Бэлиэ күн

Михаил Елисеевич 1932 сыллаахха кулун тутар 15 күнүгэр Бүлүү улууһун Модут (Бороҕон) нэһилиэгэр күн сирин көрбүтэ. Ойуоккалыы оонньуохтаах оҕо сааһа Аҕа дойдуну көмүскүүр ыарахан сылларга ааһан, холкуос үлэтин кыра сааһыттан билбитэ. 1953 сыллаахха Бүлүү куорат орто оскуолатын, 1959 сыллаахха Саха судаарыстыбаннай университетын историко-филологическай факультетын бүтэрбитэ. Уус-Алдан улууһугар учууталлаабыта, Саха сиринээҕи араадьыйа кэмитиэтин литературнай-драматическай биэриилэригэр ыстаарсай эрэдээктэринэн үлэлээбитэ. 1961 сыллаахтан Саха сиринээҕи кинигэ кыһатыгар ыстаарсай эрэдээктэринэн, уус-уран литература салаатын сэбиэдиссэйинэн таһаарыылаахтык үлэлээбитэ.

Хоһоонноро 1957 сыллаахтан бэчээттэммиттэрэ. 1960 с. «Маҥнайгы хаар» хоһооннорун хомуурунньуга тахсыбыта. Михаил Тимофеев хоһоонноругар төрөөбүт дойдутун кэрэ айылҕатын, үтүөкэн үлэһит дьонун хоһуйбута, сэрии сылларын оҕолорун тустарынан иэйиилээхтик суруйбута, биир дойдулааҕа, аймаҕа, сэрии толоонугар дьоруойдуу охтубут снайпер Дмитрий Гуляев сырдык аатын үйэтиппитэ. Оҕолорго анаан суруйбут хоһоонноро «Хартыыналар» (1975), «Умнубат оскуолам» (1985), «Чооруос дойдута» (1995) уо.д.а. хомуурунньуктарга түмүллэн киирбиттэрэ.

Михаил Елисеевич нууччалыыттан сахалыы тылбааска эмиэ таһаарыылаахтык үлэлээбитэ. Ол курдук, Тарас Шевченко, Токтокул, Муса Джалиль, Расул Гамзатов, Монголия, Тыва, Индия, Япония уонна аҕыйах ахсааннаах хотугу омуктар суруйааччыларын, поэттарын сахалыы саҥардыбыта. Бэйэтин айымньылара нууччалыы уонна Сэбиэскэй Сойуус араас омуктарын тылларыгар тылбаастанан, киэҥ ааҕааччы сэҥээриитин ылбыттара.

Хомоҕой тыллаах-өстөөх, тупсаҕай куормалаах буоланнар, поэт үгүс хоһоонноро ырыа буолан көппүттэрэ. «Эргиллии» диэн айымньытынан композитор Валерий Кац саха музыкатын историятыгар бастакы моноопераны айбыта. 2004 сыллаахха, бэс ыйын 17 күнүгэр Бэрэсидьиэн Вячеслав Штыров ыйааҕынан саха народнай поэта Михаил Тимофеев Саха Өрөспүүбүлүкэтин Өрөгөй ырыатын (Гимнин) биир ааптарын быһыытынан бигэргэммитэ.

Кинигэ кыһатыгар эрэдээктэрдиир сылларыгар ЫБСЛКС обкуомун иһинэн тэриллибит Айар ыччат сэбиэтин салайбыта, эдэр поэттары уонна прозаиктары кытары үлэлээбитэ, суруйарга холонор элбэх эдэр дьону айар үлэ аартыгар киллэрбитэ. Олортон биирдэстэрэ – Сунтаар улууһуттан төрүттээх саха биллииилээх поэта Альберт Бүлүүйүскэй буолар. 2021 сыллаахха Анетта Егорова «Доҕоттоор, мин сир тыыннаах киһитэбин!» диэн Бүлүүйүскэй хоһооннорун таһынан, эпистолярнай нэһилиэстибэтэ, күннүктэрэ киллэриллибит улахан кинигэни бэлэмнээн таһаарбыта. Онно Бүлүүйүскэйгэ Михаил Тимофеев ыыппыт суруга (“Эн үүнэн, өйүҥ-санааҥ дириҥээн, хоһоонноруҥ хоннохтонон иһэриттэн ис сүрэхпиттэн үөрэбин. Дьэ, кытаат, суруй, доруобай буол. Доруобуйаны харыстааһын маҥнайгы сорук буоларын умнума. Эҕэрдэни кытта эн Мэхээлэҥ. 1962 сыл алтынньы 29 күнэ») итиэннэ Бүлүүйүскэй Михаил Елисеевич дьиэтигэр ыалдьыттаабытын туһунан «Куоракка сылдьаммын» диэн 1963 сыл балаҕан ыйын 8 күнүгэр суруйбут хоһооно киллэриллибиттэр.

Норуот поэтын, өрөспүүбүлүкэ Өрөгөй ырыатын тылын ааптарын дойдутун дьоно кэриэстииллэр – бүгүн киэһэ 5 чаастан М.Н.Жирков аатынан Бүлүүтээҕи Култуура дыбарыаһыгар Михаил Тимофеев төрөөбүтэ 90 сылыгар аналлаах «Хоһооннор – дьоннор» диэн литературнай биэчэр тэриллэр. Оттон Дьокуускайга кулун тутар 25 күнүгэр күнүс 3 чаастан музыка уонна фольклор мусуойугар Михаил Тимофеев хоһооннорунан айыллыбыт ырыаларынан кэнсиэрт буолуоҕа.