Уопсастыба

1 610 ынах төрөөбүт

Тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин министиэристибэтэ иһитиннэрбитинэн, өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн бас билии көрүҥүттэн тутулуга суох бары хаһаайыстыбаларга 160,7 тыһыынча ынах сүөһү, ол иһигэр 70,4 тыһыынча ыанар ынах уонна 178,6 тыһыынча сылгы, ол иһигэр 121,4 тыһыынча биэ кыстаан турар.

Билиҥҥи туругунан, 7705 сылгы аһылыкка киирбит, ити баар сылгы 4,3 %-а. Биирдиилээн улуустарынан ылан көрдөххө: Горнай улууһугар 1745 (35,3 %), Үөһээ Бүлүүгэ 1424 (17,1 %), Сунтаар улууһугар 1949 (15,8 %), Амма улууһугар 1123 (8,5 %), Дьааҥы улууһугар 577 (8,2 %), Өймөкөөн улууһугар 263 (6,8 %), Мэҥэ Хаҥалас улууһугар 453 (2,9 %) сылгы аһыы турар. Былырыын баччаларга 30 987 (17,1 %) сылгы эбии аһылыкка киирбитэ.

Күһүн хаһаайыстыбалар кыстыкка 463,7 тыһыынча туонна от оттоох, 7 14,9 тыһыынча туонна сенажтаах уонна 20,6 тыһыынча сиилэстээх киирбиттэрэ, ону таһынан 79 258 туонна комбикуорум, 36 637 туонна эбиэс көрүллүбүтэ. Күн бүгүҥҥү туругунан, 301,1 тыһыынча туонна от, 20,6 тыһыынча туонна сиилэс, 10 тыһыынча туонна сиилэс, 61029 туонна комбикуорум, 27 478 туонна эбиэс баар, онон ас-үөл саппааһа куһаҕана суох. Үүккэ идэтийэр бөдөҥ хаһаайыстыбаларга төрүөх сыыйа саҕаланан, номнуо 1 610 ынах төрөөбүт.

Министиэристибэ улуустардааҕы кыстык суһал ыстааптарын кытары ыкса сибээһи тутан олорор, исписэлиистэр миэстэтигэр даҕаны тиийэн билсэллэр, силиэктэринэн даҕаны мунньахтыыллар. Кыстык эриэ-дэхси баран иһэр, от-мас баар, сылгыны бөрө тардыбыт биирдиилээн түбэлтэтин аахпатахха, киһини долгутуох быһыы-майгы суох. Ити эрээри быһа этиллибэт, мантан саас күн-дьыл тугу көрдөрүө биллибэт.

Суол аһылынна

Ааспыт сылларга кураантан биитэр халаантан тэптэрэн, үгүс улуустар атын сиртэн тыһыынчанан от атыылаһан, тиэйбит-таспыт буоллахтарына, быйыл итинник кыһалҕаны улуус көрүстэ.

Томпо улууһун тыатын хаһаайыстыбатын управлениета иһитиннэрэринэн, бу улууска 727 туонна от тиэйиллиэхтээх. Ол иһигэр хаһаайыстыбалар улуус иһиттэн атыыласпыт 150 туонна отторо уонна мобильнай биригээдэлэр атын улуус сиригэр тиийэн оттообут 480 туонна отторо. Кыһыҥҥы суол саҥа аһыллан, ону тиэйии-таһыы саҕаламмыт. 

160 411 ынах – «Regagro» ситимигэр
Бэрэсидьиэн Владимир Путин 2022 сыллаахха саас тыа хаһаайыстыбатын сүөһүтүн барытын маркировкалыыр туһунан ыйааҕы таһаарда. Хас биирдии маркировка тус нүөмэрдээх буолар, ол кыылы-сүөлү учуоттуур судаарыстыбаннай систиэмэҕэ киирэр, онно тустаах сүөһү сааһа, боруодата, хаһаайына, ханнык быһыыны ылбыта ыйыллар. Итинэн чиип көмөтүнэн сүөһү кэлим хонтуруолга ылыллар.

2023 сыл түмүгүнэн, өрөспүүбүлүкэҕэ бас билии көрүҥүттэн тутулуга суох 188 619 сүөһү-сылгы маркировкаламмыт. Ол иһиттэн 28 208 племенной боруода (3 286 ынах сүөһү, 8 794 сылгы, 970 сибинньэ, 15 158 таба). Бэтэринээринэй сулууспа чахчытынан, 2024 сыл тохсунньу 11 күнүнээҕи туругунан, 160 411 ынах сүөһү маркировкаламмыт уонна «Regagro» ситимигэр киллэриллибит.