кини саҕалаабыт «Ыччаты -- бырамыысыланнаска!» бырайыага өрөспүүбүлүкэтээҕи хамсааһыҥҥа кубулуйда, тыа сирин ыччатын оҥорон таһаарыы хайысхатыгар көҕүлүүр бырагыраама буола тэнийдэ.
Төрөөбүт Өймөкөөнүгэр туризмы сайыннарыыга эмиэ биир бастыҥ көҕүлээччинэн буоларын араас ахтыылар кэрэһилииллэр. 90-с сыллар ортолоругар СӨ Ыччакка, туризмҥа, физическэй култуураҕа уонна спорка дьыалаларыгар миниистиринэн үлэлээбит Виктор Ноговицыны уонна Томтор нэһилиэгин баһылыга Спиридон Слепцову кытта биир санаанан салайтаран, «Өймөкөөн – тымныы полюһа» норуоттар икки ардыларынааҕы кыһыҥҥы бэстибээли тэрийэн ыыппыттара. Билигин өймөкөөннөр төрүттээбит бырайыактара кэҥээн, «Кыһын Саха сириттэн саҕаланар» диэн норуоттар икки ардыларынааҕы бэстибээлгэ тиийэ улаатта. Онон өрөспүүбүлүкэбит бренд буолар уратылара тарҕаныыларыгар олук уурсубут киһинэн Василий Местников буолар.
Бэлиитикэ байҕалыгар
Василий Александрович олохтоох салайыныы салаата сайдарыгар, сөптөөх суолу тобуларыгар киллэрбит кылаата тугунан да сыаналаммат. Өймөкөөн улууһугар баһылык дуоһунаһыттан тохтоон баран, көмүскэ үлэлээн, бэйэтин бырамыысыланнаска холонон көрбүтэ. Ол эрээри бу үлэ киниэнэ буолбатаҕын сүрэҕинэн сэрэйбитэ. 2013 сыллаахха Ил Түмэн дьокутааттарын быыбара саҕаламмыта. Халыма-Индигиир уокуругар хандьыдаатынан турбута. Биир дойдулаахтара урукку баһылыктарын өйөөн, кинини икки болдьоххо субуруччу талбыттара.
Ил Түмэн олохтоох салайыныы боппуруостарыгар сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлинэн үлэлиир кэмигэр парламент көрүүтүгэр уонна дьүүллэһиитигэр 100-тэн тахса нуормалыыр-быраап аахталарын бэлэмнээн киллэрсибитэ. «Арассыыйа Федерациятыгар олохтоох салайыныыны тэрийии уопсай бириинсиптэрин туһунан» 131-с №-дээх федеральнай сокуон балаһыанньаларын олоххо киллэриигэ өрөспүүбүлүкэ сокуоннара ылыллыбыттара. Кини салайыытынан 2017 сыллаахха Саха сиригэр муниципальнай тэриллиилэр бэрэстэбиитэллээх уорганнарын дьокутааттарын бастакы Сийиэһэ ыытыллыбыта. Ил Түмэн өрөспүүбүлүкэ муниципальнай тэриллиилэрин бэрэстэбиитэллээх уорганнарын кытта сокуону оҥорууга уонна киллэриигэ бииргэ үлэлииллэригэр кыах үөскээбитэ.
Орто Халыма, Үөһээ Халыма, Муома уонна Өймөкөөн оройуоннарын баһылыктарын кытта биир хайысхаҕа араас кыһалҕалары быһаарыыга күүскэ үлэлэһэн, Василий Местников Халыма-Индигиир уокурук олоҕун хаачыстыбатын тупсарыыга улахан өҥөнү оҥорбута. «Ханнык баҕарар стратегическай бырагыраама былаас уонна уопсастыба икки ардыларыгар сөбүлэһии төрүөтүгэр олоҕуруохтаах», -- диэн бэлиэтиирэ. Уопуттаах салайааччы быһыытынан: «Былаас бары салааларын холбоһуктаах күүстэрэ -- бэрэстэбиитэллээх уорганнар бэрэссэдээтэллэрэ, муниципалитеттар баһылыктара, Ил Түмэн дьокутааттара уонна уопсастыбаннас -- ыкса сибээстээхтик бииргэ эрэ үлэлээтэхтэринэ, Халыма-Индигиир уокуругун нэһилиэнньэлээх 29 пуунугар социальнай-экэнэмиичэскэй сайдыы барыаҕа», -- диэн түмсүүлээх үлэҕэ көҕүлүүрэ. «Кини ханнык баҕарар кэмҥэ, хайа баҕарар боппуруоска көмөҕө кэлэргэ бэлэм буолара», — диэн сылаас тылларынан ахтар Өймөкөөн улууһун баһылыга Иннокентий Сивцев.
Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн биллэр салайааччы сырдык өйдөбүлэ биһиги сүрэхпитигэр өрүү хаалыаҕа.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
