Бэлиитикэ

Төгүрүк остуолга норуот дьокутааттара, агрохолдинг салайааччылара, Бырабыыталыстыба бэрэссээдээтэлин солбуйааччы Михаил Никифоров, тыа хаһаайыстыбатын миниистирэ Александр Атласов, Счетнай Балаата аудитора Октябрина Никонова, министиэристибэлэр уонна биэдэмистибэлэр бэрэстэбиитэллэрэ кытыннылар.

««Туймаада» агрохолдинг» аахсыйалаах уопсастыба генеральнай дириэктэрэ Петр Ефремов тэрилтэ үлэтин-хамнаһын уонна агрохолдинг сайдыытын сүрүн хайысхаларын билиһиннэрдэ. «Туймаада» агрохолдинг» иһинэн өрөспүүбүлүкэ бастыҥ көрдөрүүлээх хаһаайыстыбалара: «Туймаада» экопиэрмэ» ХЭТ, «Бөртө» сылгы собуота» ХЭТ, «Өлүөхүмэ кыладабыайа» ХЭТ, «Хатастааҕы сибиинньэ комплекса» ХЭТ, “Нерюнгритааҕы көтөр фабриката»-“Сайсары» АУо, Мииринэйдээҕи «Новай» сопхуос» ХЭТ уонна «Туймаада» ҮАПК» АУо киирэллэр.

Билигин агрохолдинг сүрүн үлэтэ ынах сүөһүнү, сылгыны, сибиинньэни, көтөрү иитиигэ, сиртэн үүнээйини ылыыга уонна хаачыстыбалаах, экологическай өттүнэн ыраас аһы-үөлү оҥорон таһааран, нэһилиэнньэни хааччыйарга туһуланар. Былырыын тэрилтэ үрдүнэн 1054 мөл. солк. суумаҕа 1146 туонна сиэмэ, 342 туонна минеральнай уоҕурдуу, 16381 туонна сүөһү комбинированнай аһылыга, 120 боруода ынах сүөһү, 3 тыһ. туонна сиэмэ хортуоппуй, 13 тиэхиньикэ атыылаһыллыбыт. 125 туонна сүөһү уонна сылгы этэ, 139 туонна балык уонна 6 туонна отон, 93,5 мөл. солк. суумалаах бородууксуйа соҕотуопкаламмыт. Таатта улууһугар 120 ынах сүөһүгэ аналлаах комплекс, Хаҥалас улууһугар 160 ынах сүөһүгэ аналлаах сайылык пиэрмэтэ тутуллубуттар.

Сүрүн бухгалтер-генеральнай дириэктэри үп-харчы боппуруостарыгар солбуйааччы Ольга Гудуева тэрилтэ 2022 сыллаах үлэтин отчуотун уонна быйылгы сыллаах былааннарын билиһиннэрдэ. Ол курдук, былырыын тыа хаһаайыстыбатын табаарын оҥорооччуларга уонна агропромышленнай комплекс тэрилтэлэригэр сүрүн хайысхаларынан сойуом биэрэргэ судаарыстыбаннай бүддьүөттэн 480 мөл. солк. көрүллүбүт. Маны таһынан, агропромышленнай комплекстары сайыннарыы чэрчитинэн, устааптаах хапытаалы бөҕөргөтөргө 250 мөл. солк. суумалаах өйөбүл оҥоһуллубут. «Хатастааҕы сибиинньэ комплекса» ХЭТ эбийиэктэрэ эргэрэннэр, 2023 с. үлэ көрдөрүүтүн былаана сибиинньэ ахсаана аҕыйыырын, эти оҥорон таһаарыы кээмэйэ 18 туоннанан, эбэтэр 3 %-ынан намтыырын учуоттаан оҥоһуллубутун бэлиэтээн туран, Ольга Гудуева аныгы технологиялары туһанан, саҥа сибиинньэ комплекса тутуллара ирдэнэрин эттэ.

Парламентарийдар Андрей Дорогань, Юрий Николаев, Вячеслав Куличкин, Игорь Григорьев, Иван Слепцов уонна Семен Никитин агрохолдинг үлэтин-хамнаһын сайыннарыыга чопчулуур ыйытыылары биэрдилэр. Норуот дьокутаата Иван Слеп[1]цов тыа хаһаайыстыбатын сайыннарыы бырагырааматынан, судаарыстыбаттан көрүллүбүт үп 30 %-на оҥорон таһаарыы кыамтатын улаатыннарыыга ыытыллыахтааҕын бэлиэтээтэ. Холобур, Чурапчыга саҥа хотоннор, Аммаҕа бурдугу харайар ыскылааттар тутуллуохтарын наада. Үгүөрү үбү-харчыны эргэ эбийиэктэри өрөмүөннүүр оннугар оҥорон таһаарыыга угуллуохтаах.

Тыа сиригэр уонна аграрнай бэлиитикэҕэ сис кэмитиэт чилиэнэ Мария Христофорова бөдөҥ тэрээһиннээх хаһаайыстыбалары өйүүргэ уонна бүддьүөт үбүн көдьүүстээхтик түмэн, табаары оҥорон таһаарар үлэҕэ туһанарга эттэ. Кэпсэтии түмүгэр сис кэмити[1]эт бэрэссэдээтэлэ Андрей Находкин өрөспүүбүлүкэ бөдөҥ тэрилтэтигэр үрдүкү салалта улахан соругу туруорбутун уонна өйүүргэ бэлэмнэрин биллэрдэ: – ««Туймаада» агрохолдинг» аахсыйалаах уопсастыба иннигэр өрөспүүбүлүкэ салалтата тыа хаһаайыстыбатын бородууксуйатын оҥорон таһаарыы кээмэйин улаатыннарар, үлэ көрдөрүүлэрин үрдэтэр, ороскуоттары аҕыйатар, соҕотуопка уонна эргиэн тиһигин кэҥэтэр соругу туруорбута. Бу чэпчэкитэ суох сорук эрээри, икки сыллаах үлэ түмүгэ куһаҕана суоҕун көрдүбүт. Саха Сирин аграрийдарыгар судаарыстыба көрөр өйөбүллэригэр тирэҕирэн, салгыы сайдарга сөптөөх усулуобуйа барыта баар. Нэһилиэнньэни үчүгэй хаачыстыбалаах уонна экологическай өттүнэн ыраас бородууксуйанан хааччыйыы курдук дьоһуннаах дьыалаҕа бары саҕалааһыннары өйүүргэ биһиги бэлэммит.

Ил Түмэн пресс-сулууспатын матырыйаалларынан.