Мунньах онлайн көрүҥүнэн барда. Норуот дьокутааттара Виктор Губарев, Андрей Николаев, Павел Ксенофонтов, Матвей Евсеев, Нюргуяна Захарова, Олег Пискунов, СӨ Бырамыысыланнаска уонна геологияҕа миниистирэ Максим Терещенко, кини солбуйааччыта Андрей Сычевский, СӨ Экологияҕа, айылҕаны туһаныыга уонна ойуурун хаһаайыстыбатын миниистирин солбуйааччы Семен Яковлев, Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин хотугу төрүт дьарыктар салаатын салайааччыта Иннокентий Баланов, Киһи-аймах үтүө туруктаах буолуутун уонна туһанааччы быраабын көмүскүүр федеральнай сулууспа Саха сиринээҕи салаатын салайааччыта Наталья Борисова, Айылҕаны туһаныыга федеральнай сулууспа Саха сиринээҕи салаатын салайааччыта Никита Андреев, Уус Дьааҥы улууһун салалтата уонна уопсастыбаннаһа кыттыыны ыллылар.
Уус Дьааҥы улууһун дьонун-сэргэтин көрдөһүүтүгэр, “Күчүс” диэн сир баайдаах сиргэ инвестиционнай бырайыак саҕаланан, Дьааҥы өрүс киртийэр, экологияҕа улахан хоромньу тахсар куттала баара этиллибит.
Бырайыагынан “Күчүскэ” (Дьааҥы өрүс кытылыгар турар сир-уот) сылга 4,5 туонна кыһыл көмүһү хостуохтаахтар. Инвестициятын кээмэйэ – 20 млрд солк. Манна кыһыл көмүстээх, мышьяктаах, сульфидтаах дьапталҕа сытар. Онно сүлүһүннээх мышьяк уонна ртуть эттиктэрэ 13 %-ҥа тиийэллэр.
Маны таһынан 2019 сыл алтынньы 22 күнүгэр Дьокуускайга “Русатом Оверсиз” диэн тэрилтэни кытта көрсүһүү буолбута этиллэр. Онно “Күчүс” сир хостооччуларыгар аналлаах кыра кыамталаах “Ритм-200” диэн атомнаах ыстаансыйа Усть Куйга тутуллуохтааҕын ырытыспыттар эбит. Маннык ыстаансыйаны атомнаах подлодкаларга уонна ледоколларга туруораллар. Сиргэ туруорбуттарын туһунан бырайыак билиҥҥитэ баара биллибэт.
Арктика сиригэр атомнаах ыстаансыйаны тутуу – олус уустук уонна сыаналаах эспэримиэн. Манна үрдүк таһымнаах испэсэлиистэр үлэлиэхтэрин наада. Ону таһынан ядернай тобохтору харайыы боппуруоһа турар.
Маны барытын учуоттаан туран, Уус Дьааҥы улууһун уопсастыбаннаһа олохтоохтору кытта киэҥ аһаҕас кэпсэтиилэри ыыталларын туруорсаллар. Онно Дьааҥы, Индигирка, Халыма өрүстэр экология өттүнэн көмүскэллээх буолууларын туруорсаары, бу өрүстэри “Экология” диэн национальнай бырайыакка киллэрээри гыналлар.
Мунньах кэмигэр сис кэмитиэт үлэһиттэрэ кыттааччылар санааларын иһиттилэр. Бырамыысыланнас уонна геология миниистирэ Максим Терещенко билиҥҥитэ “Күчүс” аукциона буола илигин уонна бырайыагы олоххо киллэрээччи суоҕун иһитиннэрдэ.
Айылҕаны туһаныы федеральнай сулууспа Саха сиринээҕи салаатын салайааччыта Никита Андреев бырайыак олоххо киирэр түгэнигэр улуус салалтатын уонна дьонун-сэргэтин кытта хайаан да аһаҕас кэпсэтии тэриллиэхтээҕин бэлиэтээтэ.
Арктика уокуругуттан норуот дьокутаата Матвей Евсеев экология боппуруостарыгар киэҥ чинчийиилэри ыытан эрэ баран аукциону биллэриэххэ наада диэн эттэ.
Уус Дьааҥы улууһун баһылыга Аркадий Клепечин “Күчүс” булгунньах үрдүгэр турарын санатта. Онон туох баар бары сүлүһүннээх тобохтор, эттиктэр бүтүннүү Дьааҥы өрүскэ түһэр кутталлаахтар диэн эттэ. Баһылык: “Хоту дойду дьоно үксэ балыгынан, таба иитиитинэн уонна булдунан олороллор. Уус Дьааҥы улууһа өрөспүүбүлүкэҕэ балыгы бэлэмнээһиҥҥэ бастакы миэстэҕэ турар. Онон бырайыагы көтүрэргэ ити сүрүн дакаастабыл буолуон сөп”, – диэн туруоруста.
Мунньах бүтүүтүгэр Ил Түмэн экэниэмикэҕэ, инвестицияҕа уонна бырамыысыланнас бэлиитигэр сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Павел Петров “Күчүс” инвестиционнай бырайыага уонна атомнаах ыстаансыйа тутуутун боппуруоһа сис кэмитиэт күһүҥҥү сессиятыгар көрүллүө диэн мэктиэлээтэ. Онуоха диэри СӨ Бырамыысыланнаска уонна геологияҕа министиэристибэтин атомнаах ыстаансыйа тутуутун боппуруостарын үөрэтэллэригэр, тустаах дааннайдары хомуйалларыгар сорудахтаата. Ону таһынан боппуруоһу Уус Дьааҥы, Үөһээ Дьааҥы уонна Эбээн Бытантай дьонун-сэргэтин кытта аһаҕас кэпсэтиини эрийэр наадатын биллэрдэ.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
