Бүгүн биһиги кыайыыга дьулуурдаах, дьоруойдуу күүстээх санаалаах, Ийэ дойдуга бэриниилээх уонна 1945 сыллаахха Крымҥа (Ялтаҕа) буолан ааспыт конференция Япония боппуруоһун быһаарыытын олоххо киллэрэргэ Гитлери утары турбут доҕордуу судаарыстыбалары кытта бииргэ түмсүбүт биир дойдулаахтарбытын ахтабыт, кинилэргэ сүгүрүйэбит.

Японияны утары сэриигэ Саха сириттэн тыһыынчаттан тахса киһи кыттыбыта. Олортон үгүстэрэ Забайкаллааҕы фронт 39-с армиятын 94-с уонна 210-с дивизиятыгар уонна 17-с армия 278-1 дивизиятыгар, ону тэҥэ Уһук Илиҥҥи фронт 1 уонна 2 чаастарыгар сулууспалаабыттара. Илиҥҥи кыргыһыы түмүгэр Сэбиэскэй Сойуус армията Хотугулуу-Илиҥҥи Кытайы уонна Хотугу Кореяны босхолообута. ССРС урукку сүтэрбит сирдэрин-уоттарын, чуолаан Соҕуруу Сахалины уонна Курил арыыларын төннөрбүтэ. Иннэ гынан үгүс дойдулары хаппыт улахан таһымнаах аан дойду иккис сэриитэ 1945 сыллаахха түмүктэммитэ.

Улахан историческай суолталаах быыһыыр миссияны толорбут аҕаларбытынан, эһээлэрбитинэн уонна хос эһээлэрбитинэн киэн туттабыт. Кинилэр бары бииргэ түмсэн Ийэ дойдуларын босхолообуттара, Европаҕа саба түспүт фашистары киэр кыйдаабыттара, Азия норуоттарын Япония сэрииһиттэриттэн быыһаабыттара. Бу биһиги кыайыыбыт буолара – саарбаҕа суох!

Аан дойду иккис сэриитэ түмүктэммит күнэ – аан дойду үгүс норуоттарын иллээх-эйэлээх олохторун туоһута.

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин уонна тус бэйэм ааппыттан сэрии уонна тыыл бэтэрээннигэр, ону тэҥэ сахам дьонугар кытаанах доруобуйаны, Ийэ дойдубут үүнэ-сайда турарын туһугар айымньылаах үлэни, сырдыкка-кэрэҕэ дьулууру, иллээх-эйэлээх олоҕу!

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Түмэнин Бэрэссэдээтэлэ П.В. Гоголев