Уопсастыба

Саха Өрөспүүбүлүкэтэ табаны иитиигэ Арассыыйаҕа үһүс миэстэҕэ сылдьар. Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин чахчытынан, 21 улууска бас билии көрүҥүттэн тутулуга суох, 111 хаһаайыстыба табаны иитиигэ идэтийэр. Олорго барыта холбоон, 168 тыһыынча таба баар, 1 тыһыынча 221 киһи (989 табаһыт, 232 чуумсук) үлэлиир. Силиэксийэлиир-племенной үлэ былааннаахтык ыытыллар. Арассыыйа үрдүнэн таба түөрт боруодата бигэргэммититтэн, үһүн (эбээн, эбэҥки уонна чукча боруода табалары) биһиги хаһаайыстыбаларбыт иитэллэр. Боруоданы тупсарарга уонна аҕыйах табалаах хаһаайыстыбалары табанан хааччыйар үлэ утумнаахтык ыытыллар. Холобур, былырыын Булуҥ табаһыттара Эбээн Бытантай улууһугар 380 табаны, усуйааналар Аллайыаха улууһугар 800 табаны, Нерюнгри улууһун Иенгратыгар 25 табаны биэрбиттэрэ.

«Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр 2020-2024 сс. тыа хаһаайыстыбатын сайыннарыы уонна тыа хаһаайыстыбатын бородууксуйатын, сырьетун итиэннэ ас-үөл ырыынагын сүрүннээһин судаарыстыбаннай бырагырааматын» чэрчитинэн, 2021 сыллаахха 1 млрд 91 мөл. солк. көрүллүбүтэ. Оттон 2022 с. 1 млрд 148 солк., ону таһынан федеральнай киини кытары үлэ түмүгэр, Уһук Илини сайыннарыы министиэристибэтин чэрчитинэн 33 мөл. солк. көрүллүбүтэ. Бу өйөбүлгэ тирэҕирэн, хаһаайыстыбалар базаларын хаҥаталлар, анал тиэхиньикэни, күн күүһүнэн үлэлиир дьоҕус ыстаансыйалары, пилота суох көтөр дьоҕус аппараттары атыылаһаллар, харааллары, бүтэйдэри, көһө сылдьар дьиэлэри тутталлар. Табаҕа үлэлиир эдэр дьону олорор дьиэнэн хааччыйар аналлаах «Эдэр табаһыт» бырагырааманан 20 мөл. солк көрүллүбүтэ.

2021 сыллаахтан бэлиэтэнэр Табаһыт күнэ үлэ дьонун чиэстээһин, уопуту атастаһыы, спорт үгэс буолбут хотугу көрүҥнэригэр күрэхтэһии бырааһынньыгар кубулуйда. Бу өрөбүллэргэ табалаах улуустарга Табаһыттар сүлүөттэрэ ыытыллар. Кулун тутар 15-19 күннэригэр Иенграҕа табаһы иитиигэ I Норуоттар икки ардыларынааҕы чемпионат былааннанар.

Бүгүн уонна сарсын Забайкальскай кыраай Калардааҕы муниципальнай уокурук Саҥа Чаара сэлиэнньэтигэр эбэҥки чулуу уола, Ил Түмэн дьокутаата Арсентий Николаев (1958--2021) төрөөбүтэ 65 сылын чэрчитинэн, кини аатын үйэтитэр сыаллаах эрэгийиэннэр икки ардыларынааҕы Табаһыт күнэ ыытыллар. Бырагыраама быһыытынан, бүгүн табаны иитии туһунан «төгүрүк остуол» ыытыллыаҕа, сарсын табаһыт сатабылларыгар анаммыт күрэхтэһии буолуоҕа. Саха Өрөспүүбүлүкэтиттэн Ил Түмэн дьокутааттара Елена Христофорова, Николай Кульбертинов, Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин үгэс буолбут хотугу салааларга отделын салайааччы Иннокентий Баланов уонна Өлүөхүмэ улууһун дэлэгээссийэтэ кыттыыны ылаллар.